Większe korzyści z ulgi B+R

Nowe, wyższe limity

Koszty kwalifikowane (wymienione enumeratywnie w art. 26e ust. 2–3a updof i art. 18d ust. 2–3a updop) podlegają odliczeniu w ramach ulgi B+R w określonej (art. 26e ust. 7 updof i art. 18d ust. 7 updop) wysokości. Część z tych limitów została od 1.01.2022 r. podwyższona, przy czym podwyżka dotyczy w przeważającej mierze podatników mających status centrum badawczo-rozwojowego. Dla innych limity pozostały bez zmian (wyjątek to odliczenie kosztów zatrudnienia). Nie zmienił się też zakres wydatków objętych ulgą (patrz tabela).

Nowe limity stosuje się do wydatków poniesionych przez podatników po 31.12.2021 r. (art. 67 ust. 1 ustawy zmieniającej, wprowadzającej tzw. Polski Ład).

Odliczenie ulgi B+R od dochodu objętego ulgą IP Box

W art. 30ca updof i art. 24d updop przewidziano preferencyjne opodatkowanie PIT i CIT dochodów z tzw. kwalifikowanych praw własności intelektualnej (wymienionych w art. 30ca ust. 2 updof i art. 24d ust. 2 updop), czyli tzw. ulgę IP Box. Są one objęte podatkiem w wysokości jedynie 5% podstawy opodatkowania.

Od dochodu opodatkowanego w ramach ulgi IP Box nie można było dokonywać odliczeń tytułem ulgi B+R. Od 1.01.2022 r. to się zmieniło (z zastrzeżeniem, że zmiana dotyczy wydatków poniesionych po 31.12.2021 r. – art. 67 ust. 1 ustawy zmieniającej). Z art. 30ca ust. 9a updof i art. 24d ust. 9a updop wynika, że od dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej podatnik może odliczyć ww. koszty kwalifikowane, które doprowadziły do wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia przez podatnika tego prawa (odpowiednio stosuje się wówczas art. 26e ust. 1 zdanie 2 i ust. 3c–10 updof oraz art. 18d ust. 1 zdanie 2 i ust. 3c–9 updop).

Ulga na innowacyjnych pracowników

Jeżeli podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość jego dochodu jest niższa od kwoty przysługujących mu w ramach ulgi B+R odliczeń, co do zasady dokonuje tych odliczeń – odpowiednio w całej lub w pozostałej kwocie – w zeznaniach za kolejne lata podatkowe. Przed 1.01.2022 r. jedynie podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą mogli w takim przypadku otrzymać zwrot gotówkowy nieodliczonych kosztów kwalifikowanych (na zasadach określonych w art. 26ea updof i art. 18da updop).

Z początkiem 2022 r. dodane zostały art. 26eb updof i art. 18db updop, przewidujące alternatywne rozwiązanie dla podatników będących płatnikami zaliczek na PIT oraz zryczałtowanego PIT od należności zatrudnionych u nich osób fizycznych bezpośrednio zaangażowanych w działalność B+R. Jest to tzw. ulga na innowacyjnych pracowników.

W jej ramach o nieodliczoną ulgę B+R można pomniejszyć podlegające przekazaniu na rachunek US zaliczki/zryczałtowany PIT od dochodów (przychodów) takich pracowników. Odliczenie wynosi odpowiedni procent kwoty nieodliczonej w ramach ulgi B+R:

• 9% – u podatników CIT korzystających z tej obniżonej stawki CIT,
• 17% – u podatników PIT opodatkowanych według skali podatkowej (przy czym po wejściu w życie zapowiadanej nowelizacji Polskiego Ładu będzie to 12%),
• 19% – u podatników CIT rozliczających się według tej stawki i u podatników PIT objętych podatkiem liniowym.

Dokonuje się go począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik złożył zeznanie PIT-36, PIT-36L lub CIT-8 z wykazaną nadwyżką ulgi B+R, do końca roku podatkowego, w którym zostało złożone to zeznanie (art. 26eb ust. 4 updof i art. 18db ust. 4 updop).

Nie ma przy tym konieczności wykazywania z tego tytułu przychodów podlegających PIT/CIT (co wyraźnie wynika z art. 14 ust. 2 pkt 14 updof i art. 12 ust. 4 pkt 29 updop).

Odliczenia w ramach ulgi dla innowacyjnych pracowników mogą być dokonywane od zaliczek/zryczałtowanego PIT od dochodów (przychodów) osób fizycznych bezpośrednio zaangażowanych w działalność B+R z tytułu (art. 26eb ust. 2 i 3 updof oraz art. 18db ust. 2 i 3 updof):

• stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz wypłacanego przez podatnika zasiłku pieniężnego z ubezpieczenia społecznego,
• wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło,
• praw autorskich.

Przy tym osobami bezpośrednio zaangażowanymi w działalność B+R są takie, których czas pracy przeznaczony:

• na realizację działalności B+R pozostający w ogólnym czasie pracy w danym miesiącu lub
• na wykonanie usługi w zakresie działalności B+R na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu, pozostający w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi

wynosi co najmniej 50%.

Z ulgi na innowacyjnych pracowników nie mogą korzystać podatnicy otrzymujący zwrot gotówkowy (art. 26eb ust. 5 pkt 2 updof i art. 18db ust. 5 pkt 2 updop). Odliczenia w jej ramach nie mogą być również dokonywane od zaliczek przekazywanych na zasadach określonych w art. 38 ust. 2–2c updof, a więc pobranych przez zakłady pracy chronionej i innych płatników zatrudniających osoby niepełnosprawne (art. 26eb ust. 5 pkt 1 updof i art. 18db ust. 5 pkt 1 updop).

W razie utraty prawa do odliczenia podatnik ma obowiązek zwrotu i doliczenia kwot poprzednio odliczonych w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym utracił to prawo (art. 26eb ust. 6 updof i art. 18db ust. 6 updop). Dotyczy to również przypadków błędnego zastosowania odliczenia (tj. jeżeli podatnik skorzysta ze zwrotu gotówkowego tytułem ulgi B+R, a następnie z ulgi na innowacyjnych pracowników).

Ulga na innowacyjnych pracowników przysługuje dopiero po zakończeniu roku, w którym podatnik poniósł koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu w ramach ulgi B+R. Po raz pierwszy będzie można z niej skorzystać w stosunku do kosztów kwalifikowanych poniesionych w 2022 r. A zatem pierwsze odliczenia w ramach ulgi dla innowacyjnych pracowników będą możliwe dopiero w 2023 r., a w przypadku podatników CIT, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy i rozpoczął się przed 1.01.2022 r., a zakończy się po 31.12.2021 r. – w roku podatkowym rozpoczynającym się bezpośrednio po tym roku (art. 67 ust. 2 i 3 ustawy zmieniającej).