Oświadczenia zleceniobiorców składane płatnikowi – jak długo zachowują ważność
Od 1.01.2023 r. zleceniobiorcy mają możliwość złożenia oświadczenia o pomniejszaniu zaliczki na PIT o kwotę zmniejszającą podatek. Dodatkowo w przypadku współpracy z innymi pracodawcami mają wybór co do wysokości kwoty zmniejszającej podatek (art. 31b updof). Stosowne oświadczenie może być przez nich złożone zleceniodawcy na formularzu PIT-2 lub w inny przyjęty przez zleceniodawcę jako płatnika sposób (art. 31a ust. 1 updof).
Od 1.01.2023 r. zleceniobiorcy mają możliwość złożenia oświadczenia o pomniejszaniu zaliczki na PIT o kwotę zmniejszającą podatek. Dodatkowo w przypadku współpracy z innymi pracodawcami mają wybór co do wysokości kwoty zmniejszającej podatek (art. 31b updof). Stosowne oświadczenie może być przez nich złożone zleceniodawcy na formularzu PIT-2 lub w inny przyjęty przez zleceniodawcę jako płatnika sposób (art. 31a ust. 1 updof).
W myśl art. 31a ust. 7 updof po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi płatnik przy obliczaniu zaliczki pomija oświadczenia i wnioski złożone uprzednio przez podatnika (z wyjątkiem jedynie wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 oraz art. 41 ust. 11, dotyczących ulgi dla młodych i kosztów uzyskania przychodów w wysokości podstawowej lub podwyższonej bądź kosztów uzyskania przychodów według normy 50%).
Przywołany art. 31a ust. 7 updof dotyczy wszystkich oświadczeń i wniosków mających wpływ na wysokość zaliczki – oświadczenie o zastosowaniu kwoty zmniejszającej, jako mającej wpływ na wysokość zaliczki – jest objęte tym przepisem. A zatem po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania świadczeń podatnikowi, czyli po ustaniu umowy zlecenia, płatnik ma obowiązek pominąć oświadczenia i wnioski złożone uprzednio (tj. przed jego ustaniem) przez podatnika (z określonymi wyjątkami).
Jak długo trwa stosunek zlecenia
Aby odpowiedzieć na pytanie, kiedy mamy do czynienia z ustaniem stosunku prawnego wynikającego ze zlecenia, należy przeanalizować regulacje Kc odnoszące się do umów zlecenia. Wynika z nich, że:
- przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (art. 734 § 1),
- jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie (art. 735 § 1),
- w razie odpłatnego zlecenia wynagrodzenie należy się przyjmującemu dopiero po wykonaniu zlecenia, chyba że co innego wynika z umowy lub z przepisów szczególnych (art. 744).
Można z nich wyciągnąć wniosek, że w przypadku umowy zlecenia moment ustania stosunku prawnego nie jest tożsamy z datą upływu okresu, na który umowa została zawarta (jak w przypadku umowy o pracę). Stosunek ten bowiem trwa nadal, a zleceniodawca ma zobowiązanie wobec zleceniobiorcy do zapłaty ustalonego wynagrodzenia, w przypadku gdy umowa zlecenia jest odpłatna. Umowa zlecenia kończy się w momencie wykonania świadczeń, do których zobowiązali się zleceniobiorca oraz zleceniodawca. Zleceniobiorca zobowiązał się do wykonania określonych czynności, a zleceniodawca do zapłaty za nie w określonym terminie. Zobowiązania umowy zostają więc zrealizowane w pełnym zakresie w momencie dokonania zapłaty. Do tego momentu stosunek prawny nadal trwa, a oświadczenia złożone przez zleceniobiorcę zachowują ważność.
Jeżeli w terminie wskazanym w umowie zlecenia, na skutek różnych okoliczności, zleceniobiorca nie otrzyma całości należnego mu wynagrodzenia czy też wszystkich jego składników, nie można mówić o ustaniu stosunku prawnego. Więź prawna ustaje z chwilą wypłaty całości wynagrodzenia, niezależnie od terminu jego wypłaty oraz faktu, czy zostało wypłacone jednorazowo, czy też w częściach. Bez znaczenia dla ustania stosunku prawnego są również przyczyny, dla których wynagrodzenie nie zostało wypłacone jednorazowo, we właściwej wysokości.
Reasumując: w przypadku wypłaty ostatniego wynagrodzenia (lub wyrównania wynagrodzenia) po upływie okresu, na jaki została zawarta umowa zlecenia, stosunek prawny ustaje z chwilą wypłaty wynagrodzenia, a w konsekwencji zleceniodawca powinien uwzględniać oświadczenie zleceniobiorcy i zastosować przy kalkulacji zaliczki na PIT kwotę zmniejszającą podatek.
Co na to fiskus
Takie też stanowisko zajmują organy podatkowe (zob. interpretacje KIS z 25.01.2023 r., 0114-KDIP3-2.4011.1112.2022.1.MN, 16.06.20123 r., 0114-KDIP3-2.4011.428.2023.1.MN, i 20.06.2023 r., 0113-KDWPT.4011.18.2023.1.MH). W tym ostatnim piśmie czytamy: Skoro stosunek prawny łączący zleceniobiorcę i zleceniodawcę ustaje dopiero w momencie dokonania zapłaty, zatem do tego czasu zachowują moc złożone płatnikowi oświadczenia i wnioski, o których mowa w art. 31a ust. 7 updof. W związku z tym, przykładowo w przypadku zapłaty wynagrodzenia za zlecenie wykonane w styczniu, przy założeniu, że umowa zlecenia nie jest kontynuowana, zapłata za te usługi dokonana w lutym będzie uwzględniała wniosek o niepobieranie zaliczki, gdyż stosunek prawny w momencie wypłaty nadal trwał, a zatem nie ma podstaw do pomijania złożonych wniosków i oświadczeń przez płatnika.
Odnosząc się do wyrównania czy korekty wynagrodzenia wypłaconego zleceniobiorcom, wskazać należy, że przychodem z tytułu umowy zlecenia mającym swoje źródło w łączącym zleceniobiorcę ze zleceniodawcą stosunku prawnym są wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia.
Skoro zatem wyrównanie czy korekta wynagrodzenia dotyczą wynagrodzenia wypłaconego w ramach zawartej wcześniej tej samej umowy, to nie ma przeszkód, aby do ich wypłaty zastosować złożone wcześniej przez zleceniobiorcę oświadczenie mające wpływ na obliczenie zaliczki na podatek dochodowy od przysługujących mu świadczeń.
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych