Podatkowe skutki działań podjętych w celu zwalczania koronawirusa

Tak wynika z objaśnień podatkowych MF z 21.07.2020 w sprawie nowych preferencji stosowanych w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.

MF odniósł się w nich m.in. do podatkowych skutków wydatków i świadczeń „okołoepidemicznych”.

Powołując się na ogólną definicję kosztów uzyskania przychodów, MF potwierdził, że wydatki wynikające z dodatkowych obowiązków i ograniczeń nałożonych na przedsiębiorców w związku z epidemią stanowią koszty uzyskania przychodów, o ile zostaną właściwie udokumentowane. To samo dotyczy wydatków ponoszonych przez przedsiębiorców dobrowolnie, a mających na celu przeciwdziałanie epidemii, takich jak organizacja pracy zdalnej i wyposażenie pracowników w narzędzia do tej pracy, zakup fartuchów, kombinezonów, zestawów testowych, sprzętu medycznego czy termometrów.

W objaśnieniach czytamy: Jeżeli przedsiębiorca ponosi wydatki, które wynikają z obowiązku w zakresie bhp (prowadzenia działalności gospodarczej) albo wytycznych lub zaleceń organów (instytucji) kompetentnych w obszarze bezpieczeństwa sanitarnego, albo z własnej decyzji i racjonalnego przeciwdziałania zagrożeniu epidemicznemu (epidemii), to takie wydatki stanowią koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 updop i art. 22 ust. 1 updof, o ile zostały właściwie udokumentowane.

Jako przykład takich wydatków można wskazać zakup maseczek ochronnych dla pracowników, przyłbic czy sfinansowanie pracownikom testów na koronawirusa. To samo dotyczy wydatków poniesionych przez przedsiębiorcę na działania gospodarcze, które wskutek zagrożenia epidemicznego (epidemii) zostały zaniechane (odwołane, przerwane, zawieszone itp.), o ile w momencie ich poniesienia spełniały ww. warunki zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów (np. w zakresie szkoleń/kursów pracowniczych).

Z objaśnień wynika, że w tym ostatnim przypadku chodzi także o wydatki poniesione nie tylko w trakcie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii, ale także jeszcze przed jego wprowadzeniem, w tym na spotkania biznesowe i związane z nimi podróże służbowe, które później zostały odwołane z przyczyn niezależnych od przedsiębiorcy lub w których przedsiębiorca (jego pracownik lub jego kontrahent) nie wziął udziału ze względu na zagrożenie epidemiczne (epidemię).

Ponadto, powołując się na wyrok TK z 8.07.2014 (K 7/13), MF stwierdził, że otrzymane przez pracowników świadczenia zapobiegające rozprzestrzenianiu się epidemii nie powodują powstania u nich przychodu podlegającego PIT: świadczenia pracodawcy polegające na ufundowaniu pracownikom maseczek czy przyłbic, jak również polegające na sfinansowaniu testów na koronawirusa, nie następują w interesie pracownika, a w interesie pracodawcy. Dostarczenie środków ochronnych czy wykonywanie testów zapobiega niekontrolowanemu rozprzestrzeniania się choroby, niweluje niepożądaną przez każdego pracodawcę absencję pracowników i jest istotne dla terminowego wywiązania się pracodawcy z zawartych kontraktów. W takim przypadku nie jest zatem rozpoznawany przychód po stronie pracownika.

W objaśnieniach opisano również rozwiązania w zakresie podatku dochodowego, VAT i podatku od nieruchomości przyjęte tarczami antykryzysowymi. Niestety, zabrakło w nich odniesienia się do wielu istotnych wątpliwości, które mogą nasuwać te regulacje.