Odpisy na zfśs i świadczenia urlopowe w 2020 r. /

Licząc odpisy na zfśs w 2020 r., nowe stawki muszą zastosować wszyscy pracodawcy obowiązkowo prowadzący zfśs, czyli:

• zatrudniający według stanu na 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty – jeśli nie przyjęli innej wysokości w przepisach wewnątrzzakładowych (art. 3 ust. 1 i art. 4 ustawy o zfśs),
• zatrudniający co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty – u których zfśs funkcjonuje na wniosek zakładowej organizacji związkowej, a wysokość odpisów nie została ukształtowana przepisami wewnątrzzakładowymi (art. 3 ust. 1c i art. 4 ustawy o zfśs),
• działający w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych – bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników (art. 3 ust. 2 ustawy o zfśs).

Taki obowiązek spoczywa także na pracodawcach, którzy dobrowolnie utworzyli zfśs, lecz zdecydowali o stosowaniu ustawowych wysokości odpisów i zwiększeń (art. 3 ust. 3 ustawy o zfśs). Również szkoły i placówki objęte systemem oświaty ustalą dla nauczycieli podlegających Karcie Nauczyciela[1] odpisy według nowych stawek, jednak w innej niż powszechna wysokości.

Stawki powszechne

Podstawą naliczania odpisów na zfśs w 2020 r. jest przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w II półroczu 2018 r., czyli 4134,02 zł (art. 5i ustawy o zfśs w zw. z art. 46 ustawy okołobudżetowej[2] i obwieszczeniem Prezesa GUS z 19.02.2019 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2018 r. i w drugim półroczu 2018 r.[3]). W 2019 r. było to odpowiednio: do 31 lipca – przeciętne wynagrodzenie z II półrocza 2013 r., tj. 3278,14 zł, a od 1 sierpnia – z II półrocza 2014 r., czyli 3389,90 zł.

Stąd taka podwyżka tegorocznych wartości odpisów i zwiększeń, które są liczone jako odpowiedni procent przeciętnego wynagrodzenia – patrz tabela.

Pracodawca ma obowiązek policzyć kwotę odpisów na zfśs adekwatnie do przeciętnej liczby zatrudnionych w 2020 r.

Stawki nauczycielskie

Odpis na zfśs w 2020 r. dla nauczycieli oblicza się jako 110% kwoty bazowej obowiązującej na 1.01.2018 r. (art. 53 ust. 1 Karty Nauczyciela w zw. z art. 4 ustawy okołobudżetowej). Kwota ta wynosi 2752,92 zł (art. 9 ust. 2 pkt 1 ustawy budżetowej na rok 2018[4]). W takim razie odpis na zfśs na nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć w 2020 r. wynosi 3028,21 zł. Aby ustalić wartość pełnego odpisu na wszystkich aktywnych nauczycieli, trzeba pomnożyć odpis na jednego nauczyciela przez planowaną, przeciętną w danym roku kalendarzowym liczbę nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć) skorygowaną w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych nauczycieli (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć).

Wymienionej kwoty bazowej nie należy wykorzystywać wobec nauczycieli będących emerytami, rencistami lub nauczycielami pobierającymi nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. W ich przypadku odpis stanowi bowiem 5% pobieranych przez nich emerytur, rent oraz nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych. Tak ustaloną wysokość odpisów na 2020 r. trzeba następnie dodać do odpisów obliczonych na aktywnych nauczycieli.

Świadczenie urlopowe

Pracodawcy niebędący jednostkami budżetowymi i samorządowymi zakładami budżetowymi, zatrudniający według stanu na 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, mogą utworzyć zfśs lub wypłacać raz w roku świadczenie urlopowe. Jeśli wybiorą drugi wariant, wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć ustawowej wartości odpisu podstawowego, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika (art. 3 ust. 4 ustawy o zfśs) – patrz tabela. Taki jest też maksymalny poziom świadczenia urlopowego dla nauczycieli, którym jest ono wypłacane obowiązkowo (art. 53 ust. 1a Karty Nauczyciela).

Obowiązujące terminy

Pracodawcy, w tym szkoły i placówki naliczające odpisy na nauczycieli objętych Kartą Nauczyciela, przekazują na rachunek zfśs:

• 75% kwoty odpisów podstawowych i fakultatywnych – do 31.05.2020 r.,
• 25% powyższej kwoty – do 30.09.2020 r.

Do 31.08.2020 r. nauczyciele mają otrzymać świadczenie urlopowe w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia w roku szkolnym 2019/2020 (art. 53 ust. 1a Karty Nauczyciela). Pracownicy spoza systemu oświaty, których pracodawcy wypłacają świadczenia urlopowe, uzyskają je, wykorzystując 14 kolejnych dni kalendarzowych urlopu wypoczynkowego, nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego (art. 3 ust. 5 i 5a ustawy o zfśs).