Przegląd orzeczeń i interpretacji - 56

Kara umowna jako koszt

Decyzja o rozwiązaniu umowy najmu lokalu handlowego była podyktowana względami ekonomicznymi – ograniczono w ten sposób powstanie straty finansowej, gdyż przewidywane nakłady na remont lokalu i zakup wyposażenia, powiększone o przewidywaną różnicę pomiędzy osiąganymi przychodami ze sprzedaży w lokalu a kosztami jego funkcjonowania wielokrotnie przewyższyłyby wartość naliczonej kary umownej.

Zapłata kary podzielonej na raty pozwoliła na uzyskiwanie dochodów i kontynuację działalności. W konsekwencji stanowi ona koszt uzyskania przychodów.

Wyrok NSA z 22.03.2019 (II FSK 896/17).

Strata w środkach pieniężnych

Wnioskodawca poniósł stratę w majątku obrotowym (środkach pieniężnych) w wyniku oszustwa (podszycie się innej osoby pod stronę umowy). Jednocześnie podjął starania w celu odnalezienia sprawcy zdarzenia – zgłosił sprawę na policję. Prawdziwych sprawców nie ustalono, skazano jedynie osoby, które założyły konta bankowe służące do popełnienia przestępstwa. Na konto wnioskodawcy została zwrócona tylko część wyłudzonej kwoty.

Jeżeli strata w środkach obrotowych jest następstwem prowadzonej działalności w danej branży, a podatnikowi nie można przypisać winy przy jej powstaniu i zachował on należną staranność, przeciwdziałając ew. wystąpieniu uszczerbku w swoim majątku, to może ją zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Niezbędne jest także spełnienie warunku formalnego, tj. właściwe udokumentowanie poniesionego kosztu. Zaistnienie szkody powinno być uprawdopodobnione przez właściwe organy, np. policję (umorzenie dochodzenia) czy komornika sądowego (postanowienie). 

To na podatniku ciąży obowiązek wykazania, że dochował należytej staranności, wybierając kontrahenta, i podjął wszelkie możliwe w określonych okolicznościach czynności w celu odzyskania utraconych pieniędzy.

Interpretacja KIS z 14.06.2019 (0115-KDIT3.4011.182.2019.1.AK).

Wydatki na odzież ochronną przedsiębiorcy

Wnioskodawca świadczy usługi geodezyjne. Pracuje w różnych warunkach atmosferycznych (deszcz, śnieg, mróz, wiatr). Do pracy kupuje ochronną odzież, m.in. specjalne buty robocze, spodnie, polary, kurtki, skarpety termoaktywne – w sklepie z odzieżą roboczą. Odzież często ulega zniszczeniu, uszkodzeniu. Jest wykorzystywana wyłącznie w działalności gospodarczej.

Wydatki na zakup ochronnej odzieży roboczej mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów jedynie w takim zakresie, w jakim jest to racjonalnie uzasadnione, służy bezpośrednio prawidłowemu wykonywaniu działalności i wyłącznie pod warunkiem ich należytego udokumentowania. Wydatki te nie mogą mieć charakteru osobistego.

Jeżeli zatem bezpośrednim celem ich poniesienia jest precyzyjne wykonywanie świadczonych usług także w trudnych warunkach atmosferycznych (co może istotnie wpływać na wysokość uzyskiwanych przychodów, bo dzięki dobrej opinii przedsiębiorca może utrzymać obecnych oraz uzyskać nowych klientów), to mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych.

Interpretacja KIS z 15.07.2019 (0115-KDIT3.4011.226.2019.1.JŁ).

Przychody i koszty przy sprzedaży za złotówkę

Spółka organizuje akcję promocyjną, której uczestnicy – po spełnieniu określonych w regulaminie warunków – mogą kupić towary za symboliczną cenę 1 zł brutto.

Celem działalności gospodarczej jest dążenie do osiągnięcia zysku. Każdy przedsiębiorca ma jednak prawo swobodnie układać swoje interesy tak, aby działalność była dla niego opłacalna pod względem ekonomicznym, w tym planować zbycie towaru w ramach sprzedaży premiowej po promocyjnej cenie 1 zł, jeśli jest to w jego uznaniu zasadne dla osiągnięcia tego celu. Ustawodawca przewidział również, że podatnicy nie osiągną dochodu, lecz wygenerują straty (zob. art. 7 ust. 2 updop).

Zgodnie z zasadą swobody umów co do zasady przedsiębiorca sam decyduje, jakie ceny stosuje w obrocie gospodarczym. Ocena podania w umowie sprzedaży ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej może nastąpić tylko w toku postępowania podatkowego bądź kontrolnego.

Nie sposób zgodzić się ze spółką, że w ramach akcji promocyjnej zbycie towaru za 1 zł stanowi bonifikatę. Nie dochodzi tu do sytuacji, w której ustalona pierwotnie dla klientów wyższa cena ulega obniżeniu. Cena ta ustalona jest na poziomie 1 zł i nie ulega dalszej obniżce. Przychodem spółki będzie cena zbycia towarów w ramach akcji promocyjnej, tj. kwota faktycznie należna spółce, pomniejszona o należny VAT.

Jednocześnie spółka może zaliczyć w ciężar kosztów podatkowych wydatki na nabycie tych towarów, pod warunkiem że jest w stanie wykazać, że zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Interpretacja KIS z 12.07.2019 (0111-KDIB1-1.4010.191.2019.3.MF).

Kurs językowy dla członka zarządu

Umowa o zarządzanie zobowiązuje członka zarządu do udziału w konferencjach, seminariach i spotkaniach o charakterze biznesowym związanych z przedmiotem działalności spółki. To zaś wymaga od niego biegłej znajomości języka angielskiego, w tym słownictwa specjalistycznego – w związku z udziałem w konferencjach międzynarodowych oraz podróżowaniem w celu realizacji obowiązków służbowych.

Opłacenie kursu języka angielskiego jest świadczeniem ponoszonym również w interesie spółki. Członek zarządu – gdyby nie został powołany do pełnienia swojej funkcji – zapewne nie byłby zainteresowany podnoszeniem swoich indywidualnych kwalifikacji językowych, bo nie byłoby mu to potrzebne w takim zakresie w jego codziennym życiu.

Sfinansowanie przez spółkę indywidualnego szkolenia członków zarządu – w postaci kursu języka angielskiego – nie powoduje powstania u nich przychodu z nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 11 ust. 1 updof.

Interpretacja KIS z 11.07.2019 (0113-KDIPT2-3.4011.325.2019.3.IS).

Podatek minimalny – jak liczyć powierzchnię budynku

W myśl art. 24b ust. 6 updop, gdy budynek został oddany do używania w części, przychód ustala się proporcjonalnie do udziału powierzchni użytkowej oddanej do używania w całkowitej powierzchni użytkowej tego budynku.

Przez pojęcie „powierzchnia użytkowa oddana do używania” należy rozumieć sumę samych powierzchni pomieszczeń handlowych, stanowiącą w danym momencie przedmiot najmu na podstawie prawnie skutecznych umów najmu. Nie ma znaczenia, że spółka obciąża najemców opłatami serwisowymi, kalkulowanymi w oparciu o opłaty związane pośrednio z powierzchniami wspólnymi i technicznymi budynku centrum handlowego.

Skoro updop nie definiuje pojęcia „powierzchnia użytkowa budynku”, należy zaczerpnąć tę definicję z innego aktu prawnego. Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 5 upol powierzchnia użytkowa budynku (lub jego części) to powierzchnia mierzona po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach, z wyjątkiem powierzchni klatek schodowych oraz szybów dźwigowych, przy czym za kondygnację uważa się również garaże podziemne, piwnice, sutereny i poddasza użytkowe.

Będzie to więc suma powierzchni pomieszczeń handlowych, wspólnych i technicznych budynku odpowiadająca co do zasady powierzchni stanowiącej podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości. 

Interpretacja KIS z 16.07.2019 (0111-KDIB1-1.4010.170.2019.1.BS).

Podatek minimalny a przeznaczenie dochodu na cele statutowe

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 updop wolne od podatku są dochody podatników, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego – w części przeznaczonej na te cele. Natomiast zgodnie z art. 24b ust. 1 updop podstawę opodatkowania stanowi przychód ze środka trwałego, a nie dochód.

Zwolnienie wynikające z art. 17 ust. 1 pkt 4 nie ma charakteru podmiotowego, nie obejmuje wszystkich dochodów podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, lecz tylko dochody przeznaczone na działalność statutową. Zatem wolny od CIT jest wyłącznie dochód ustalony zgodnie z art. 7 updop, przeznaczony na działalność statutową, a nie przychód ustalony zgodnie z art. 24b. 

Skoro wnioskodawca wynajmuje osobom trzecim część budynku, której łączna wartość początkowa przekracza 10 mln zł, to ma obowiązek naliczenia i zapłaty podatku w sposób wskazany w art. 24b. 

Interpretacja KIS z 10.06.2019 (0111-KDIB2-1.4010.138.2019.2.AT).

Wynajem mieszkania dla pracowników – zwolnienie z VAT

Usługa najmu nieruchomości korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, pod warunkiem łącznego spełnienia przesłanek co do jej podmiotu, przedmiotu i celu. Podatnik może skorzystać ze zwolnienia, jeśli umowa najmu zawiera postanowienia, z których w sposób niebudzący wątpliwości wynika, że dotyczy ona lokalu mieszkalnego i lokal ten może być wykorzystany przez najemcę tylko w celach mieszkaniowych.

Dla zastosowania zwolnienia nie ma znaczenia rodzaj i forma prawna podmiotu wynajmującego i najemcy. Istotny jest cel, na jaki lokal jest wynajmowany, a w rozpatrywanej sprawie z umów najmu wynika, że lokale przeznaczone są wyłącznie na cele mieszkaniowe oraz wynajmujący zgadzają się na podnajęcie mieszkań dla firm wyłącznie na cele mieszkaniowe, tj. zakwaterowanie pracowników. Nie ma znaczenia, że pracownicy firm nie są stroną wynajmu, bo w ich imieniu występuje pracodawca – sens wynajmu stanowi zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych pracowników w czasie, gdy pełnią oni obowiązki służbowe. W razie wynajmu lokalu mieszkalnego wyłącznie na cele mieszkaniowe należy zastosować zwolnienie z VAT, o ile w umowie najmu podnajemca zobowiąże się do wykorzystywania lokalu wyłącznie na te cele.

Interpretacja KIS z 10.07.2019 (0112-KDIL2-2.4012.189.2019.1.GM).