Wezwanie w ramach czynności sprawdzających do korekty deklaracji w związku z nieprawidłowościami w ewidencji prowadzonej na potrzeby ulgi IP Box
Czy rzeczywiście należy złożyć korektę?
Zdecydowanie nie, a podstępowanie US należy uznać za niewłaściwe. Czynności sprawdzające, uregulowane w Dziale V Op, służą przede wszystkim sprawdzeniu terminowości oraz formalnej poprawności składanych przez podatników deklaracji i innych dokumentów. W tym świetle nie sposób nie zauważyć błędów formalnych, które w tej sprawie popełnił sam organ podatkowy:
- wezwania w ogóle nie sposób uznać za doręczone, gdyż zgodnie z art. 280 Op do doręczeń w ramach czynności sprawdzających stosuje się odpowiednio przepisy Rozdz. 5 Działu IV tej ustawy, a te nie przewidują możliwości doręczania za pomocą zwykłej wiadomości e-mail,
- kary porządkowej nie można zastosować do niezłożenia przez podatnika korekty deklaracji na żądanie organu podatkowego, wystosowanego w ramach czynności sprawdzających; ten czyn nie mieści się w zamkniętym katalogu podlegających karze porządkowej czynów, zawartym w art. 262 § 1 Op,
- zasadą jest, że podatek dochodowy wynikający z zeznania jest podatkiem należnym od dochodów podatnika uzyskanych w roku podatkowym, chyba że właściwy organ podatkowy wyda decyzję, w której określi inną wysokość podatku (zob. np. art. 45 ust. 6 updof). Tak więc drogą do zmiany wysokości podatku należnego, w stosunku do wykazanego przez podatnika w złożonej deklaracji, jest wszczęcie podstępowania podatkowego i wydanie odpowiedniej decyzji, a nie wymuszanie „dobrowolnej” korekty tego zeznania za pomocą wezwania w ramach czynności sprawdzających i grożenia karą porządkową.
W prowadzonej odrębnej od pkpir ewidencji podatnik ma obowiązek (art. 30cb ust. 1 pkt. 1–4 oraz ust. 2 updof):
1) wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej (kwalifikowane IP),
2) zapewnić ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane IP,
3) wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane IP, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu,
4) zapewnić ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych IP – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane IP, a w prowadzonej ewidencji nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3.
Przede wszystkim należy zauważyć, że wyżej przytoczone przepisy wcale nie wymagają od podatnika, aby ewidencja była prowadzona w jakiejkolwiek szczególnej formie. W szczególności nie ma wymogu, by ewidencja ta nie wykazywała podobieństwa do pkpir ani też nakazu wyodrębniania każdego kwalifikowanego IP w ściśle określony sposób, poprzez wskazywanie lp., daty zdarzenia gospodarczego, numeru dowodu księgowego itd. Innymi słowy podatnik sam decyduje, w jaki sposób wyodrębnia każde kwalifikowane IP.
Ponadto może się zdarzyć, że przychody podatnika odnoszą się tylko i wyłącznie do jednego kwalifikowanego IP i wówczas nie ma możliwości ani potrzeby wyodrębniania go, gdyż nie ma go z czego wyodrębniać. Prawodawca przewidział także sytuacje, w których wyodrębnienie każdego kwalifikowanego IP oraz związanych z każdym z nich przychodów i kosztów nie jest możliwe – w takim przypadku wystarczające jest ustalenie w ewidencji łącznego dochodu z kwalifikowanego IP.
Mając powyższe na uwadze, należy uznać, że wezwanie do złożenia korekty deklaracji jest co najmniej przedwczesne. Jeśli organ podatkowy ma wątpliwości co do zgodności ewidencji z ww. wymaganiami prawnymi, to powinien wskazać, z czego one konkretnie wynikają.
Zgodnie z art. 280 Op do czynności sprawdzających stosuje się odpowiednio także przepisy Rozdz. 1 Działu IV tej ustawy, co w szczególności oznacza, że organ podatkowy zobowiązany jest działać na podstawie przepisów prawa (art. 120), a także w sposób wnikliwy (art. 125) i budzący zaufanie do organu podatkowego (art. 121 § 1) oraz podejmować wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego (art. 122).
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych