Jak liczyć wynagrodzenie za grudzień 2021 wypłacane w styczniu 2022

Uwzględniane reguły

W rozliczeniu składkowo-podatkowym wynagrodzenia grudniowego trzeba wziąć pod uwagę podniesienie:

• progu przychodów dla pierwszej stawki podatkowej z 85 528 do 120 000 zł, bo do tej wyższej kwoty stawka podatku wynosi 17%, a powyżej – 32% – art. 27 ust. 1 updof w brzmieniu nadanym art. 1 pkt 47 lit. a ustawy zmieniającej (oczywiście w większości przypadków przy pierwszej wypłacie w roku podatkowym próg ten nie zostanie przekroczony),
• kwoty zmniejszającej podatek – z 525,12 do 5100 zł rocznie – art. 27 ust. 1 updof w brzmieniu nadanym art. 1 pkt 47 lit. a ustawy zmieniającej,
• miesięcznej ulgi podatkowej, odliczanej od zaliczki na podatek dochodowy w razie złożenia przez pracownika PIT-2 – z 43,76 zł (1/12 × 525,12 zł) do 425 zł (1/12 × 5100 zł) – art. 32 ust. 3 updof w brzmieniu nadanym art. 1 pkt 62 lit. g ustawy zmieniającej.

Nowością jest ponadto tzw. ulga dla klasy średniej (art. 26 ust. 1 pkt 2aa updof dodany przez art. 1 pkt 40 lit. a ustawy zmieniającej). Jej wykorzystanie zależy od wysokości wynagrodzenia grudniowego, które musi się mieścić w przedziale od 5701 do 11 141 zł (art. 32 ust. 2a i 2b updof dodany przez art. 1 pkt 62 lit. f ustawy zmieniającej). Pracodawca pomniejsza je (nie dokonuje pomniejszenia na wniosek pracownika) o kwotę ulgi, którą oblicza według następujących wzorów:

Poza tym przy poborze zaliczki na PIT od wynagrodzenia grudniowego pracodawca może wziąć pod uwagę oświadczenie pracownika, że spełnia on warunki do zwolnień podatkowych w związku z:

• przeniesieniem miejsca zamieszkania do Polski po 31.12.2021 (art. 21 ust. 1 pkt 152 updof w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 13 lit. a ustawy zmieniającej oraz art. 53 ustawy zmieniającej),
• wychowywaniem co najmniej 4 dzieci – tzw. ulga dla dużych rodzin przysługująca na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 153 updof w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 13 lit. a ustawy zmieniającej,
• wykonywaniem pracy przez osoby w wieku emerytalnym niepobierające emerytur, rent rodzinnych, uposażenia mundurowego albo sędziowskiego (art. 21 ust. 1 pkt 154 updof w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 13 lit. a ustawy zmieniającej).

Oświadczenie powinno być jednak złożone w terminie umożliwiającym jego uwzględnienie (art. 32 ust. 1g updof dodany przez art. 1 pkt 62 lit. e ustawy zmieniającej). We wszystkich tych przypadkach zwolnienie przysługuje do wysokości 85 528 zł przychodów w roku podatkowym. Jest to identyczny próg jak przy tzw. uldze dla młodych, czyli pracowników do 26. roku życia (art. 21 ust. 1 pkt 148 updof).

Uwaga: w 2022 koszty uzyskania przychodów pozostały na niezmienionym poziomie: podstawowe – 250 zł miesięcznie, podwyższone – 300 zł.

Od wypłaconego w styczniu wynagrodzenia grudniowego pracodawca pobiera składki na ubezpieczenia społeczne w dotychczasowej wysokości (9,76% emerytalna, 1,5% rentowa i 2,45% chorobowe) oraz 9% składki zdrowotnej. Nie odlicza natomiast od zaliczki na PIT 7,75% składki zdrowotnej (art. 32 ust. 3b i art. 27b updof przestają obowiązywać od 1.01.2022 na mocy art. 1 pkt 48 ustawy zmieniającej). W przypadku ww. nowych zwolnień podatkowych – jak przy uldze dla młodych – składkę zdrowotną obniża się do wysokości hipotetycznego podatku obliczonego według zasad z 31.12.2021.

Przykładowe rozliczenia

1. Wynagrodzenie do 5700 zł

Wynagrodzenie pracownika (powyżej 26. roku życia) wynosi 5000 zł. Przysługują mu podstawowe koszty uzyskania. Nie jest uczestnikiem PPK. Jeśli złożył PIT-2, pracodawca do 10.01.2022 wypłaci mu 3660,19 zł (o 47 zł więcej niż przy wypłacie do 31.12.2021), a jeżeli nie złożył tego oświadczenia – 3235,19 zł (o 334 zł mniej niż przy wypłacie do 31.12.2021). Wynika to z następujących obliczeń (w zł):

2. Wynagrodzenie od 5701 do 11 141 zł

Wynagrodzenie pracownika (powyżej 26. roku życia) wynosi 8000 zł. Przysługują mu podwyższone koszty uzyskania. Jest uczestnikiem PPK, w związku z czym finansowana przez niego składka wynosi 160 zł (2% wynagrodzenia), a przez pracodawcę – 120 zł (1,5% wynagrodzenia, i stanowi przychód pracownika, który podlega opodatkowaniu, lecz jest wyłączony z oskładkowania).

Jeśli złożył PIT-2, pracodawca do 10.01.2022 wypłaci mu 5557,91 zł, a jeżeli nie przedstawił tego oświadczenia – 5132,91 zł. W obu przypadkach tyle samo otrzymałby przy wypłacie do 31.12.2021. Wynika to z następujących obliczeń (w zł):

3. Wynagrodzenie od 11 142 zł

Wynagrodzenie pracownika (powyżej 26. roku życia) wynosi 12 000 zł. Przysługują mu podstawowe koszty uzyskania. Nie jest uczestnikiem PPK. Załóżmy, że 3.01.2022 złoży oświadczenie o przysługującym mu prawie do ulgi na dużą rodzinę (wychowuje 5 dzieci), co pracodawca uwzględni przy wypłacie wynagrodzenia grudniowego do 10.01.2022. Przy obliczeniach jego kwoty netto nie ma znaczenia PIT-2 ze względu na zerową zaliczkę na PIT, składka zdrowotna nie przekroczy hipotetycznej wysokości tej zaliczki według stanu na 31.12.2021.

Pracodawca do 10.01.2022 wypłaci więc 9422,87 zł (przy wypłacie do 31.12.2021 byłaby to kwota 6991,87 zł). Wynika to z następujących obliczeń (w zł):