Pierwsze obowiązki informacyjne spółek nieruchomościowych
Agata Paul
Radca prawny, doradca podatkowy w Arena Tax Sp. z o.o w Warszawie, specjalizuje się w prawie spółek, w tym w szczególności zajmuje się kompleksową obsługą procesów restrukturyzacyjnych – fuzje i przejęcia (M&A), podziały, przekształcenia, aporty, sprzedaże przedsiębiorstw itp. Ponadto wspiera klientów w zakresie rozliczania ulg podatkowych oraz w podatku od nieruchomości.
Przepisy o spółkach nieruchomościowych obowiązują od początku 2021 r. Zgodnie z definicją zawartą w art. 4a pkt 35 updop i art. 5a pkt 49 updof spółką nieruchomościową jest podmiot inny niż osoba fizyczna, obowiązany do sporządzenia bilansu na podstawie przepisów o rachunkowości, który dodatkowo spełnia wskazane w ustawie kryteria. Dotyczą one stosunku wartości nieruchomości do ogółu posiadanych aktywów, wartości nieruchomości oraz relacji przychodów z nieruchomości do ogółu przychodów i różnią się w zależności od tego, czy spółka jest podmiotem rozpoczynającym działalność, czy też nie (patrz tabela). W obu przypadkach warunki te muszą być spełnione kumulatywnie.
Kryteria uznania podmiotu za spółkę nieruchomościową
| Podmiot rozpoczynający działalność | Inny podmiot |
| Na pierwszy dzień roku podatkowego, a gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem CIT – na pierwszy dzień roku obrotowego | na ostatni dzień roku poprzedzającego rok podatkowy, a gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem CIT – na ostatni dzień roku poprzedzającego rok obrotowy |
| Co najmniej 50% wartości rynkowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość rynkowa nieruchomości położonych na terytorium RP lub praw do takich nieruchomości | co najmniej 50% wartości bilansowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość bilansowa nieruchomości położonych na terytorium RP lub praw do takich nieruchomości |
oraz wartość rynkowa tych nieruchomości przekraczała 10 mln zł albo równowartość tej kwoty określoną według kursu średniego walut obcych, ogłaszanego przez NBP, z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego pierwszy dzień roku podatkowego |
i wartość bilansowa tych nieruchomości przekraczała 10 mln zł albo równowartość tej kwoty określoną według kursu średniego walut obcych, ogłaszanego przez NBP, z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego odpowiednio rok podatkowy/obrotowy | – | oraz w roku poprzedzającym odpowiednio rok podatkowy/obrotowy przychody podatkowe, a gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem CIT – przychody ujęte w wyniku finansowym netto, z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy, leasingu i innych umów o podobnym charakterze lub z przeniesienia własności, których przedmiotem są nieruchomości lub prawa do nieruchomości, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 4 updop oraz art. 3 ust. 2b pkt 6 updof, oraz z tytułu udziałów w innych spółkach nieruchomościowych, stanowiły co najmniej 60% ogółu odpowiednio przychodów podatkowych albo przychodów ujętych w wyniku finansowym netto |
Informacja o strukturze własnościowej
Obowiązek informacyjny wynika z ustaw o podatkach dochodowych (art. 27 ust. 1e–1g updop i art. 45 ust. 3f–3g updof). Ciąży na spółkach nieruchomościowych oraz podatnikach posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, w takiej spółce:
- udziały (akcje) dające co najmniej 5% praw głosu albo
- ogół praw i obowiązków dający co najmniej 5% prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną, albo
- co najmniej 5% ogólnej liczby tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze.
Mają oni obowiązek poinformować Szefa KAS:
1) spółki nieruchomościowe – o podmiotach posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, w tej spółce udziały (akcje), ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze, wraz z podaniem liczby posiadanych przez każdego z nich takich praw,
2) wspólnicy – o liczbie posiadanych, bezpośrednio lub pośrednio, w spółce nieruchomościowej udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze,
według stanu na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a jeśli nie jest ona podatnikiem CIT – na ostatni dzień jej roku obrotowego.
Jak zrealizować obowiązek
Informacja powinna być złożona do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a jeśli nie jest ona podatnikiem CIT – do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu jej roku obrotowego.
Pierwsze informacje do Szefa KAS powinny być zatem – w przypadku spółek nieruchomościowych mających status podatnika CIT z rokiem obrotowym równym kalendarzowemu – składane do 31.03.2022 r., według stanu na 31.12.2021 r. (pismo MF z 18.03.2021 r., DD5.054.10.2021, będące odpowiedzią na interpelację poselską nr 20317).
Przepisy updop i updof wskazują, że przekazanie informacji ma nastąpić w formie elektronicznej, nie regulują natomiast technicznego sposobu realizacji tego obowiązku.
Jak wynika z przywołanego pisma MF z 18.03.2021 r., wobec braku zdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia „środków komunikacji elektronicznej” konieczne jest odwołanie się do ustawy z 18.07.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (DzU z 2020 r. poz. 344), która przez środki komunikacji elektronicznej rozumie rozwiązania techniczne, w tym urządzenia teleinformatyczne i współpracujące z nimi narzędzia programowe, umożliwiające indywidualne porozumiewanie się na odległość, przy wykorzystaniu transmisji danych między systemami teleinformatycznymi, a w szczególności pocztę elektroniczną. W konsekwencji obowiązek można zrealizować za pośrednictwem poczty elektronicznej lub przez e-PUAP.
Niezłożenie informacji lub złożenie nieprawdziwej jest sankcjonowane przez art. 80 Kks i może podlegać karze grzywny – w zależności od kwalifikacji – w wysokości 120, 180 lub nawet 240 stawek dziennych. W przypadku mniejszej wagi może być wymierzona także kara grzywny jak za wykroczenie skarbowe.
Sprawozdanie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych
Do niedawna na spółkach nieruchomościowych ciążył także inny obowiązek, który wynikał z art. 13a ustawy z 8.03.2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (DzU z 2021 r. poz. 424). Do 31 stycznia każdego roku kierownicy spółek nieruchomościowych byli zobowiązani do złożenia ministrowi właściwemu do spraw gospodarki, przy użyciu formularzy elektronicznych, sprawozdania o stosowanych w poprzednim roku kalendarzowym terminach zapłaty w transakcjach handlowych.
Pierwsze takie sprawozdanie miało być przekazane do 31.01.2022 r. Ostatnia nowelizacja specustawy (art. 3 ustawy z 2.12.2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, DzU poz. 2317) zmieniła jednak krąg podmiotów zobowiązanych do składnia przewidzianego w ww. przepisie sprawozdania, poprzez wykreślenie z tego grona spółek nieruchomościowych. Zmiana obowiązuje od 16.12.2021 r. W konsekwencji spółki nieruchomościowe nie są zobligowane do wypełnienia obowiązku sprawozdawczego do 31.01.2022 r. (chyba że należą do pozostałych kategorii podatników, na których ciąży taki obowiązek – podatkowych grup kapitałowych, bez względu na wysokość osiągniętych przychodów bądź innych podatników o przychodach przekraczających równowartość 50 mln euro).
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
Księgowych w Polsce
| 25.11.2024 | Branża deweloperska i budowlana kompleksowo – rachunkowość, podatki, wybrane zagadnienia prawne | SKwP Warszawa |
| 25.11.2024 | Controlling w przedsiębiorstwie | SKwP Kraków, SKwP Lublin |
| 25.11.2024 | Kodeks etyki IESBA 2022 – przepisy zmienione i nowe | SKwP Poznań |
| 25.11.2024 | Najczęstsze popełniane błędy fakturowania. Sankcje, kasy fiskalne rok 2024/2025. I etap wdrażania KSeF | SKwP Kraków |
| 25.11.2024 | Podatek dochodowy odroczony – ujęcie praktyczne | SKwP Warszawa |
| 25.11.2024 | Podatek minimalny CIT | SKwP Legnica |
| 25.11.2024 | Akta osobowe – jak prowadzić dokumentację pracowniczą w 2024/2025 r. – 8 godzin dydaktycznych | SKwP Warszawa |
