Wynagrodzenie płatnika – komu od 1.07.2022 r. przysługuje w wyższej kwocie
Wynika tak z obowiązującego od 1.07.2022 r. rozporządzenia MF z 28.06.2022 r. w sprawie wynagrodzenia płatnika i inkasenta z tytułu terminowego wpłacania podatków na rzecz budżetu państwa (poz. 1377).
Na mocy art. 28 Op płatnikom i inkasentom przysługuje zryczałtowane wynagrodzenie z tytułu terminowego wpłacania podatków (także zaliczek na podatek) pobranych na rzecz budżetu państwa. Jego wysokość określa MF w drodze rozporządzenia, biorąc przy tym pod uwagę sposób ustalania wynagrodzenia w relacji do kwoty pobranych podatków oraz tryb pobrania wynagrodzenia, a dodatkowo – po zmianach wprowadzonych Polskim Ładem 2.0 –„uwzględniając przy ustalaniu wynagrodzenia rodzaj pobranego podatku, a także sprawność pobrania wynagrodzenia”.
W jakiej wysokości
Poprzedni akt prawny z tego zakresu (rozporządzenie MF z 10.12.2015 r., DzU poz. 2154) przewidywał dwie stawki tego wynagrodzenia:
- 0,3% kwoty podatków pobranych przez płatników,
- 0,1% kwoty podatków pobranych przez inkasentów.
Nowe rozporządzenie pozostawiło je w niezmienionej wysokości. Przewidziano w nim jednocześnie podwojoną stawkę 0,6%, która przysługuje płatnikom z tytułu terminowego wpłacania PIT, ale tylko pobranego przez nich w okresie od 1.07.2022 do 31.12.2023 r. od dochodu podlegającego opodatkowaniu przy zastosowaniu skali podatkowej.
Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia, wyższe wynagrodzenie płatników pobierających PIT na zasadach ogólnych jest podyktowane koniecznością dostosowania systemów księgowych do obniżki stawki PIT wprowadzanej w trakcie roku podatkowego.
Jak otrzymać
Ustawodawca nie określił terminu poboru wynagrodzenia. Płatnik potrąca je z kwoty pobieranych przez siebie podatków, np. co miesiąc, co kwartał czy też raz do roku – według swojego wyboru. Op nie nakazuje płatnikom potrącania należnego im wynagrodzenia w tym samym miesiącu, w którym wpłacili uprzednio pobrany podatek. Prawo to przysługuje im do czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego, z którym wynagrodzenie jest związane, co potwierdza interpretacja KIS z 30.12.2020 r. (0111-KDIB2-1.4017.26.2020.1.MK). Płatnicy mogą, ale nie muszą z niego korzystać.
Nie ma konieczności bieżącego informowania US o fakcie dokonania potrącenia. Wystarczy wykazanie kwoty wynagrodzenia w przewidzianym miejscu w deklaracjach podatkowych składanych za bieżące okresy (interpretacja KIS z 4.01.2019 r., 0111-KDIB1-2.4017.12.2018.1.AW). Kwota wynagrodzenia potrącona za okresy nieobjęte przedawnieniem nie może jednak przekroczyć wysokości podatku odprowadzanego do US, z którego to potrącenie jest dokonywane (interpretacja KIS z 22.01.2019 r., 0111-KDIB2-3.4017.15.2018.1.LG).
Co istotne, wynagrodzenie przysługuje tylko w przypadku terminowego poboru podatku. Jak potwierdza interpretacja KIS z 20.11.2020 r. (0111-KDIB1-2.4017.14.2020.1.SK), prawo do wynagrodzenia nie jest uzależnione od uiszczenia pełnej kwoty należnej zaliczki, lecz wyłącznie od poboru zaliczki i jej terminowej wpłaty. Oznacza to, że późniejsza dopłata zaliczki wraz z należnymi odsetkami nie wpływa na możliwość realizacji uprawnień płatnika w zakresie potrącenia przysługującego mu wynagrodzenia od kwoty terminowo wpłaconej (od pozostałej części podatku, wpłaconej później, wynagrodzenie nie przysługuje).
Również podatki wpłacone w kwotach przekraczających należne zobowiązanie nie mogą być (w tej części) brane pod uwagę przy obliczeniu wynagrodzenia.
Jeżeli płatnik skorzysta z możliwości pobrania wynagrodzenia, a potem okaże się, że obliczył i pobrał oraz wpłacił organowi podatkowemu podatek (zaliczkę na podatek) nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, ma obowiązek zwrócić nienależne wynagrodzenie na rachunek właściwego US wraz z odsetkami za zwłokę. Wynagrodzenie potrącone nienależnie lub w zawyżonej wysokości traktuje się – na mocy art. 52a Op – jako zaległość podatkową.
Przychód do opodatkowania
Wynagrodzenie płatnika stanowi dla niego przychód objęty CIT lub PIT. Organy podatkowe potwierdzają, że nie ma ono bezpośredniego związku z prowadzeniem (bądź nie) działalności gospodarczej, identyczne obowiązki zostały bowiem nałożone na wszystkich płatników, bez względu na to, czy prowadzą działalność, czy nie. Tytułem tego wynagrodzenia jest prawidłowe wykonywanie ściśle określonego przepisami prawa obowiązku publicznoprawnego. Nie ma więc podstaw, by traktować je jako przychód należny i opodatkowywać bez względu na to, czy zostało pobrane, czy nie. Przychody te podlegają opodatkowaniu CIT wyłącznie wówczas, gdy zostały faktycznie uzyskane. Powstają zatem w dacie przekazania do US pomniejszonej zaliczki na PIT, a gdy kwota potrąconego wynagrodzenia jest równa danej zaliczce – w dniu, w którym najpóźniej powstałby na zasadach ogólnych obowiązek wpłaty pobranej zaliczki na rachunek właś-ciwego US (zob. interpretacja KIS z 4.01.2019 r., 0111-KDIB1-2-4010.499.2018.1.AW).
W przypadku podatników PIT wynagrodzenie to zostało wprost zaliczone do przychodów z działalności gospodarczej (art. 14 ust. 2 pkt 10 updof), niemniej również powinno być wykazywane w przychodach podatkowych dopiero w dacie jego faktycznego potrącenia.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
