Kto spełnia warunki do korzystania z 9% stawki CIT
Podatnik ma status małego, jeśli jego przychody z roku ubiegłego (2018) nie przekraczają limitu 1,2 mln euro. Prawo do 9% stawki jest też jednak uzależnione od przychodów roku bieżącego (2019). Również nie mogą one przekraczać równowartości 1,2 mln euro. Co istotne, choć limit w euro jest identyczny dla obu lat, chodzi o różne kwoty w złotych, a dodatkowo pod uwagę należy brać 2 inaczej ustalane przychody.
Limit w euro ten sam, ale dwa różne kursy
Przeliczenie kwot w euro na złote dla celów ustalenia statusu małego podatnika następuje wg średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego w zaokrągleniu do 1 tys. zł (art. 4a pkt 10 updop).
Tak więc od 2019 stawka CIT 9% może być stosowana przez podatnika kontynuującego działalność, którego przychody w poprzednim roku podatkowym (2018 – jeśli rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym) nie przekroczyły 5 135 000 zł (kurs średni euro z 1.10.2018 to 4,2795 zł).
Ponadto przychody takiego podatnika (a także rozpoczynającego działalność) osiągnięte w roku podatkowym (2019) nie mogą przekroczyć równowartości 1,2 mln euro przeliczonej wg średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1 tys. zł (art. 19 ust. 1 pkt 2 updop), a zatem muszą zmieścić się w limicie 5 162 000 zł (kurs średni euro z 2.01.2019 to 4,3016 zł).
Dwa różne przychody
Dla celów ustalenia statusu małego podatnika bierze się pod uwagę ubiegłoroczne „przychody ze sprzedaży wraz z należnym VAT” (a więc w kwocie brutto). Updop nie definiuje pojęcia „przychodów ze sprzedaży”, a jego interpretacja budzi spore wątpliwości. Z wyjaśnień organów podatkowych wynika m.in., że nie są w tej kwocie uwzględniane otrzymane dywidendy ani przychody ze zbycia udziałów w spółce z o.o., a u podatników, których sprzedaż objęta jest odwrotnym obciążeniem VAT, do przychodów należy doliczyć VAT rozliczany przez kontrahenta (zob. interpretacje KIS z 20.09.2018, 0114-KDIP2-2.4010.332.2018.1.AG, 19.09.2018, 0114-KDIP2-2.4010.287.2018.1.AG, i 21.06.2018, 0114-KDIP3-1.4011.168.2018.2.ES).
Z kolei licząc, czy w trakcie 2019 nie został przekroczony limit 1,2 mln euro (5 162 000 zł) – zarówno mały podatnik, jak i rozpoczynający działalność – bierze pod uwagę „przychody osiągnięte w roku podatkowym”, a więc wszelkie przychody w rozumieniu updop, w kwocie netto (bez VAT, który podlega odliczeniu).
Jak potwierdziło Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie Redakcji „RiP”, mimo że 9% stawka dotyczy wyłącznie przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych, w celu ustalenia, czy bieżące przychody mieszczą się w limicie 1,2 mln euro, bierze się pod uwagę wszystkie przychody podatnika w roku podatkowym, bez wyłączenia przychodów z zysków kapitałowych (uwzględnia się więc także dywidendy i przychody ze zbycia udziałów).
Nie wszystkie nowe firmy objęte ulgowym CIT
Z preferencyjnej 9% stawki nie może korzystać podatnik utworzony w wyniku wskazanych w updop działań restrukturyzacyjnych (w danym roku podatkowym i bezpośrednio po nim następującym), m.in. przekształceń (z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę), połączeń, podziałów, wniesienia aportem przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części (zcp) lub składników majątku przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie co najmniej 10 tys. euro (wg średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1 tys. zł). Takie ograniczenia obowiązywały także podatników chcących skorzystać z 15% stawki CIT. Oprócz nich wprowadzono kilka nowych.
W roku podatkowym rozpoczęcia działalności oraz następnym stawki 9% nie zastosują podatnicy, do których na poczet kapitału (już po ich utworzeniu – w roku utworzenia lub następnym) wniesiono uprzednio prowadzone przedsiębiorstwo, zcp albo składniki majątku przedsiębiorstwa o wartości rynkowej łącznie ponad 10 tys. euro (art. 19 ust. 1a pkt 5 updop).
Do niższego CIT nie mają też prawa (nowy art. 19 ust. 1c updop):
- spółki dzielone,
- podatnicy, którzy wnieśli ww. wkład (przedsiębiorstwo, zcp lub składniki majątku) do innego podmiotu, albo składniki majątku uzyskane w wyniku likwidacji innych podatników, w których posiadali udziały lub akcje – w roku podatkowym, w którym nastąpił podział albo wniesiono wkład, oraz w roku następnym.
Obniżona do 9% stawka nie obejmuje także podatników, którzy zostali utworzeni po 19.11.2018 w wyniku wskazanych w ustawie działań restrukturyzacyjnych, a także ci, którzy po tej dacie podjęli ww. działania restrukturyzacyjne (dokonali podziału, wnieśli wkład do innego podmiotu). Z przepisów przejściowych (art. 11 i art. 12 ustawy z 23.10.2018 o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, DzU poz. 2159) wynika, że w roku podatkowym rozpoczętym po 31.12.2018 stosuje się do nich przepisy dotyczące stawek CIT w brzmieniu dotychczasowym (obowiązującym do końca 2018).
Stawki CIT obowiązujące w 2019
W 2019 w updop obowiązują 2 „ogólne” stawki CIT w wysokości 9 i 19% (art. 19 ust. 1), a także stawki zryczałtowane i dla niektórych kategorii dochodów w wysokości:
- 19% uzyskanego przychodu (dochodu) od przychodów z dywidend oraz innych z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium RP (art. 22),
- 0,035% podstawy opodatkowania za każdy miesiąc – z tytułu podatku od przychodów z niektórych budynków (tzw. podatek minimalny – art. 24b),
- 19% dla dochodów z niezrealizowanych zysków (tzw. exit tax – art. 24f),
- 19% podstawy opodatkowania zagranicznej jednostki kontrolowanej (art. 24a),
- 5% dla kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (tzw. IP Box – art. 24d),
- 20% od uzyskanych na terytorium RP przychodów nierezydentów z odsetek, należności licencyjnych i niektórych usług niematerialnych (art. 21),
- 10% od uzyskanych na terytorium RP niektórych przychodów zagranicznych przedsiębiorstw morskiej żeglugi handlowej i żeglugi powietrznej (art. 21).
Ponadto niektórzy podatnicy mogą jeszcze korzystać ze stawki ogólnej (obniżonej) obowiązującej do końca 2018, w wysokości 15% podstawy opodatkowania, będącej sumą dochodów z zysków kapitałowych i innych źródeł przychodów.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych