W 2024 r. początkujący przedsiębiorcy zapłacą wyższy ZUS

Preferencyjny ZUS

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą (DG) na mocy ustawy z 6.03.2018 r. – Prawo przedsiębiorców (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 221, dalej Pp) lub innych przepisów szczególnych ma prawo przez pierwsze 24 mies. kalendarzowe od dnia rozpoczęcia działalności opłacać niższe składki – od zadeklarowanej podstawy wymiaru, nie niższej od 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę, pod warunkiem że:

• nie wykonuje i nie wykonywała DG przez ostatnie 24 mies. kalendarzowe przed dniem rozpoczęcia działalności oraz
• nie prowadzi DG na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia biznesu w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywała – w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy – czynności wchodzące w zakres DG (art. 18a usus).

Najniższa, preferencyjna podstawa wymiaru składek w I półroczu 2024 r. wyniesie zatem 1272,60 zł, a same składki będą płacone w wysokości:

• emerytalna – 248,41 zł,
• rentowe – 101,81 zł,
• chorobowa (dobrowolna) – 31,18 zł,
• wypadkowa (1,67%) – 21,25 zł,

czyli w sumie 402,65 zł ze składką chorobową, a bez niej – 371,47 zł.

W II półroczu 2024 r. podstawa wymiaru składek wyniesie 1290 zł, a same składki:

• emerytalna – 251,81 zł,
• rentowe – 103,20 zł,
• chorobowa – 31,61 zł,
• wypadkowa (1,67%) – 21,54 zł,

czyli razem 408,16 zł ze składką chorobową, a bez niej – 376,55 zł.

Minimalna składka zdrowotna

Jeśli standardowa podstawa wymiaru składki zdrowotnej osoby prowadzącej pozarolniczą działalność opodatkowaną według skali bądź liniowo, w tym objętej ulgą IP Box (dochód z tej działalności uzyskany w poprzednim miesiącu), jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (tj. 1 lutego), podstawę tę stanowi właśnie to minimalne wynagrodzenie (art. 81 ust. 1d ustawy zdrowotnej). Minimalna miesięczna podstawa wymiaru składki zdrowotnej dla tych przedsiębiorców przez cały 2024 r. wynosi zatem 4242 zł, a minimalna miesięczna składka zdrowotna – 381,78 zł. Z kolei minimalną roczną podstawę wymiaru składki zdrowotnej za 2024 r. stanowi iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnego przez przedsiębiorcę w tym roku i kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę z pierwszego dnia roku składkowego, tj. 4242 zł (art. 81 ust. 2b ustawy zdrowotnej).

Kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązująca 1 stycznia wyznacza również miesięczną podstawę wymiaru składki zdrowotnej finansowanej przez osoby fizyczne wykonujące pozarolniczą działalność, rozliczające PIT w formie karty podatkowej. Podstawa składek zdrowotnych przez cały 2024 r. wynosi dla tych osób 4242 zł miesięcznie, a składka zdrowotna – 381,78 zł (art. 81 ust. 2z ustawy zdrowotnej).

Działalność nierejestrowana – limit przychodów

Nie stanowi DG działalność wykonywana przez osobę fizyczną, z której przychód należny nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia i która w okresie ostatnich 60 mies. nie prowadziła DG (art. 5 ust. 1 Pp). W żadnym miesiącu w I połowie 2024 r. dopuszczalny przychód należny z tej działalności nieewidencjonowanej nie może zatem przewyższyć kwoty 3181,50 zł, a w II połowie 2024 r. – 3225 zł. Jeśli w którymś miesiącu te limity zostaną naruszone, od dnia przekroczenia mamy do czynienia z DG i przedsiębiorca w ciągu 7 dni musi się zgłosić do ZUS oraz opłacać składki. Ponadto zmienia się źródło jego przychodów opodatkowanych PIT – po rejestracji będą to przychody z DG, a nie z tzw. innych źródeł.