Zamówienie-Koszyk
Dokończ - Edytuj - Anuluj

Droga Użytkowniczko, Drogi Użytkowniku, klikając AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrazisz zgodę na to aby Rachunkowość Sp. z o.o. oraz Zaufani Partnerzy przetwarzali Twoje dane osobowe takie jak identyfikatory plików cookie, adresy IP, otwierane adresy url, dane geolokalizacyjne, informacje o urządzeniu z jakiego korzystasz. Informacje gromadzone będą w celu technicznego dostosowanie treści, badania zainteresowań tematami, dostosowania niektórych treści do lokalizacji z której jest odczytywana oraz wyświetlania reklam we własnym serwisie oraz w wykupionych przez nas przestrzeniach reklamowych w Internecie. Wyrażenie zgody jest dobrowolne.

Klikając w przycisk AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrażasz zgodę na zapisanie i przechowywanie na Twoim urządzeniu plików cookie. W każdej chwili możesz skasować pliki cookie oraz ograniczyć możliwość zapisywania nowych za pomocą ustawień przeglądarki.

Wyrażając zgodę, pozwalasz nam na wyświetlanie spersonalizowanych treści m.in. indywidualne rabaty, informacje o wykupionych przez Ciebie usługach, pomiar reklam i treści.

AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU
account_circle
dehaze

Logowanie

e-mail:

hasło:

 

 

Logowanie za pomocą e-maila

Jeżeli nie pamiętasz hasła albo nie masz konta, to wyślemy na Twój e-mail wiadomość weryfikującą. Po kliknięciu w link z e-maila będziesz zalogowany na urządzeniu do chwili wylogowania.

e-mail:

Klikając w poniższy link, zgadzasz się na zapisanie podanych w formularzu danych i wykorzystywanie ich zgodnie z polityką przetwarzania danych dostępną w dokumencie ⇒Polityka przetwarzania danych osobowych (RODO)⇐

 

Logowanie do za pomocą e-maila

Sprawdzanie danych....

Ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych

Izabela Nowacka

Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe podlega ograniczeniu do kwoty odpowiadającej 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej. Limit 30-krotności w 2020 wynosi 156 810 zł. Płatnik składek lub sam ubezpieczony musi pilnować, by nie doszło do jego przekroczenia.

Płatnik składek jest obowiązany obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz terminowo opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Podstawą wymiaru składek społecznych u pracowników i zleceniobiorców jest przychód w rozumieniu updof, odpowiednio ze stosunku pracy i z działalności wykonywanej osobiście.

Podstawa roczna jest limitowana, co oznacza, że od nadwyżki ponad kwotowy próg składki emerytalno-rentowe nie powinny być już przez płatnika naliczane i odprowadzane. Nie dotyczy to jednak pozostałych składek, czyli na ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe, zdrowotne, FP i FGŚP – te nadal powinny być opłacane, bez względu na wysokość podstawy wymiaru.

Okres nieopłacania składek z powodu przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek jest traktowany jak okres ubezpieczenia.

Obliczenie składek w miesiącu przekroczenia

Jeżeli pracodawca jest dla danego pracownika jedynym płatnikiem składek, to na podstawie własnej dokumentacji płacowej ma możliwość sprawdzania na bieżąco wysokości przychodów narastająco od początku roku, pod kątem osiągnięcia limitu 30-krotności. Jeżeli z dokumentacji płacowej płatnika wynika, że w danym miesiącu następuje przekroczenie kwoty ograniczenia, płatnik oblicza i przekazuje składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tylko od tej części podstawy wymiaru składek, która nie spowoduje przekroczenia kwoty ograniczenia. Począwszy od następnego miesiąca płatnik zaprzestaje opłacania składek (art. 19 usus).

W listopadzie 2020 jeden z pracowników przekroczył roczną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Pracownik ten otrzymuje wynagrodzenie stałe w wysokości 12 000 zł i jest to jego jedyne źródło przychodów. W marcu i we wrześniu 2020 uzyskał jeszcze dwie premie w wysokości 10 000 i 20 000 zł.

Składki za listopad należało rozliczyć następująco: przychód pracownika, narastająco od początku roku, tj. od stycznia do listopada, wynosi 162 000 zł, a kwota ograniczenia – 156 810 zł; różnica to 5190 zł.

Oznacza to, że w listopadzie doszło do przekroczenia limitu 30-krotności. Zatem podstawa wymiaru składek emerytalnej i rentowej za listopad wynosi 6810 zł (12 000 zł – 5190 zł) i od tej kwoty należy składki te naliczyć. Składki po stronie pracownika wynoszą:

  • emerytalna – 664,66 zł (6810 zł × 9,76%),
  • rentowe – 102,15 zł (6810 zł × 1,5%),
  • chorobowa – 294 zł (12 000 zł × 2,45%),
  • razem społeczne – 1060,81 zł,
  • zdrowotna – 984,53 zł (12 000 zł – 1060,81 zł) × 9%,
  • wypadkowa – 200,40 zł (12 000 zł × 1,67%),
  • na FP – 294 zł (12 000 zł × 2,45%),
  • na FGŚP – 12 zł (12 000 zł × 0,1%).

Za grudzień 2020, czyli miesiąc następujący po miesiącu, w którym nastąpiło przekroczenie rocznej podstawy, składając deklaracje rozliczeniowe na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za pracownika, należy wskazywać zerową podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych, bez względu na wysokość wypłacanego mu wynagrodzenia.

Informacja w raporcie

Płatnik składek ma obowiązek składać we właściwym terminie deklaracje zbiorcze oraz imienne raporty miesięczne za każdego zatrudnionego. Informację o przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe płatnik zawiera w imiennym raporcie rozliczeniowym ZUS RCA. Sporządzając raport za pracownika, za którego nie opłaca się już składek emerytalnej i rentowych, w polu 02 bloku IIIB (Informacja o przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe) trzeba wpisać cyfrę 1, 2 lub 3, w zależności, kto informuje o przekroczeniu. Jeśli płatnik, właściwa jest cyfra 2.

Więcej źródeł

Inaczej wygląda sytuacja, gdy pracownik ma jeszcze inne miejsca pracy, z których osiąga przychody. Dla ustalenia rocznej podstawy wymiaru składek sumuje się bowiem wszystkie przychody pracownika, podlegające oskładkowaniu, uzyskane od każdego z płatników. Dlatego w takim przypadku sam ubezpieczony ma obowiązek kontrolować, czy kwota ograniczenia została już osiągnięta. Jeśli tak, zawiadamia o tym wszystkich swoich pracodawców. Wówczas płatnicy, na podstawie złożonego przez pracownika oświadczenia, zaprzestają naliczania i przekazywania na konto ZUS składek emerytalnej i rentowych.

Jeżeli ubezpieczony, składając oświadczenie, poda informacje niezgodne ze stanem faktycznym tak, że powstanie zadłużenie z tytułu składek emerytalnej i rentowych, jest on zobowiązany do spłacenia całości tego zadłużenia (zarówno w części swojej, jak i płatnika, wraz z ew. odsetkami za zwłokę). Tak wynika z § 10 rozporządzenia składkowego.

Konsekwencje przekroczenia

Opłacenie składek od nadwyżki ponad kwotę limitu 30-krotności może wykryć sam płatnik, ubezpieczony lub ZUS. Jeżeli zauważy to ZUS, niezwłocznie informuje płatnika. Niezależnie jednak od tego, kto stwierdzi przekroczenie, płatnik składek jest obowiązany naprawić tę sytuację poprzez sporządzenie i przesłanie do ZUS dokumentów rozliczeniowych korygujących, tzn. deklaracji rozliczeniowej korygującej ZUS DRA oraz miesięcznego raportu korygującego ZUS RCA.

Dokumenty korygujące trzeba złożyć za miesiące, w których zostały nadpłacone składki od podstawy przekraczającej górny pułap rocznej podstawy, oraz za miesiące, za które jeszcze opłacano nienależne składki mimo przekroczenia limitu. W tych korektach należy wykazać poprawne dane, czyli za miesiąc, w którym nastąpiło przekroczenie, naliczyć składki emerytalną i rentowe od właściwej podstawy (nie wyższej niż limit), prawidłowo ustalić składkę na ubezpieczenie zdrowotne, a za kolejne miesiące, jako podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych, wpisać „0,00” i naliczyć tylko pozostałe składki.

Za datę stwierdzenia nienależnie opłaconych składek uważa się datę otrzymania przez ZUS imiennego raportu miesięcznego korygującego i deklaracji rozliczeniowej korygującej.

Nadpłatę ZUS z urzędu zalicza na poczet zaległych, bieżących lub przyszłych składek. Pracodawca może jednak ubiegać się o zwrot nadpłaconych pieniędzy (chyba że nie przekraczają wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym), musi jedynie wystąpić do ZUS ze stosownym wnioskiem w tej sprawie. Zwrot nadpłaty następuje w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku (art. 24 ust. 6a–6d usus).

Nadpłata składek emerytalnej i rentowych oznacza niedopłatę składki zdrowotnej, ponieważ jej podstawa została zaniżona. Niedopłatę płatnik potrąca z nadpłaty składek społecznych. Nadmiarowo potrącone składki należy zwrócić pracownikowi i doliczyć do przychodu ze stosunku pracy. Uprzednio bowiem składki te zostały odliczone od dochodu przy ustalaniu zaliczki na PIT.

Zamknij

Skróty w artykułach

akty prawne, standardy i interpretacje:
  • dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
  • dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
  • Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
  • KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
  • Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
  • Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
  • Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
  • Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
  • KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
  • MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
  • MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
  • Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
  • Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
  • rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
  • rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
  • rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
  • rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
  • specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
  • uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
  • uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
  • updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
  • updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
  • upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
  • US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
  • ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
  • ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
  • ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
  • ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
  • ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
  • ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
  • ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
  • ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
  • ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
  • usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
  • uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
  • Założenia koncepcyjne MSSF Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
pozostałe skróty:
  • CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
  • EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
  • FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
  • FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
  • FP – Fundusz Pracy
  • FS – Fundusz Solidarnościowy
  • IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
  • IS – izba skarbowa
  • KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
  • KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
  • KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
  • KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
  • KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
  • KSB – Krajowe Standardy Badania
  • MF – Minister Finansów
  • MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
  • MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
  • MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
  • MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
  • NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
  • PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
  • PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
  • PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
  • pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
  • PPK – pracownicze plany kapitałowe
  • RM – Rada Ministrów
  • SA – sąd apelacyjny
  • sf – sprawozdanie finansowe
  • skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
  • SN – Sąd Najwyższy
  • SO – sąd okręgowy
  • TK – Trybunał Konstytucyjny
  • TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
  • UCS – urząd celno-skarbowy
  • UE – Unia Europejska
  • US – urząd skarbowy
  • WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
  • WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
  • WSA – wojewódzki sąd administracyjny
  • zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
Skróty
Stowarzyszenie
Księgowych w Polsce
Kursy dla księgowych