Niewielka podwyżka składek z działalności gospodarczej
Wynika to z innych zasad ustalania podstawy wymiaru składek społecznych. Przy tzw. standardowym ZUS jest nią 60% prognozowanego na dany rok przeciętnego wynagrodzenia. Prognoza na 2021 to 5259 zł (MP z 2020 poz. 1061), stąd najniższa „standardowa” podstawa wymiaru składek społecznych w 2021 to 3155,40 zł, a składki wynoszą odpowiednio na ubezpieczenia:
- emerytalne (19,52%) – 615,93 zł,
- rentowe (8%) – 252,43 zł,
- chorobowe (2,45%) – 77,31 zł,
- wypadkowe (najczęściej 1,67%) – 52,70 zł.
Łączna wysokość składek to 998,37 zł.
Jeśli przedsiębiorca nie chce płacić składki chorobowej – która jest dobrowolna – miesięczny koszt składek społecznych wynosi 921,06 zł. Do tego należy jednak doliczyć składkę na FP i FS – łącznie 2,45% podstawy wymiaru, czyli 77,31 zł.
Większa podwyżka czeka osoby uprawnione do tzw. preferencyjnych zasad opłacania składek społecznych z działalności przez pierwsze 2 lata jej prowadzenia. Dla nich najniższą podstawą wymiaru jest 30% minimalnego wynagrodzenia.
Wzrost pensji minimalnej z 2600 do 2800 zł spowodował, że najniższa podstawa składek wzrosła z 780 do 840 zł. W 2021 tacy przedsiębiorcy zapłacą do ZUS miesięcznie 265,78 zł ze składką chorobową, a 245,20 zł bez niej. Nie muszą jednak naliczać ani płacić składek na FP i FS – te są należne pod warunkiem osiągania podstawy składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalno-rentowe w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia (obecnie 2800 zł).
Każdy przedsiębiorca musi dodatkowo opłacać składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Jej wysokość jest dla wszystkich jednakowa, a podstawa wymiaru to 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku.
GUS ogłosił, że w IV kwartale 2020 wynosiło ono 5656,51 zł, więc podstawą składki zdrowotnej z działalności w 2021 jest 4242,38 zł, a miesięczna składka to 381,81 zł (9%).
Wysokość składki zdrowotnej w 2021[1] (w zł) dla osób prowadzących działalność pozarolniczą i współpracujących
| Podstawa wymiaru | Kwota składki | Odliczenie od podatku |
| 4242,38 | 4242,38 × 9,00% = 381,81 | 4242,38 × 7,75% = 328,78 |
[1] Począwszy od składki za styczeń 2021 płatnej w lutym po składkę za grudzień 2021 płatną w styczniu 2022.
Wysokość składek ZUS w 20211 (w zł) dla osób prowadzących działalność pozarolniczą i współpracujących
| Składka | Minimalne „zwykłe” składki | Minimalne preferencyjne składki (za początkujących przedsiębiorców) |
| Podstawa wymiaru | 5259 × 60% = 3155,40 | 2800 × 30% = 840,00 |
| Emerytalna (19,52%) | 615,93 | 163,97 |
| Rentowe (8,00%) | 252,43 | 67,20 |
| Chorobowa (2,45%) | 77,31 | 20,58 |
| Wypadkowa (1,67%)[2] | 52,70 | 14,03 |
| Razem | ze składką chorobową 998,37 bez składki chorobowej 921,06 |
ze składką chorobową 265,78 bez składki chorobowej 245,20 |
| Fundusz Pracy (2,45%) w tym: FP[3] i FS[4] | 77,31 | 0 |
[1] Począwszy od składki za styczeń 2021 płatnej w lutym po składkę za grudzień 2021 płatną w styczniu 2022.
[2] Stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe określa się na okres od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku kalendarzowego. Wskazana stopa procentowa obowiązuje do 31.03.2021.
[3] Składkę na FP, w 2021 w wysokości 1%, opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, jeżeli podstawa wymiaru na okres miesiąca równa się co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, nie dłużej niż do osiągnięcia wieku 55 (kobiety) i 60 lat (mężczyźni).
[4] Składka na FS, w 2021 wynosząca 1,45%, jest obliczana na takich samych zasadach, jak składka na FP i przekazywana do ZUS łącznie z nią.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
