Kto korzysta z ulgi B+R po nabyciu przez spółkę komandytową statusu podatnika CIT
Tak wynika z odpowiedzi MF z 28.06.2021 (DD8.054.3.2021.AMNX) na interpelację poselską nr 24423.
Podstawowym warunkiem skorzystania z ulgi na działalność B+R jest poniesienie przez przedsiębiorcę w trakcie roku podatkowego kosztów związanych z tą działalnością (tzw. kosztów kwalifikowanych). Podatnicy CIT mogą pomniejszyć o nie dochód inny niż z zysków kapitałowych, a podatnicy PIT – dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Odliczenie następuje w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. Jeśli podatnik poniesie za ten rok stratę lub podstawa opodatkowania okaże się niewystarczająca do pełnego skonsumowania ulgi, może z niej skorzystać w zeznaniu za kolejnych 6 lat podatkowych.
W interpelacji poselskiej wskazano, że w konsekwencji nabycia przez spółkę komandytową statusu podatnika CIT (od 1.01.2021 lub od 1.05.2021) wspólnicy tej spółki (podatnicy PIT) utracili najczęściej źródło przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza (prowadzona w spółce), w związku z czym zostali de facto pozbawieni możliwości odliczenia kosztów kwalifikowanych (uzyskują wyłącznie przychody z udziału w zyskach osób prawnych, niebędące przychodami z działalności gospodarczej). Podobnie jest w przypadku spółki jawnej, która od 1.01.2021 mogła stać się podatnikiem CIT, jeśli jej wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne i nie złożyła w US informacji o podatnikach.
Jak czytamy w interpelacji, w obecnej sytuacji dyskryminowani są podatnicy, którzy mimo że prowadzili prace B+R, nie mogą skorzystać z preferencji, ponieważ w danym roku nie osiągnęli wystarczająco wysokiego dochodu lub nie osiągnęli go w ogóle, gdyż utracili takie źródło przez zmianę formy opodatkowania spółek komandytowych. W (…) ustawie zmieniającej [z 28.11.2020, DzU poz. 2123 – przyp. aut.] znalazł się co prawda przepis art. 13 ust. 4, zgodnie z którym podatnicy będący wspólnikami spółki jawnej lub komandytowej, którzy przed dniem objęcia ich spółek CIT dokonywali odliczeń od podstawy opodatkowania, zachowują prawo do tych odliczeń według dotychczasowych reguł. Należy jednak (…) podkreślić, że zachowali prawo do odliczeń, ale utracili źródło dochodu, od którego mogliby odliczyć koszty kwalifikowane.
Poseł dopytywał, czy w związku z tym podatnicy mają możliwość odliczenia ulgi od innych dochodów, np. z dywidend ze spółki komandytowej.
W odpowiedzi na interpelację stwierdzono, że gdy wspólnikami spółki komandytowej są osoby fizyczne, które korzystają z prawa do ulgi z tytułu działalności takiej spółki nabytego w okresie, gdy spółka nie była podatnikiem CIT, na podstawie art. 13 ust. 4 ustawy nowelizującej mają prawo do kontynuowania korzystania z tej ulgi także po objęciu spółki komandytowej podatkiem CIT – na zasadach przewidzianych w odpowiednich przepisach updof, w brzmieniu obowiązującym przed dniem, w którym spółka komandytowa stała się podatnikiem CIT.
W odpowiedzi nie wskazano tego wprost, ale jak już o tym była mowa, przepisy te przewidują dokonywanie odliczeń tytułem ulgi B+R wyłącznie od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jeżeli więc wspólnik w związku z objęciem spółki CIT utracił to źródło przychodów, jednocześnie utracił możliwość korzystania z ulgi.
Jak przy tym wynika z odpowiedzi MF, prawo do odliczeń nabyte w okresie, gdy spółka nie była podatnikiem CIT, przysługuje – na dotychczasowych zasadach – tylko takiemu wspólnikowi, który przed dniem nabycia przez spółkę statusu podatnika CIT już korzystał z odliczeń:
Treść powyższego przepisu adresowana jest (…) do tych wspólników spółki jawnej lub komandytowej, którzy „dokonywali na podstawie przepisów updof lub updop odliczeń od swojej podstawy opodatkowania”, w następstwie zdarzeń, jakie zaistniały w transparentnej podatkowo spółce, dających prawo do dokonywania takich odliczeń. Przepis ten nie obejmuje tych przypadków, w których – w następstwie zdarzeń, jakie zaistniały w transparentnej podatkowo spółce jawnej lub komandytowej – odliczenia takie przez wspólników nie były dokonywane.
Wówczas – jak wyjaśnił MF – ew. odliczenia od podstawy opodatkowania mogą być dokonywane już przez spółkę. Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 6 ustawy nowelizującej spółka jawna lub komandytowa – po uzyskaniu statusu podatnika CIT – uwzględnia zdarzenia zaistniałe przed dniem, w którym stała się podatnikiem, mające wpływ na wysokość jej zobowiązania podatkowego w CIT.
Spółka komandytowa, której wspólnikami są osoby fizyczne, stała się podatnikiem CIT od 1.05.2021. W okresie od 1.01.2021 do 30.04.2021, jeszcze jako podmiot transparentny podatkowo, ponosiła koszty kwalifikowane uprawniające do ulgi B+R. Prawo do tej ulgi nabyli na podstawie updof wspólnicy, będący w tym okresie podatnikami PIT od dochodu z działalności gospodarczej uzyskanego ze spółki. Mogliby z niego skorzystać w zeznaniu rocznym za 2021. Ponieważ jednak na 30.04.2021 nie dokonywali odliczeń tytułem ulgi przysługującej za ten rok od swojej podstawy opodatkowania, to – w świetle odpowiedzi MF – nie zachowują prawa do tych odliczeń na mocy art. 13 ust. 4, lecz prawo to nabywa spółka na podstawie art. 12 ust. 6 ustawy nowelizującej.
Identyczne stanowisko MF zajął wcześniej w odpowiedzi z 23.02.2021 (DD5.054.9.2021) na zapytanie poselskie nr 2866 o możliwość zastosowania art. 13 ust. 4 ustawy nowelizującej do wydatków poczynionych przez spółki komandytowe oraz jawne, w okresie transparentności podatkowej tych spółek, dających wspólnikom prawo do odliczeń od podstawy opodatkowania, które jednak nie zostały jeszcze dokonane.
W 2019 spółka komandytowa (podatnik CIT od 1.01.2021), której wspólnikami są osoby fizyczne, poniosła koszy kwalifikowane uprawniające wspólników do korzystania z ulgi B+R. Uzyskany przez wspólnika dochód z działalności gospodarczej spółki (jedyny z tego źródła) okazał się niższy niż przysługująca mu kwota odliczenia. Wspólnik w zeznaniu za 2019 odliczył jedynie 30% kwoty ulgi i nabył prawo do wykorzystania reszty w zeznaniach rocznych za następne 6 lat. Kolejne 20% kwoty ulgi odliczył w zeznaniu rocznym za 2020. W zeznaniu za 2021 (i ew. lata następne) nadal może korzystać z ulgi, o ile uzyska dochód ze źródła działalność gospodarcza. Zgodnie z odpowiedzią MF podstawę do tego daje art. 13 ust. 4 ustawy nowelizującej.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych