Ile wyniesie składka zdrowotna przedsiębiorców za styczeń i kolejne miesiące 2022 r.

Potrzebny do wyliczenia tej kwoty parametr – przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w IV kwartale 2021 r. (dalej PMW) – wynika z obwieszczenia Prezesa GUS z 21.01.2022 r. (MP poz. 82). Wynosi ono 6221,04 zł.
Styczniowa składka u rozliczających się według skali i liniowców
Indywidualni przedsiębiorcy (a także wspólnicy spółki partnerskiej i jawnej niebędącej podatnikiem CIT), opodatkowani według skali bądź liniowo, co do zasady opłacają co miesiąc składki zdrowotne w wysokości odpowiednio 9% i 4,9% dochodu z działalności gospodarczej, ustalonego zgodnie z przepisami ustawy zdrowotnej, uzyskanego w poprzednim miesiącu, w cyklu roku składkowego trwającego od 1 lutego do 31 stycznia roku kalendarzowego. W 2022 r. ich składka nie może być jednak niższa niż 270,90 zł (3010 zł × 9%, art. 81 ust. 2c i 2d ustawy zdrowotnej).
Wyjątkowo za styczeń 2022 r. podstawę wymiaru należnych składek zdrowotnych ustalają oni jeszcze na „starych” zasadach obowiązujących do 31.12.2021 r. (art. 79 tzw. Polskiego Ładu). Jest nią zadeklarowana kwota, nie niższa jednak od 75% PMW, a więc 4665,78 zł (6221,04 zł × 75%). W konsekwencji minimalna składka zdrowotna, jaką muszą uiścić za styczeń rozliczający PIT według skali, to 419,92 zł. Zdaniem ZUS i resortu finansów tyle samo za styczeń powinni odprowadzić przedsiębiorcy opłacający liniowy PIT (4665,78 × 9%), jednak z literalnego brzmienia ustawy wynika, że ich składka powinna być liczona według stawki 4,9% (a nie 9%), zatem wynosi 270,90 zł (4665,78 × 4,9%= 228,62 zł, a więc trzeba przyjąć składkę minimalną).
Roczne obciążenia ryczałtowców
Indywidualni przedsiębiorcy (a także wspólnicy spółki jawnej niebędącej podatnikiem CIT) rozliczający się z PIT w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych płacą składki zdrowotne według stawki 9%, od progresywnej podstawy wymiaru (art. 81 ust. 2f i 2g ustawy zdrowotnej), ustalonej jako odpowiedni procent PMW. W zależności od wysokości przychodów z działalności gospodarczej (obniżonych ew. o opłacone składki emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, które nie zostały uznane za koszty uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu na podstawie updof) uzyskanych narastająco od początku 2022 r., ich składka zdrowotna za każdy miesiąc wynosi:
- 335,94 zł (liczona od 60% PMW – 3732,62 zł) – dla przychodów do 60 000 zł,
- 559,89 zł (liczona od 100% PMW – 6221,04 zł) – dla przychodów ponad 60 000 do 300 000 zł,
- 1007,81 zł (liczona od 180% PMW – 11 197,87 zł) – dla przychodów ponad 300 000 zł.
Ryczałtowcy mogą też ustalić wysokość należnej miesięcznej składki zdrowotnej, biorąc pod uwagę swoje zeszłoroczne przychody z działalności gospodarczej (opodatkowane według skali, liniowo, w tym objęte ulgą IP Box, lub ryczałtem ewidencjonowanym – art. 81 ust. 2h ustawy zdrowotnej). W zależności od tego, w którym z ww. przedziałów zawrą się ich przychody za cały ubiegły rok, składka za poszczególne miesiące 2022 r. wyniesie odpowiednio 335,94 zł, 559,89 zł lub 1007,81 zł.
Wspólnicy spółek rozliczających CIT i osoby współpracujące
Objęci ubezpieczeniem zdrowotnym wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o., spółki komandytowej i spółki jawnej będącej podatnikiem CIT, a także akcjonariusz prostej spółki akcyjnej wnoszącej do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług, płacą za poszczególne miesiące 2022 r. składki zdrowotne w wysokości 9% podstawy wymiaru wynoszącej 100% PMW, czyli 559,89 zł (6221,04 zł × 9%).
Składkę w takiej wysokości przedsiębiorcy płacą też na ubezpieczenie zdrowotne osób z nimi współpracujących przy prowadzeniu działalności, nawet jeśli rozliczają się z fiskusem liniowo (art. 81 ust. 2za ustawy zdrowotnej).
Termin zapłaty składek
Począwszy od rozliczenia za styczeń 2022 r. składki ZUS oraz zdrowotne przedsiębiorcy wpłacają do 20. dnia następnego miesiąca, nawet jeśli kogoś zatrudniają. Ponadto mają obowiązek składać do ZUS dokumenty ubezpieczeniowe za siebie i ew. za swoich pracobiorców – co miesiąc, również w podanym terminie, bez żadnych wyjątków (art. 47 ust. 1 usus).