Stawka 0% VAT na niektóre darowizny i nieodpłatne usługi w związku z COVID-19

To skutek wejścia w życie 23.06.2021 rozporządzenia MFFiPR z 17.06.2021 (DzU poz. 1111). Zmieniło ono wcześniejsze rozporządzenie z 25.03.2020 w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (DzU poz. 527).

Powodem wprowadzenia zerowej stawki VAT na niektóre darowizny i nieodpłatne usługi stała się sytuacja finansowa publicznych placówek zdrowia spowodowana pandemią COVID-19. W związku z jej zwalczaniem w wielu publicznych placówkach medycznych zostały wstrzymane wszelkie wydatki (poza niezbędnymi do bieżącej działalności), w tym zakupy nowego sprzętu medycznego, remonty i rozbudowy placówek medycznych.

Potrzebne stało się więc wsparcie w postaci wprowadzenia czasowo (do 31.12.2021) ulgi w VAT dla niektórych darowizn i nieodpłatnych usług na rzecz podmiotów leczniczych. W obu przypadkach pośrednikiem pomiędzy darczyńcą bądź wykonawcą nieodpłatnych usług a podmiotem leczniczym jest OPP (w rozumieniu ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie).

Do końca 2021 stawka 0% VAT jest więc stosowana do:

• darowizn towarów wymienionych w § 10 ust. 1 rozporządzenia z 25.03.2020 na rzecz OPP w celu dalszego nieodpłatnego przekazania tych towarów podmiotom leczniczym niebędącym przedsiębiorcami w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o działalności leczniczej (chodzi o darowizny następujących towarów: wyroby medyczne oraz wyroby medyczne do diagnostyki in vitro, szkło laboratoryjne i aparatura laboratoryjna, produkty lecznicze oraz substancje czynne w rozumieniu ustawy – Prawo farmaceutyczne, środki dezynfekujące, specjalistyczne testy diagnostyczne służące do analizy i wykrywania czynników patogennych w organizmie człowieka, wodzie, powietrzu i glebie, a także następujące środki ochrony indywidualnej: maski, osłony/szyby ochronne na twarz, gogle, okulary ochronne, kombinezony, ochraniacze na buty, czepki, rękawice),
• nieodpłatnych remontów, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy, robót konserwacyjnych lub montażowych, na rzecz OPP – wykonywanych w budynkach będących częścią zakładów leczniczych, w których wykonywana jest działalność lecznicza przez podmioty lecznicze niebędące przedsiębiorcami w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o działalności leczniczej.

Warunkiem zastosowania zerowej stawki VAT dla darowizn wymienionych towarów są:

• zawarcie pisemnej umowy darowizny pomiędzy darczyńcą a OPP,
• posiadanie kopii umowy o nieodpłatnym przekazaniu tych towarów przez OPP podmiotowi leczniczemu.

Natomiast w przypadku nieodpłatnego świadczenia wskazanych usług zerowa stawka ma zastosowanie, pod warunkiem że usługodawca:

1) zawrze pisemną umowę z OPP, z której będzie wynikało, że usługa zostanie nieodpłatnie wykonana w budynkach będących częścią zakładu leczniczego, w których jest wykonywana działalność lecznicza przez podmiot leczniczy niebędący przedsiębiorcą w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o działalności leczniczej, i

2) ma potwierdzenie podmiotu leczniczego, że usługa została wykonana w takich właśnie budynkach.

Rozporządzenie z 17.06.2021 wprowadziło też zmianę o charakterze dostosowującym i porządkującym. Zmieniane rozporządzenie z 25.03.2020 odwoływało się dotychczas (§ 10) do wykazu podmiotów, które wykonują zadania związane ze zwalczaniem pandemii. O wykazie tym była mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z 2.03.2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (DzU poz. 374).

Art. 7 tej ustawy został jednak uchylony. Potrzebne więc było zastąpienie dotychczasowego odesłania i wskazanie wprost, że stawka 0% VAT dotyczy darowizn na rzecz podmiotów wykonujących działalność leczniczą, wpisanych do wykazu podmiotów udzielających świadczeń opieki zdrowotnej, w tym transportu sanitarnego, wykonywanych w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Takie wykazy są ogłaszane przez dyrektorów oddziałów wojewódzkich NFZ w Biuletynie Informacji Publicznej NFZ.