Utrata zaufania przyczyną zwolnienia z pracy w biurze rachunkowym

Tak orzekł Sąd Rejonowy w Człuchowie 26.02.2021 (IV P 106/20).

Pozew w tej sprawie złożyła pracownica biura rachunkowego, twierdząc, że została niezasadnie zwolniona z pracy. Domagała się 8100 zł odszkodowania. Otrzymała wypowiedzenie, gdy właścicielka biura zorientowała się, że podwładna jest zatrudniona równocześnie w konkurencyjnym biurze rachunkowym i świadczy na jego rzecz usługi księgowe.

Przed wręczeniem wypowiedzenia właścicielka biura starała się wyjaśnić z zatrudnioną całą sytuację i przyczyny leżące u podstaw utraty zaufania. Pracownica zaprzeczyła jednak, jakoby pracowała w innym biurze. Gdy właścicielka biura zażądała od niej podpisania umowy o zakazie konkurencji, ta odmówiła.

W efekcie doszło do wypowiedzenia stosunku pracy z zachowaniem ustawowego, 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Jako powód wypowiedzenia podano utratę zaufania. Miał na to wskazywać nie tylko brak lojalności wobec pracodawcy, lecz także świadome zatajanie faktu zatrudnienia w innym biurze oraz odmowa udzielenia wyjaśnień i podpisania zakazu konkurencji.

W czasie wypowiedzenia pracownica wykorzystała przysługujący jej urlop wypoczynkowy, a przez resztę tego okresu była zwolniona z obowiązku świadczenia pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Krótko po ustaniu zatrudnienia zwolniona pracownica wysłała propozycję współpracy klientowi, który do tej pory był obsługiwany przez biuro, z którego została zwolniona.

Sąd Rejonowy w Człuchowie wziął pod uwagę wszystkie te okoliczności. Uwzględnił zebrane dowody (w tym raport detektywistyczny zamówiony przez właścicielkę biura rachunkowego) oraz zeznania świadków. W rezultacie oddalił powództwo.

Wyjaśnił, że wypowiedzenie umowy o pracę jest zwykłym sposobem rozwiązania bezterminowego stosunku pracy. Nie jest wymagane, by przyczyna wypowiedzenia miała szczególną wagę, była nadzwyczaj doniosła czy powodowała szkody po stronie pracodawcy. Nie jest też konieczne udowodnienie zawinionego działania pracownika – podkreślił sąd, nawiązując do wyroków SN z 3.08.2007 (I PK 79/07), 4.12.1997 (I PKN 419/97) i 2.10.1996 (I PRN 69/96).

Przypomniał, że wypowiedzenie umowy o pracę mogą uzasadniać nie tylko poważne uchybienia pracownika, lecz także liczne, mniej poważne uchybienia, jeżeli są następstwem niedbałości pracownika (wyrok SN z 12.08.1977, I PRN 105/77).

Człuchowski sąd podzielił pogląd SN, że przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę może być utrata zaufania do pracownika. Przy tym – jak dodał – istotna jest nie tyle sama utrata zaufania, co jej przyczyny (postanowienie SN z 23.12.2004, III PK 68/04).

Jeżeli przyczyny utraty zaufania do pracownika są prawdziwe, obiektywne i racjonalne, mogą uzasadniać wypowiedzenie – stwierdził SN w postanowieniu z 19.01.2012 (I PK 121/11) oraz wyroku z 14.04.2015 (II PK 140/14).

W innym, wcześniejszym wyroku – z 25.11.1997 (I PKN 385/97) – SN wyjaśnił, że uzasadniony brak zaufania do pracownika może istnieć także wtedy, gdy wprawdzie winy pracownikowi przypisać nie można bądź też nie da się jej udowodnić, jednakże w sensie obiektywnym jego zachowanie nosi cechy naruszenia obowiązków pracowniczych.

Sąd w Człuchowie odniósł cytowane fragmenty orzeczeń SN do rozpatrywanej sprawy. Wyjaśnił, że pracodawca może żądać od pracownika informacji o podjęciu przez niego innego zatrudnienia w czasie pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Niedopełnienie obowiązku informacyjnego przez pracownika może być podstawą do wypowiedzenia mu umowy o pracę.

Dotyczy to zarówno dodatkowego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, jak również w innej formie, np. na podstawie umów cywilnych (tak SN w wyroku z 11.01.2017, I PK 25/16).

W okolicznościach tej sprawy – stwierdził Sąd Rejonowy w Człuchowie – nie można wymagać od pracodawcy, czyli pozwanej właścicielki biura, by nadal darzyła pracownicę zaufaniem.

Pracodawca powódki, mając informacje o podejmowaniu działań przez powódkę na rzecz konkurencyjnego biura, mógł zasadnie wymagać od powódki podpisania umowy o zakazie konkurencji, a sama odmowa podpisania tej umowy, według stanowiska judykatury, mogła uzasadniać wypowiedzenie umowy o pracę, w rozumieniu (…) art. 45 Kp – orzekł sąd.

Wyrok jest nieprawomocny.