Posiłki dla pracowników – wyższy limit ulgi ZUS

Limit w górę

Od września wartość finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu, pozostaje wyłączona z podstawy wymiaru składek do kwoty 450 zł/mies. (dotychczas było to maksymalnie 300 zł/mies.). Prawodawca nie tylko urealnił limit kwotowy ulgi względem postępującej inflacji, ale też poszerzył jej zakres o wartość otrzymywanych przez zatrudnionych bonów, talonów, kuponów i kart przedpłaconych uprawniających do nabycia wyłącznie posiłków w placówkach gastronomicznych lub handlowych (zmodyfikowany § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia składkowego). W ten sposób usankcjonował przyjętą dotąd przez ZUS interpretację (korzystną dla płatników i ubezpieczonych), że przez pojęcie „posiłku” rozumie się:

• gotowy posiłek lub
• przetworzone produkty żywnościowe nadające się do bezpośredniego spożycia, lub
• kupony, talony i bony żywieniowe, które upoważniają do nabycia wyłącznie posiłku lub przetworzonych produktów żywnościowych w placówkach gastronomicznych (restauracjach, barach, stołówkach czy innych punktach gastronomicznych).

Łatwiejsze przeliczenia

Nowelizacja rozporządzenia uprościła zasady przeliczenia na złote przychodów uzyskiwanych przez pracowników delegowanych do pracy za granicę (głównie w branży budowlanej) od tzw. kas urlopowych. Są to instytucje działające w państwach zachodniej Europy, obejmujące zwłaszcza pracodawców i pracowników sektora budowlanego, w tym delegowanych tam do pracy z Polski, wypłacające – po ustaniu zatrudnienia – świadczenia z tytułu niewykorzystania urlopu wypoczynkowego (np. w Austrii działa kasa urlopowa BUAK, a w Niemczech SOKA-BAU ULAK).

Przypomnijmy, że co do zasady pracownik delegowany do pracy za granicę z Polski podlega przez 24 mies. ubezpieczeniom społecznym w kraju wysyłającym (u nas). Na mocy odpowiednich porozumień kasy urlopowe przekazują więc bezpośrednio do ZUS środki na składki należne od wypłacanych przez nie ekwiwalentów czy odszkodowań urlopowych. Powstał przy tym problem z ustaleniem wysokości przychodu delegowanego, gdyż szwankuje w tym przypadku naczelna zasada rozporządzenia, według której przychody w walutach obcych przelicza się na złote w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych (według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu – § 4 rozporządzenia składkowego w zw. z art. 11a ust. 1 updof). ZUS nie ma takich danych.

Aby wyeliminować te trudności, postanowiono, że od 1.09.2023 r. przychody pracownika osiągane w walutach obcych wypłacane przez inne podmioty niż płatnicy składek przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP w dniu wypłaty, a jeżeli nie jest to dzień roboczy – to w następnym dniu roboczym; gdy w tym dniu nie ogłoszono takiego kursu – według ostatniego kursu ogłoszonego przed tym dniem (zmiana § 4 rozporządzenia składkowego). Nadal jednak pozostaje zasada, że przychody w walutach obcych wypłacane bądź stawiane do dyspozycji pracownika przez płatnika składek przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Pozostałe modyfikacje

Inne zmiany wprowadzone przez nowelizację rozporządzenia mają m.in. wyeliminować martwe odesłania, do ustaw lub do przepisów już nieistniejących. Dotyczy to np. uchylenia w § 2 ust. 1 pkt 1b, 5, 31 i 33 oraz ust. 2–4, odnoszących się do:

• zwolnienia ze składek nagród wypłacanych przez Ministra Gospodarki (nie są już wypłacane),
• odprawy dla pracowników powołanych do zasadniczej służby wojskowej na mocy art. 125 ustawy o powszechnym obowiązku RP (tej ustawy już nie ma),
• opłaconych przez pracodawcę za pracownika składek z racji ubezpieczenia na życie lub funduszy powierniczych czy inwestycyjnych (nie obowiązują już akty prawne regulujące opłacanie tych składek).

Treść § 2 ust. 1 pkt 16a rozporządzenia składkowego, regulującego ulgę ubezpieczeniową obejmującą dodatek walutowy przysługujący niektórym nauczycielom, została dostosowana do aktualnego podziału i nazewnictwa szkół.