Oprocentowanie zwrotu VAT, zmniejszonego w wyniku kontroli

Tak, potwierdza to orzecznictwo sądów administracyjnych. Zgodnie z art. 87 ust 2 ustawy o VAT odsetki są należne w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty. Należą się, jeżeli przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu.

Problem pojawia się w sytuacji, gdy czynności organu zasadniczo potwierdzą zasadność zwrotu, ale w ich wyniku kwota tego zwrotu ulegnie obniżeniu.

W wyroku z 26.02.2020 r. (I FSK 2261/19) NSA orzekł, że odsetki od zwracanej po terminie kwoty VAT są należne bez względu na to, czy kwota ta jest taka sama jak deklarowana przez podatnika, czy też decyzją organu została określona w niższej wysokości. Sąd uznał, że uzależnianie wypłaty odsetek od tego, czy nadwyżka VAT została zwrócona w takiej samej kwocie, jaką zadeklarował podatnik, stanowi nadinterpretację art. 87 ust. 2 ustawy o VAT, wbrew literalnemu brzmieniu tego przepisu.

Gdyby ustawodawca zamierzał pozbawić podatników rekompensaty za wstrzymanie należnych im kwot zwrotów podatku, przy jakichkolwiek różnicach kwotowych, zapisałby to jednoznacznie w przepisie – stwierdził NSA.

Podobną sprawę, jak ta w pytaniu, rozstrzygnął 28.10.2022 r. (III SA/Wa 902/22) WSA w Warszawie. Wyrok jest nieprawomocny. Spółka wnioskowała o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w wysokości ok. 1,4 mln zł. US przedłużył termin zwrotu do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia. Wskutek kontroli podatkowej kwota zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym zmalała o 1243 zł. Spółka złożyła korektę deklaracji VAT zgodnie z protokołem kontroli. Następnie otrzymała zwrot nadwyżki, ale bez oprocentowania, mimo że od podstawowego 60-dniowego terminu upłynęło prawie 9 mies.

WSA orzekł, że spółce należy się oprocentowanie, bo złożenie przez nią korekty deklaracji VAT, uwzględniającej ustalenia kontroli podatkowej, nie skutkowało zmianą rozliczeń, która powodowałaby, że termin 60 dni zaczął biec na nowo. Sąd nie zgodził się z organem, że złożona przez spółkę korekta skutkowała ponownym uruchomieniem podstawowego 60-dniowego terminu w zakresie, w którym zwrot podatku został już sprawdzony i nie był kwestionowany przez organ podatkowy.

W przeciwnym razie – jak orzekł WSA – podatnik, który po kontroli podatkowej i zgodnie z jej ustaleniami skoryguje deklarację, znalazłby się w gorszym położeniu niż ten, który nie zgodzi się z protokołem kontroli i poczeka na decyzję określającą kwotę do zwrotu (w drugiej sytuacji oprocentowanie bezspornie przysługuje, co wynika ze wspomnianego wyroku NSA z 26.02.2020 r.).

Jest to efekt niedorzeczny w sytuacji, gdy przepisy prawa powinny premiować i rzeczywiście premiują dobrowolne działania podatnika zmierzające do doprowadzenia rozliczenia podatkowego do stanu zgodności z prawem. Taka wykładnia może zniechęcać do korekty podatkowej nawet tych, którzy zgadzają się z ustaleniami kontroli – czyni bowiem korektę nieopłacalną – stwierdził WSA.

Podobnie WSA w Warszawie orzekł 31.03.2022 r. (III SA/Wa 1833/21, wyrok również nieprawomocny).