Obowiązek udzielenia dnia wolnego za 26.12.2020
Tak, pracodawca musi udzielić innego dnia wolnego za 26.12.2020, który przypada w sobotę. Będzie to dzień wolny wynikający z zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy (por. art. 129 § 1 Kp). Dzięki temu w przyjętym okresie rozliczeniowym pracownik ma zapewniony odpowiedni wymiar czasu pracy.
Wymiar czasu pracy
Według art. 130 § 1–2 Kp obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy oblicza się dla przyjętego okresu rozliczeniowego:
- mnożąc 40 godz. przez liczbę tygodni w okresie rozliczeniowym, a następnie
- dodając do wyniku iloczyn 8 godz. i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego przypadających od poniedziałku do piątku („wystających”), oraz finalnie
- obniżając uzyskany wynik o 8 godz. za każde święto przydające w innym dniu niż niedziela – bierze się przy tym pod uwagę dni świąteczne będące dniami ustawowo wolnymi od pracy, określone w art. 1 pkt 1 ustawy z 18.01.1951 o dniach wolnych od pracy (DzU z 2020 poz. 1920) – patrz tabela.
| 2020 | 2021 |
| 1 stycznia – Nowy Rok (środa) | 1 stycznia – Nowy Rok (piątek) |
| 6 stycznia – Trzech Króli (poniedziałek) | 6 stycznia – Trzech Króli (środa) |
| 13 kwietnia – drugi dzień Wielkiej Nocy (poniedziałek) | 5 kwietnia – drugi dzień Wielkiej Nocy (poniedziałek) |
| 1 maja – Święto Pracy (piątek) | 1 maja – Święto Pracy (sobota) |
| 11 czerwca – Boże Ciało (czwartek) | 3 maja – Konstytucji 3 Maja (poniedziałek) |
| 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (sobota) | 3 czerwca – Boże Ciało (czwartek) |
| 11 listopada – Święto Niepodległości (środa) | 1 listopada – Wszystkich Świętych (poniedziałek) |
| 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia (piątek) | 11 listopada – Święto Niepodległości (czwartek) |
| 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia (sobota) | 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia (sobota) |
W ten sam sposób ustala się wymiar czasu pracy pracowników niepełnoetatowych, z tym że obniża się go proporcjonalnie do wielkości etatu. Z kolei w przypadku pracowników objętych innymi normami czasu pracy (np. niepełnosprawnych lub medycznych) zamiast kodeksowych stosuje się normy przypisane do nich na podstawie przepisów szczególnych.
Pracodawca A przyjął miesięczny okres rozliczeniowy. Oznacza to, że w grudniu 2020, w którym są dwa dni świąteczne (Boże Narodzenie) niepokrywające się z niedzielą, wymiar czasu pracy dla pracownika pełnoetatowego wynosi 168 godz. (21 dni), co stanowi wynik następującego działania: (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) – (8 godz. × 2 święta).
Pracodawca B stosuje 3-miesięczny okres rozliczeniowy. W takim razie wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego na cały etat w okresie od października do grudnia 2020, kiedy trzy święta przypadają w innym dniu niż niedziela, wynosi 504 godz. (63 dni), zgodnie z wyliczeniem: (40 godz. × 13 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 3 święta).
Wymiar czasu pracy należy obniżyć o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy (np. urlop wypoczynkowy czy absencja chorobowa), przypadających do przepracowania w trakcie tej absencji, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy pracownika (art. 130 § 3 Kp).
W okresie rozliczeniowym
Pracownikowi przysługuje w roku kalendarzowym ustawowo określona liczba dni wolnych od pracy równa sumie 13 świąt (art. 1 ust. 1 ustawy o dniach wolnych od pracy), wszystkich niedziel oraz dodatkowych dni wolnych wynikających z przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Nie ma przy tym znaczenia, w jakim systemie czasu pracy jest zatrudniony (por. art. 14, art. 129 § 1 i art. 147 Kp).
Zasada przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy oznacza, że pracownik powinien pracować w tygodniu średnio przez 5 dni, a 2 dni (w tym niedzielę) mieć wolne. W podstawowym systemie czasu pracy drugim dniem wolnym jest zazwyczaj sobota, choć nie ma żadnych przeszkód, aby był to inny dzień tygodnia. W związku z tym, jeśli święto przypada w sobotę albo w inny dzień rozkładowo wolny od pracy, w zamian należy się inny dzień wolny (por. wyrok TK z 2.10.2012, K 27/11). Musi być wyznaczony (bez względu na to, czy czyni to pracodawca, czy z jego upoważnienia sami pracownicy) w okresie rozliczeniowym, w którym to święto występuje. Tylko w ten sposób utrzyma ustalony na ten okres dla pracownika wymiar czasu pracy i liczbę dni wolnych wynikających z przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy.
Pracodawca ma miesięczny okres rozliczeniowy. Gdyby dzień wolny za 26.12.2020 wyznaczył w listopadzie, wówczas pracownik pełnoetatowy przepracowałby w tym miesiącu 152 godz. zamiast 160 godz. i miałby 11 dni wolnych zamiast 10. Pracodawca musiałby wypłacić za ten dzień wynagrodzenie przestojowe. W grudniu doszłoby natomiast do przepracowania 176 godz. zamiast 168 godz. i udzielenia pracownikowi 9 dni wolnego zamiast 10. Obowiązkiem pracodawcy byłoby wypłacenie normalnego wynagrodzenia i dodatku za godziny nadliczbowe za ten dodatkowy dzień pracy.
Przesuwanie dnia wolnego za święto przypadające w sobotę poza okres rozliczeniowy, w którym ono przypada, narusza przepisy o czasie pracy i jest zagrożone grzywną od 1000 do 30 000 zł (art. 281 § 1 pkt 5 Kp).
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
