Kto i na jakich zasadach może otrzymać zaświadczenie z urzędu skarbowego
Zgodnie z art. 306a § 1 Op organ podatkowy (naczelnik właściwego US) – właściwy rzeczowo i miejscowo w sprawach poszczególnych zobowiązań podatkowych – wydaje zaświadczenia na żądanie osoby ubiegającej się o nie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego.
Zaświadczenie powinno być wydane bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 7 dni od daty złożenia wniosku o jego wydanie (względnie oświadczenia podatnika wyrażającego zgodę na wydanie zaświadczenia na żądanie osób trzecich).
Na żądanie wnioskodawcy zaświadczenie może być wydane na przedłożonym przez niego formularzu, pod warunkiem jednak, że jest możliwe zamieszczenie na nim przez organ podatkowy adnotacji dotyczącej opłaty skarbowej.
Zaświadczenie może być doręczone przez organ za pośrednictwem operatora pocztowego lub w formie dokumentu elektronicznego. Wówczas jest uwierzytelniane kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym (§ 7 rozporządzenia MF z 29.12.2015 w sprawie zaświadczeń wydawanych przez organy podatkowe, DzU poz. 2355). Można je również odebrać w US (centrum obsługi) osobiście lub przez pełnomocnika (korzystając z usług pełnomocnika, trzeba pamiętać, że złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa w sprawie z zakresu administracji publicznej podlega opłacie skarbowej w wysokości 17 zł od każdego stosunku pełnomocnictwa).
Zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach
Zaświadczenie o niezaleganiu przez przedsiębiorcę (podatnika) w podatkach lub stwierdzające stan jego zaległości podatkowych wydawane jest na formularzach ZAS-W, ZAS-P, ZAS-Z, ZAS-SC, zarówno na wniosek podatnika, jak i – za jego zgodą wyrażoną na piśmie, z podpisem urzędowo lub notarialnie poświadczonym albo w formie dokumentu elektronicznego – także na żądanie:
- kontrahentów prowadzących działalność gospodarczą,
- wspólników spółek osobowych (cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej lub ska),
- nabywców przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Na wniosek samego podatnika w ww. zaświadczeniu podaje się również informacje w zakresie:
- prowadzenia w stosunku do niego postępowania:
- – mającego na celu ujawnienie jego zaległości podatkowych i określenie ich wysokości,
- – egzekucyjnego w administracji (także w zakresie innych niż podatkowe zobowiązań wnioskodawcy),
- – w sprawach o przestępstwa lub o wykroczenia skarbowe,
- okresów, z których pochodzą zaległości i ich tytułów,
- podatków, których termin płatności został odroczony lub których płatność została rozłożona na raty.
Zaświadczenia o wysokości dochodu lub obrotu i o kondycji podatkowej
W zaświadczeniu dotyczącym wysokości dochodu lub obrotu danego podmiotu (podatnika), wydawanym na druku ZAS-DF (osoby fizyczne) lub ZAS-DP (osoby prawne) na wniosek tego podmiotu US stwierdza, czy wnioskodawca jest lub nie jest podatnikiem VAT, podatku akcyzowego oraz podatku dochodowego (we wszystkich formach opodatkowania), a także podaje wysokość dochodu/obrotu.
Zaświadczenie dotyczące kondycji podatkowej kontrahenta prowadzącego działalność gospodarczą wydawane jest na druku ZAS-KP, na wniosek jego partnera biznesowego. Obejmuje informacje nt.:
- złożenia lub niezłożenia przez podatnika deklaracji (względnie innego dokumentu), do którego złożenia był zobowiązany na podstawie przepisów podatkowych,
- ujęcia lub nieujęcia przez podatnika w złożonej deklaracji (ew. innym dokumencie) zdarzeń, do których ujęcia był zobligowany w oparciu o przepisy podatkowe,
- zalegania lub niezalegania przez podatnika w podatkach wynikających z deklaracji lub innego dokumentu, składanych na podstawie przepisów podatkowych.
Organ podatkowy na wniosek banku zamierzającego udzielić podatnikowi kredytu za pisemną zgodą tego podatnika wydaje zaświadczenia dotyczące jego wskazanych spraw podatkowych, w tym:
- deklaracji wykazujących zwrot podatku,
- o kwotach i terminach dokonywanych zwrotów,
- o zajęciach egzekucyjnych wierzytelności z tytułu zwrotu podatku.
Opłata skarbowa
Wydane przez organ podatkowy na wniosek zainteresowanego (podatnika, osoby trzeciej) zaświadczenie podlega opłacie skarbowej (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z 16.11.2006 o opłacie skarbowej, DzU z 2019 poz. 1000). Obowiązek jej zapłaty ciąży na osobach (fizycznych, prawnych i jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej) składających wniosek o wydanie zaświadczenia i powstaje z chwilą złożenia wniosku.
Zapłaty dokonuje się na rzecz prezydenta miasta, właściwego z uwagi na siedzibę naczelnika US wydającego zaświadczenie (w formie gotówkowej, w kasie urzędu miasta lub przelewem na rachunek bankowy tego urzędu). Opłata skarbowa może być również pobrana w drodze inkasa, przez wyznaczonych przez radę gminy inkasentów (np. US, urzędy pocztowe). Wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach lub stwierdzającego stan zaległości podlega opłacie w wysokości 21 zł/egz. Od pozostałych zaświadczeń opłata wynosi 17 zł.
Dowód uregulowania opłaty należy dołączyć do wniosku o wydanie zaświadczenia bądź dostarczyć do US w ciągu 3 dni od chwili powstania obowiązku zapłaty opłaty (tj. od daty złożenia wniosku). Dowód zapłaty może mieć formę wydruku potwierdzającego dokonanie operacji bankowej (§ 3 ust. 1 rozporządzenia MF z 28.09.2007 w sprawie zapłaty opłaty skarbowej, DzU nr 187 poz. 1330). Naczelnik US, wydając wnioskodawcy zaświadczenie, dokonuje na nim adnotacji potwierdzającej zapłatę opłaty skarbowej.
Opłata z tytułu wydania zaświadczenia podlega zwrotowi, jeżeli pomimo jej zapłacenia nie wydano zaświadczenia. Zwrot opłaty następuje na wniosek podmiotu, który ją uiścił na rzecz urzędu miasta – w gotówce lub na rachunek bankowy wnioskodawcy, po uprzednim wydaniu decyzji określającej wysokość tego zwrotu.
Ujęcie w księgach rachunkowych opłaty skarbowej od zaświadczeń podatkowych
Uregulowanie opłaty skarbowej za wydanie zaświadczenia
Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (podatki i opłaty) lub konto 55 „Koszty zarządu”
Ma konto 10 „Kasa” lub konto 13 „Rachunki i kredyty bankowe”.
Zwrot zapłaconej opłaty skarbowej wobec niewydania przez organ podatkowy zaświadczenia
Wn konto 10 „Kasa” lub konto 13 „Rachunki i kredyty bankowe”
Ma konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne”.
Opłaty za wydane przez organ podatkowy zaświadczenia stanowią dla wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów. Wiążą się bowiem z prowadzeniem działalności gospodarczej. A zgodnie z art. 22 ust. 1 updof i art. 15 ust. 1 updop kosztami podatkowymi są wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Opłaty te nie zostały również wymienione w katalogu wydatków nieuznanych za koszty podatkowe.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych