Rozliczenie VAT od zagranicznego szkolenia menedżera

Zakupione szkolenie składa się z modułów realizowanych zarówno stacjonarnie w USA, jak i on-line. Mogą zatem powstać wątpliwości, czy zakup tej usługi należałoby rozliczyć zgodnie z ogólną zasadą art. 28b ustawy o VAT, a w konsekwencji wykazać import usług w Polsce, czy też będą miały do niej zastosowanie zasady szczególne ustalania miejsca świadczenia wskazane w art. 28g ust. 1 ustawy o VAT (miejsce świadczenia usługi w USA).

Uważam, że szkolenie należy uznać za usługę kompleksową, która nie powinna zostać sztucznie rozdzielona na moduły odbywające się stacjonarnie i on-line, zwłaszcza że – jak rozumiem – uiszczana jest jedna opłata za całe szkolenie.

Problematyczne może być wskazanie, który element szkolenia – tzn. stacjonarny czy on-line – jest przeważający, tak by prawidłowo określić miejsce świadczenia usługi dla celów VAT. Biorąc jednak pod uwagę sposób organizacji szkolenia, tj. fakt, że moduły on-line poprzedzają moduły stacjonarne, a ponadto pracownik uczestniczący w szkoleniu będzie korzystać z zakwaterowania na terenie kampusu, można argumentować, że część on-line szkolenia to niejako dopełnienie kursu stacjonarnego. Z tego względu uważam, że głównym elementem kursu jest jednak udział w szkoleniu odbywającym się na miejscu w USA, co wskazywałoby na zastosowanie art. 28g ust. 1 ustawy o VAT.

Przepis ten stanowi, że miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają. Co do zasady przyjmuje się, że usługami wstępu na imprezy edukacyjne są również usługi wstępu na szkolenia.

Dodatkowo, stosownie do przepisów zawartych w rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z 15.03.2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej[1], usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego bądź opłaty okresowej.

Można argumentować, że udział pracownika w szkoleniu mieści się w powyższej regulacji, ponieważ szkolenie ma charakter otwarty, w którym jednym z uczestników jest pracownik firmy, w zamian za opłatę uiszczaną przez firmę „z góry”. Zasady ogólne (art. 28b ustawy o VAT) mają zastosowanie w przypadku wykonania usługi polegającej na zorganizowaniu szkolenia dla firmy.

W związku z powyższym szkolenie zakupione dla pracownika, za które opłatę ponosi firma, powinno być objęte art. 28g ust. 1 ustawy o VAT i opodatkowane w miejscu wykonania, tj. na terytorium USA, a w konsekwencji firma nie jest zobowiązana do rozliczenia VAT od importu usług z tytułu zakupu szkolenia.

Na potwierdzenie tego stanowiska można również powołać wyrok TSUE z 13.03.2019 r. (C-647/17 Skatteverket), który dotyczył szkolenia zorganizowanego dla członków szwedzkiego stowarzyszenia księgowych, odbywającego się poza Szwecją. TSUE wskazał, że sformułowanie „usług wstępu na imprezy” obejmuje usługę polegającą na szkoleniu w formie 5-dniowego kursu z zakresu księgowości, która jest świadczona wyłącznie na rzecz podatników i wymaga wcześniejszej rejestracji oraz wcześniejszego opłacenia. Oznacza to, że miejscem opodatkowania VAT świadczenia usług polegających na wstępie na imprezy edukacyjne, takie jak seminaria, jest miejsce, w którym faktycznie się one odbywają.