Przekazanie składnika majątku spółki osobowej wspólnikom – skutki w PIT

Jak potwierdzają organy podatkowe, samo wycofanie samochodu z majątku spółki osobowej i nieodpłatne przekazanie go na potrzeby osobiste jej wspólników nie rodzi skutków w PIT. Przez tę czynność nie uzyskają oni żadnego przysporzenia majątkowego. Nastąpi wyłącznie przesunięcie rzeczy z majątku spółki, w której są wspólnikami, do majątku osobistego.

Jak czytamy w interpretacji KIS z 12.10.2018 (0113-KDIPT2-1.4011.435.2018.3.DJD), dotyczącej analogicznego problemu, który wystąpił w spółce partnerskiej, jeżeli zatem przekazanie samochodu z majątku spółki partnerskiej do majątków osobistych jej wspólników będzie miało charakter nieodpłatny, to czynność ta nie będzie rodziła dla zainteresowanych skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem wycofanie samochodu ze spółki będzie neutralne dla wspólników niezależnie od tego, w jaki sposób wspólnicy ustalą udziały w składniku majątku po jego wycofaniu ze spółki.

To samo dotyczy także wycofania z majątku spółki osobowej innych składników majątku (np. nieruchomości), co potwierdzają dotyczące spółki jawnej interpretacje KIS z 29.03.2018 (0112-KDIL3-3.4011.59.2018.1.WS) i IS w Bydgoszczy z 14.02.2017 (0461-ITPB1.4511.66.2017.1.JS).

Identyczne stanowisko w odniesieniu do spółki cywilnej i wycofania nieruchomości z przeznaczeniem na cele osobiste wspólnika zajęła KIS w piśmie z 24.04.2018 (0115-KDIT3.4011.143.2018.2.MPŁ): Planowana operacja wycofania składnika majątku z działalności gospodarczej – prowadzonej w formie spółki cywilnej – z przeznaczeniem go na potrzeby osobiste wnioskodawcy (zgodnie z udziałami w zyskach i stratach) nie nosi w istocie cech odpłatnego zbycia, zatem wycofanie to nie spowoduje powstania przychodu w rozumieniu przepisów updof.

(...) Reasumując, dokonanie bezpłatnego przekazania, w wyniku którego przedmiotowa nieruchomość gruntowa wraz z budynkiem zostanie wycofana z majątku wspólnego wspólników, objętego umową spółki cywilnej, do majątku odrębnego wnioskodawcy (zgodnie z udziałami w zyskach i stratach), nie będzie generować dla niego jako wspólnika spółki cywilnej przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zauważyć należy, że ew. dochód może powstać w momencie dokonania odpłatnego zbycia ww. nieruchomości.

Kwalifikacja podatkowa ww. zdarzenia uległaby jednak zmianie w przypadku, gdyby samochód wycofywany ze spółki jawnej był przekazywany wspólnikowi w ramach wypłaty zysku czy np. zwrotu części wkładu do spółki. W myśl bowiem art. 14 ust. 2e updof, jeżeli podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości lub części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Gdy jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Z kolei z art. 14 ust. 2f updof stanowi, że art. 14 ust. 2e stosuje się odpowiednio w przypadku wykonania świadczenia niepieniężnego przez spółkę niebędącą osobą prawną.

Na podstawie przywołanych przepisów regulujących instytucję datio in solutum (świadczenia w miejsce wypełnienia) organy podatkowe uznają, że przychodem wspólnika spółki osobowej, któremu np. w ramach rozliczania należnego mu zysku przekazano składnik majątkowy, jest wysokość tego zysku bądź wartość rynkowa otrzymanego składnika majątkowego – jeżeli będzie wyższa niż wysokość należnego zysku (zob. np. interpretacje KIS z 9.07.2018, 0113-KDIPT2-3.4011.355.2018.1.GG, i IS w Łodzi z 13.07.2016, 1061-IPTPB3.4511.482.2016.1.PW; tak też pismo KIS z 18.10.2018, 0114-KDIP3-1.4011.421.2018.1.KS, odnoszące się do zwrotu – w formie rzeczowej – części wkładu wspólnikowi spółki komandytowej).

Prawidłowość takiego stanowiska potwierdził WSA w wyroku z 24.04.2017 (I SA/Gl 1417/16), orzekając, że z treści (...) art. 14 ust. 2e i 2f updof jednoznacznie wynika, że przy wypłacie zysku w formie niepieniężnej w spółce jawnej powstanie przychód podatkowy z działalności gospodarczej. Wbrew bowiem twierdzeniom skargi roszczenie wspólników o wypłatę zysku odpowiada po stronie spółki zobowiązaniu do jego wypłaty wynikającemu ze stosunku spółki, a na kwestię tę bez wpływu pozostaje sposób księgowania wypracowanego zysku w spółce jawnej. Zobowiązanie to mieści się w pojęciu „zobowiązania”, o którym mowa w art. 14 ust. 2e (...), a zatem jego wykonanie w formie datio in solutum spowoduje powstanie przychodu po stronie dłużnika.