Księgowa to wolny zawód, więc prowadząc dwie działalności, zapłaci dwie składki zdrowotne

Wynika tak z interpretacji ZUS z 2.02.2021 (WPI/200000/43/28/2021). Wystąpiła o nią księgowa prowadząca biuro rachunkowe, która chciała poszerzyć działalność gospodarczą (DG) o wynajem lokali. Obecnie opłaca tylko składkę zdrowotną z DG w zakresie prowadzenia usług księgowych (pracuje też bowiem na umowę o pracę z wynagrodzeniem wyższym niż minimalne).

W związku z tym, że od 1.01.2021 katalog tzw. wolnych zawodów został poszerzony o zawód „księgowa”, nabrała ona wątpliwości, czy powinna opłacać dwie składki zdrowotne – jedną z tytułu świadczenia usług księgowych, a drugą z tytułu najmu lokali.

ZUS przypomniał, że na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy zdrowotnej obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które prowadzą działalność pozarolniczą (lub są osobami współpracującymi), z wyłączeniem osób, które zawiesiły działalność na podstawie Pp, przepisów o ubezpieczeniach społecznych lub ubezpieczeniu społecznym rolników. W myśl art. 84 ust. 1 ustawy zdrowotnej składkę zdrowotną opłaca osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Jak stanowi art. 82 ust. 3 ustawy zdrowotnej, jeżeli ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności określonych w ust. 5, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest co do zasady opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności.

Rodzajami działalności są:

1) DG prowadzona w formie spółki cywilnej,

2) DG prowadzona w formie jednoosobowej spółki z o.o.,

3) DG prowadzona w formie spółki jawnej,

4) DG prowadzona w formie spółki komandytowej,

5) DG prowadzona w formie spółki partnerskiej,

6) wykonywanie działalności twórczej lub artystycznej jako twórca lub artysta,

7) wykonywanie wolnego zawodu w rozumieniu uzpd,

8) wykonywanie wolnego zawodu, z którego przychody są przychodami z DG w rozumieniu updof,

9) inna niż określona w pkt 1–8 pozarolnicza DG prowadzona na podstawie przepisów o DG lub innych przepisów szczególnych.

Przedsiębiorczyni swoją pozarolniczą DG – usługi księgowe – prowadzi na podstawie wpisu do CEIDG i z tego tytułu powstał u niej obowiązek odprowadzania składki zdrowotnej. Ponieważ rozszerza działalność o DG w zakresie przedmiotowym różnym od już prowadzonej (wynajem lokali), to z tego tytułu również powstanie u niej obowiązek odprowadzania składki. W konsekwencji – według ZUS – będzie miała obowiązek odprowadzania dwóch składek zdrowotnych – z dwóch źródeł.

Komentarz: Choć ani z wniosku, ani z interpretacji ZUS to nie wynika, można się domyślać, że księgowa skorzystała z opodatkowania ryczałtem. Od 1.01.2021 poszerzono bowiem listę wolnych zawodów, które uprawniają do opodatkowania w ten sposób – m.in. o księgowe i biegłych rewidentów. Z aktualnego brzmienia art. 4 ust. 11 uzpd wynika, że do wolnych zawodów uprawnionych do ryczałtowej stawki podatku zalicza się lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, psychologów, fizjoterapeutów, tłumaczy, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, architektów, inżynierów budownictwa, rzeczoznawców budowlanych, biegłych rewidentów, księgowych, agentów ubezpieczeniowych, agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające, brokerów reasekuracyjnych, brokerów ubezpieczeniowych, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, agentów firm inwestycyjnych, rzeczników patentowych oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny.

Za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się jednak wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.

Wówczas można skorzystać ze zryczałtowanego podatku od przychodów, którego stawka wynosi 17%.