Tarcza 6.0 – na jakie wsparcie mogą liczyć zleceniobiorcy i inni wykonawcy cywilnoprawni
Opisaną pomoc tarcza 6.0 (najnowsza nowelizacja specustawy z 9.12.2020, DzU poz. 2255) adresuje do osób świadczących usługi na podstawie umowy agencyjnej, o dzieło, zlecenia oraz innej nienazwanej, do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, osiągających ze wskazanych umów przychody z tytułu:
1) działalności twórczej w zakresie sztuk plastycznych, literatury, muzyki, twórczości audialnej, utworów audiowizualnych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego i sztuki ludowej,
2) działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki,
3) działalności technicznej wspomagającej produkcję audiowizualną lub produkcję i wystawianie wydarzeń artystycznych,
4) usług w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu oraz usług w zakresie architektury świadczonych przez osoby nieposiadające uprawnień budowlanych,
5) usług świadczonych na rzecz muzeów w zakresie pozaszkolnych form edukacji i przez przewodników muzeów.
Dla kogo postojowe
Pojedyncze świadczenie postojowe, finansowane ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, przysługuje zatrudnionemu, który łącznie spełnia poniższe przesłanki:
- FP – Fundusz Pracy
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- RM – Rada Ministrów
- wykonuje zawartą do 15.12.2020 włącznie umowę agencyjną, o dzieło, zlecenia czy inną o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu,
- nie ma innego tytułu do ubezpieczeń społecznych niż umowa cywilnoprawna,
- w miesiącu poprzedzającym miesiąc zgłoszenia wniosku uzyskał ze wskazanej umowy przychód z tytułów określonych w pkt 1–5,
- przychód ten nie przekroczył kwoty 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa GUS obowiązującego w dniu przekazania wniosku, czyli dla wniosku zgłoszonego w styczniu 2021 nie przewyższył 15 506,79 zł,
- sam złożył do ZUS elektroniczny wniosek RSP-CD6 (przez PUE ZUS) od 15.01.2021 i najpóźniej w ciągu 3 mies. od miesiąca zniesienia stanu epidemii (nowy art. 15zs3 specustawy).
Postojowe wynosi 2080 zł (80% minimalnego wynagrodzenia za pracę z 2020), a jeśli w miesiącu poprzedzającym miesiąc przekazania wniosku zainteresowany uzyskał ww. przychód z umów cywilnoprawnych niższy od połowy minimalnej płacy (czyli mniejszy niż 1300 zł), postojowe jest równe sumie wynagrodzeń z tych umów.
ZUS wypłaca je niezwłocznie po wyjaśnieniu ew. wątpliwości, w formie bezgotówkowej na wskazany rachunek płatniczy prowadzony w kraju lub wydany w kraju instrument płatniczy. Jeśli odmawia, wydaje decyzję, na którą przysługuje skarga do sądu.
RM w celu przeciwdziałania COVID-19 może w rozporządzeniu przyznać ponowną wypłatę opisanego jednorazowego dodatkowego świadczenia postojowego dla osób, które już je otrzymały. Ma się przy tym kierować czasem obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii oraz wywołanymi przez nie skutkami.
Abolicja na wniosek pracobiorcy
Nowy art. 31zy13 specustawy pozwala wymienionym wykonawcom ubiegać się o zwolnienie ze składek na swój wniosek. Z pomocy skorzysta osoba, która spełnia łącznie poniższe warunki:
- wykonuje umowę agencyjną, o dzieło, zlecenia bądź inną o świadczenie usług, do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, zawartą od 1 stycznia do 31 marca 2021,
- uzyskuje z ww. umów przychód w rozumieniu updof z racji działalności określonych w pkt 1–5 powyżej,
- łączny przychód z tych umów (z tytułu działalności z pkt 1–5), zawartych ze wszystkimi zleceniodawcami, osiągnięty w miesiącu poprzedzającym miesiąc zgłoszenia wniosku o zwolnienie nie przekroczył 100% ww. przeciętnej miesięcznej płacy obowiązującej w dniu jego złożenia; zakładając złożenie wniosku w styczniu 2021, wskazany przychód otrzymany w grudniu 2020 nie może przewyższyć kwoty 5168,93 zł,
- nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu niż realizacja ww. umów cywilnoprawnych,
- sama złożyła elektroniczny wniosek RZN (za pośrednictwem ZUS PUE) najwcześniej 1.01.2021 i najpóźniej w ciągu 7 dni od zawarcia jednej z ww. umów.
Jeśli osoba zatrudniona spełnia wszystkie kryteria, zatrudniający zostanie zwolniony z obowiązku obliczania, potrącania z dochodu wykonawcy i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, FP, FGŚP i FS należnych z racji wykonywania wskazanych umów. Zwolnienie z naliczania składek obejmuje każdą umowę spełniającą ww. warunki – do wysokości maksymalnej podstawy wymiaru tych składek, za każdy miesiąc od stycznia do kwietnia 2021, w którym była wykonywana przez co najmniej 1 dzień. Maksymalną podstawą wymiaru składek jest 100% ww. przeciętnej płacy obowiązującej w każdym takim miesiącu.
Uwaga: moim zdaniem wykonawcy cywilni podczas korzystania ze zwolnienia od składek powinni dostawać wyższe (o kwotę składek społecznych finansowanych z ich środków) wynagrodzenia – oczywiście w ramach wskazanych limitów. Jednak spowoduje to podwyższenie podstawy opodatkowania PIT (skoro składki społeczne nie będą potrącane i odprowadzane), a jednocześnie – niemożność pomniejszenia zaliczki na PIT o kwotę tzw. małej składki zdrowotnej (bo ta nie wystąpi). Zatrudniający również zyskają – nie będą naliczać i opłacać składek finansowanych przez siebie od części wynagrodzenia wykonawców objętej abolicją.
We wniosku o zwolnienie wykonawca podaje: dane swoje (imię i nazwisko, PESEL, a jeśli go nie nadano – serię i numer dowodu osobistego albo paszportu, adres do korespondencji) i zleceniodawcy (imię i nazwisko, nazwa skrócona, NIP, a jeśli go nie nadano – PESEL i REGON) oraz własne oświadczenia potwierdzające spełnianie warunków nabycia zwolnienia oraz oświadczenie o świadomości, że nienaliczone składki na ubezpieczenia społeczne nie będą uwzględniane w świadczeniach z tych ubezpieczeń. O przekazaniu wniosku niezwłocznie informuje zleceniodawcę. Ten ostatni musi założyć profil informacyjny w systemie teleinformatycznym ZUS.
Uwaga: składki społeczne objęte abolicją nie są ewidencjonowane na koncie ubezpieczonego. Dlatego nie zostaną uwzględnione w podstawie wymiaru np. zasiłków. Jednak wykonawca korzystający ze zwolnienia ze składek (w tym zdrowotnych) i członkowie jego rodziny zgłoszeni przez niego do ubezpieczenia zdrowotnego zachowują prawo do świadczeń zdrowotnych.
Po wyjaśnieniu wszelkich wątpliwości ZUS zawiadamia wykonawcę i zleceniodawcę poprzez ich profile informacyjne o udzielonym zwolnieniu i wysokości podstawy, od której nie należy naliczać składek. Gdy ulga obejmuje część przychodu z umowy cywilnej, od reszty przychodu płatnik ma obowiązek naliczać, potrącić z dochodu zatrudnionego i opłacić składki na ogólnych zasadach. Za miesiące objęte abolicją płatnik musi też przesyłać za pracobiorcę raporty imienne w standardowych terminach, nie wykazując kwot „zwolnionych” składek ani podstawy ich wymiaru.