Umowę o dzieło rejestrujemy w ZUS na formularzu RUD
Renata Majewska
Prawnik, ekspert prawa pracy, specjalizuje się w obliczaniu wynagrodzeń w ujęciu praktycznym.
Autor kilkuset artykułów z dziedziny szeroko pojętego prawa pracy, szczególnie ustalania wynagrodzeń i dodatkowych świadczeń oraz kalkulacji płac dla pracowników sfery budżetowej.
Doświadczony wykładowca i szkoleniowiec, właściciel firmy szkoleniowej Biuro Kadr i Płac
Formularz RUD stanowi zał. nr 24 do nowego rozporządzenia MRiPS z 20.12.2020 w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów (DzU poz. 2366). Obowiązek rejestrowania w ZUS umów o dzieło wprowadziła nowelizacja specustawy (z 31.03.2021, DzU poz. 568), która weszła w tym zakresie w życie 1.01.2021.
Kto i jakie umowy zgłasza
O zawarciu od 1.01.2021 umowy o dzieło ma obowiązek zawiadomić płatnik składek oraz osoba fizyczna, która zamawia wykonanie tej umowy (bez względu na to, czy ma status płatnika składek, czy nie). Nie musi zatem tego robić jednostka organizacyjna, która nie jest płatnikiem składek, np. spółka prawa handlowego, fundacja czy stowarzyszenie, jeśli nikogo nie zgłaszają i nie rozliczają ze składek.
Na nowym druku należy poinformować ZUS o każdej umowie o dzieło zawartej począwszy od 1.01.2021, z wyjątkiem zawartej:
- z własnym pracownikiem,
- przez własnego pracownika z obcym podmiotem/obcą osobą, ale wykonywanej na rzecz pracodawcy,
- z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w ramach tej działalności.
Zgłaszać trzeba wyłącznie umowy zawierane od 1.01.2021 – w ciągu 7 dni od ich zawarcia. Taką informację podał na swojej stronie internetowej ZUS, rozwiewając wątpliwości, czy obowiązek rejestracyjny nie dotyczy również umów o dzieło nawiązanych w 2020 i trwających 1.01.2021. Moim zdaniem jest to słuszne stanowisko, bo wprowadzająca ten obowiązek nowelizacja weszła w życie 1.01.2021 i nie przewiduje wstecznego działania.
Uwaga: kontrowersje budzi kwestia zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawartych od nowego roku z pracownikami korzystającymi z urlopu macierzyńskiego, wychowawczego czy bezpłatnego. Wskazani wykonawcy podczas tych urlopów tracą status „własnego pracownika” i w konsekwencji nawiązane z nimi umowy o dzieło pozostają wolne od składek. Przemawia to za tym, by ww. umowy rejestrować w ZUS na formularzu RUD. Niemniej wciąż są one umowami o dzieło zawartymi z pracownikami. Redakcja zwróciła się do Centrali ZUS o wyjaśnienie tej kwestii.
Co podajemy w formularzu
Zgłoszenie umowy o dzieło (RUD) płatnicy generalnie przesyłają do ZUS drogą elektroniczną przez platformę PUE ZUS, ale mogą to robić również w formie dokumentu papierowego. Nowy druk (2-stronicowy) nie jest skomplikowany i jego wypełnienie nie powinno sprawiać problemów. Należy go wypełniać wielkimi literami, czarnym lub niebieskim kolorem (nie ołówkiem), odpowiednie pola wyboru zaznaczając znakiem „X”.
Zgłoszenie składa się z 4 bloków. W bloku I zamawiający dzieło (płatnik składek lub osoba fizyczna, choćby niebędąca płatnikiem) podaje swoje dane:
- osoba prawna lub jednostka organizacyjna – NIP, REGON, nazwę skróconą i adres do korespondencji, numer telefonu i adres e-mail,
- osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą – NIP, REGON, PESEL, imię i nazwisko, nazwę skróconą, adres do korespondencji i wskazane dane kontaktowe,
- zwykła osoba fizyczna (niewykonująca działalności gospodarczej) – PESEL, a jeśli nie został jej nadany, to rodzaj, serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, datę urodzenia, imię i nazwisko, adres do korespondencji oraz wskazane dane kontaktowe.
Blok II zawiera dane identyfikacyjne wykonawcy dzieła, adres zamieszkania i ew. do korespondencji, jeśli jest inny niż zamieszkania.
Blok III to informacja o umowie o dzieło podlegającej rejestracji. Wykazuje się tu datę jej zawarcia, daty rozpoczęcia i zakończenia wykonywania dzieła, przedmiot umowy (opisując, na co opiewa umowa o dzieło, np. nowatorski wykład naukowy na określony temat, aranżacja konkretnej piosenki) oraz liczbę zawartych umów o dzieło.
Uwaga: każdego wykonawcę dzieła zgłasza się na osobnym formularzu RUD. Jednak na jednym takim druku sporządzonym w formie dokumentu elektronicznego można wykazać maksymalnie 10 umów o dzieło zawartych z jedną osobą.
W bloku IV podaje się datę sporządzenia druku i dołącza pisemny podpis osoby, która zamawia dzieło.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
