Kto w 2022 r. może płacić CIT według preferencyjnej 9% stawki

Aby stosować ulgową 9% stawkę, podatnicy kontynuujący w 2022 r. działalność rozpoczętą w latach ubiegłych muszą spełnić jeszcze jeden warunek – posiadać w tym roku status małego podatnika CIT, a ten mają, jeśli ich przychody ze sprzedaży za rok ubiegły zmieściły się w limicie 9 188 000 zł.

Dochody podatników CIT (niestosujących tzw. estońskiego CIT, czyli ryczałtu od dochodów spółek) podlegają w 2022 r. opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych – co do zasady według stawki 19% lub 9%.

Obniżona stawka 9% dotyczy przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych i mogą ją stosować:

• mali podatnicy,
• podatnicy rozpoczynający działalność (w roku podatkowym, w którym ją rozpoczęli), z pewnymi ograniczeniami dotyczącymi podmiotów powstałych w wyniku niektórych czynności restrukturyzacyjnych.

Limit przychodów z roku bieżącego

Warunkiem zastosowania 9% stawki jest – w myśl art. 19 ust. 1 pkt 2 updop – by przychody osiągnięte w roku podatkowym (a więc w 2022 r., jeśli pokrywa się on z rokiem kalendarzowym) nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł. Kwota ta, w przeliczeniu na złote po kursie z 3.01.2022 r. (4,5889 zł/euro, tabela 001/A/NBP/2022), wynosi 9 178 000 zł.

Przypomnijmy, że przychód w rozumieniu art. 19 ust. 1 pkt 2 updop to przychód ustalony zgodnie z przepisami updop (w kwocie netto, bez podlegającego odliczeniu VAT) – bez względu na źródło, z którego pochodzi. Zatem dla celów ustalenia, czy przychody podatnika uprawniają do stosowania stawki 9% CIT, należy wziąć pod uwagę zarówno przychody z zysków kapitałowych (choć niezależnie od ich wysokości są one objęte stawką 19%), jak i z innych źródeł, opodatkowane i zwolnione z CIT.

Limit przychodów z roku ubiegłego

Dla zastosowania stawki 9% CIT przez małego podatnika istotny jest jeszcze jeden limit, o którym mowa w art. 4a pkt 10 updop – status ten mają podatnicy, u których wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego VAT) w poprzednim roku podatkowym (2021) zmieściła się w limicie 2 mln euro w przeliczeniu po kursie euro z 1.10.2021 r. (4,5941 zł/euro, tabela 191/A/NBP/2021), w zaokrągleniu do 1000 zł, a więc nie przekroczyła 9 188 000 zł.

Jak wskazano w interpretacji KIS z 3.01.2022 r. (0111-KDIB2-1.4010.537.2021.1.MKU), przy obliczaniu powyższego limitu należy uwzględnić wszelkie przychody ze sprzedaży danego podatnika, w tym także zwolnione od podatku dochodowego oraz przychody ze sprzedaży zaliczane do zysków kapitałowych z wyłączeniem przychodów osiąganych z innego tytułu niż sprzedaż. W limicie tym nie uwzględnia się więc np. otrzymanych dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, odszkodowań czy przychodów z umorzenia odsetek.

Spółki komandytowe, które stały się takimi podatnikami CIT od 1.05.2021 r., dla ustalenia statusu małego podatnika CIT w 2022 r. powinny uwzględnić wielkość przychodu ze sprzedaży ze swojego poprzedniego (pierwszego) roku podatkowego, tj. z okresu od 1.05.2021 do 31.12.2021 r. (co potwierdzają interpretacje KIS z 17.12.2021 r., 0111-KDIB2-1.4010.476.2021.1.AP, i 13.08.2021 r., 0111-KDIB1-2.4010.58.2021.2.SK). Choć rok podatkowy był krótszy niż 12 mies., limit 2 mln euro nie podlega proporcjonalnemu zmniejszeniu.

Skutki przekroczenia limitu

Reasumując: podatnicy kontynuujący działalność rozpoczętą w poprzednich latach podatkowych w celu ustalenia prawa do obniżonej 9% stawki CIT powinni uwzględnić dwa różne przychody z dwóch różnych lat podatkowych i porównać z dwoma różnymi, choć zbliżonymi limitami (wynikającymi z przeliczenia kwoty 2 mln euro po średnim kursie NBP z dwóch różnych dat).

Choć ustalenie spełnienia warunku dotyczącego wysokości bieżącego przychodu będzie możliwe dopiero po zakończeniu roku podatkowego, stawka 9% CIT może być stosowana już przy obliczaniu zaliczek na podatek. Jeśli w trakcie roku bieżący przychód przekroczy 2 mln euro, będzie to oznaczać utratę prawa do stawki 9% w stosunku do przychodów/dochodów uzyskanych od początku roku (a nie tylko od momentu przekroczenia – zob. interpretacje KIS z 2.09.2021 r., 0111-KDIB2-1.4010.268.2021.1.MK, oraz 14.07.2021 r., 0111-KDIB1-2.4010.162.2021.2.MZA).

Przekroczenie progu przychodów uprawniających do stawki 9% skutkuje tym, że podatnik ma obowiązek obliczania zaliczek według wyższej stawki 19% począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło przekroczenie. W okresie (miesiącu/kwartale), w którym suma przychodów przekroczy limit 2 mln euro, nie jest już możliwe stosowanie stawki 9%.

Organy podatkowe potwierdzają, że podatnik nie jest wówczas zobowiązany do korygowania (ani „wyrównywania”) zaliczek miesięcznych wpłaconych od początku roku do momentu przekroczenia limitu. Po przekroczeniu wpłaca zaliczki według stawki 19% w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące, ustalonych jeszcze według stawki 9%.

W związku z brakiem obowiązku korygowania zaliczek nie powstanie obowiązek płatności odsetek od uiszczanych zaliczek, ponieważ zaliczki te zostały ustalone w prawidłowej wysokości, a wnioskodawcy przysługiwało wówczas prawo do płatności zaliczek według obniżonej stawki podatku (zob. interpretacja KIS z 2.09.2021 r., 0111-KDIB2-1.4010.268.2021.1.MK).