Strażak ratownik bez pensji od pracodawcy za udział w akcji

Pracodawca ma obowiązek zwolnić od pracy pracownika – członka OSP:

• na czas niezbędny do udziału w działaniach ratowniczych w trybie przyjętym przez służbę ratowniczą odpowiednią do organizowania takich akcji,
• na czas niezbędny do wypoczynku koniecznego po zakończeniu akcji, który ustala osoba nią kierująca,
• w wymiarze do 6 dni w roku kalendarzowym – na udział w szkoleniu pożarniczym na podstawie wniosku właściwej terytorialnie jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej.

Za czas takiego zwolnienia od pracy zatrudniony zachowuje prawo do innych świadczeń związanych z pracą, ale nie do wynagrodzenia (§ 11 ust. 1 pkt 1 i ust. 2, § 16 ust. 2 rozporządzenia MPiPS z 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy, tekst jedn. DzU z 2014 r. poz. 1632, oraz art. 15 ust. 3 ustawy z 17.12.2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych; tekst jedn. DzU z 2024 r. poz. 233, dalej ustawa o OSP). Pracodawca może mu natomiast wypłacić wynagrodzenie z tego tytułu, jeśli chce albo jeśli zapewniają je fakultatywnie przepisy zakładowe, np. regulamin płac.

Strażak ratownik OSP, który uczestniczył w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu, otrzymuje – niezależnie od tego, czy pobrał za ten czas wynagrodzenie, czy też nie – ekwiwalent pieniężny finansowany z budżetu gminy. Jego wysokość ustala, nie rzadziej niż raz na 2 lata, rada gminy w uchwale, jednak nie może ona przekraczać 1/175 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto w poprzednim kwartale, ogłoszonego przez Prezesa GUS w MP na mocy art. 20 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przed dniem ustalenia ekwiwalentu, za każdą rozpoczętą godzinę od zgłoszenia wyjazdu z jednostki OSP. Ostatnio ogłoszono przeciętne wynagrodzenie miesięczne za IV kwartał 2023 r., tj. 7540,36 zł, a więc maksymalna godzinna stawka ekwiwalentu wynosi 43,09 zł (7540,36 zł × 1/175).