Obostrzenia sanitarne już nie takie straszne dla przedsiębiorców

Kontrowersyjne przesłanki odmowy

Zgodnie z ww. przepisem naruszenie przez przedsiębiorcę ograniczeń, nakazów i zakazów w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 46a i art. 46b pkt 1–6 i 8–12 ustawy z 5.12.2008 o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (DzU z 2020 poz. 1845), stanowi podstawę odmowy udzielenia pomocy publicznej, w szczególności wsparcia finansowego określonego w art. 2a specustawy. Chodzi o takie formy wsparcia w ramach tarczy antykryzysowej, jak zwolnienie ze składek ZUS, dotacje na pokrycie bieżących kosztów działalności gospodarczej, świadczenie postojowe czy dofinansowanie wynagrodzeń pracowników.

Przedsiębiorca starający się o „pandemiczną” pomoc publiczną w związku wykonywaniem działalności, ma obowiązek złożyć pod groźbą odpowiedzialności karnej oświadczenie, że nie naruszył wskazanych ograniczeń, nakazów i zakazów, opatrzone klauzulą: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Gdy przekaże fałszywe oświadczenie, będzie zobowiązany do zwrotu otrzymanych pieniędzy. Organ stwierdzający naruszenie ma obowiązek zawiadomić o tym organ udzielający pomocy.

Kiedy doszło do naruszenia

Postępowania w sprawie naruszeń obostrzeń epidemicznych zostały uregulowane w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia (Kpsw) oraz w Kodeksie postępowania administracyjnego (Kpa) w zakresie kar pieniężnych nakładanych w drodze decyzji administracyjnej. W świetle tych przepisów stwierdzenie naruszenia powinno następować dopiero po przeprowadzeniu wszystkich potrzebnych czynności wyjaśniających i dokonaniu wszechstronnej oceny dowodów.

Stwierdzenia naruszenia nie sposób zatem utożsamiać z przeprowadzeniem pojedynczego dowodu (np. przesłuchaniem świadka) lub z inną partykularną czynnością organu prowadzącego postępowanie (analiza zawiadomienia, sporządzenie protokołu kontroli). Pierwszym momentem, w jakim potencjalnie można mówić o stwierdzeniu naruszenia przez właściwy organ, wydaje się zatem być wydanie rozstrzygnięcia: w sprawie o wykroczenie – w drodze mandatu albo wyroku sądu w razie odmowy jego przyjęcia (art. 32 i art. 99 Kpsw), a w sprawie administracyjnej kary pieniężnej – w drodze decyzji administracyjnej (art. 104 Kpa) – wynika z interpretacji resortu.

Reasumując: stwierdzenie naruszenia następuje dopiero po rozstrzygnięciu definitywnym (prawomocnym albo ostatecznym).

Uchybienie w związku z wykonywaną działalnością

Dodajmy, że wniosek przedsiębiorcy o pomoc publiczną można rozpatrzyć odmownie tylko wtedy, gdy stwierdzonego naruszenia dopuścił się on „w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej”. Jeśli więc został ukarany mandatem za brak maseczki późną porą, już po zakończeniu pracy, nie ma się czego obawiać. Gdy jednak otworzył klub fitness mimo wprowadzonego zakazu, musi się liczyć z utratą prawa do wsparcia.

Pismo ministra ma charakter objaśnień prawnych, o których mowa w art. 35 ust. 1 i 3 Pp. Podmiotu gospodarczego nie wolno zatem obciążyć sankcjami administracyjnymi, finansowymi ani karami w zakresie, w jakim się do niego zastosował.