Księgi rachunkowe u rolnika – jak liczyć limit 2 mln euro w przypadku prowadzenia gospodarstwa przez małżonków

Potwierdza to interpretacja KIS z 13.12.2021 r. (0115-KDIT3.4011.759.2021.3.JŁ).

O jej wydanie zwrócili się małżonkowie, uzyskujący dochody sklasyfikowane dla celów PIT jako działy specjalne produkcji rolnej (uprawa roślin ozdobnych). Prowadzą razem rodzinne gospodarstwo rolne w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy z 11.04.2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (DzU z 2019 r. poz. 1362), które nie jest spółką osobową, spółką cywilną, wspólnym przedsięwzięciem ani jakąkolwiek inną formą prawną, ale stanowi osobną kategorię podmiotów uprawnionych do prowadzenia działalności rolniczej. Wskazywali, że ich łączne przychody za 2021 r. przekroczą 2 mln euro, jednak przypadające na każdego z nich nie przewyższą tego progu.

Kwota ta wynika z art. 2 ust. 1 pkt 2 uor, zgodnie z którym przepisy tej ustawy (w tym wynikający z nich obowiązek założenia ksiąg rachunkowych) stosuje się m.in. do osób fizycznych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 mln euro.

Istnienie – bądź nie – obowiązku założenia ksiąg rachunkowych zgodnie z uor rzutuje natomiast na sposób opodatkowania PIT działów specjalnych produkcji rolnej. Gdy obowiązek ten istnieje, przychody i koszty ich uzyskania z działów specjalnych produkcji rolnej ustala się na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych według zasad określonych w art. 14 updof, a jeżeli obowiązku nie ma (i podatnik dobrowolnie nie zaprowadzi ksiąg, informując o tym naczelnika US), dochód z działów specjalnych produkcji rolnej jest ustalany na podstawie tzw. norm szacunkowych (zgodnie z zał. nr 2 do updof).

Małżonkowie chcieli zastosować taki właśnie sposób opodatkowania swoich dochodów za 2022 r., ale nie byli pewni, czy limit 2 mln dotyczy łącznie ich obojga, czy każdego z osobna.

W świetle stanowiska KIS uzyskane przez małżonków dochody z prowadzonych wspólnie działów specjalnych produkcji rolnej powinny być opodatkowane zgodnie z zasadami określonymi w art. 8 ust. 1 updof, a więc w szczególności z uwzględnieniem ustalonego przez nich prawa do udziału w zysku.

W efekcie – jak czytamy w przywołanym piśmie – limit przychodów netto uzyskanych w ramach rodzinnego gospodarstwa rolnego w kwocie 2 mln euro, o którym mowa w (…) art. 2 ust. 1 pkt 2 uor, zobowiązujących do założenia ksiąg rachunkowych – dotyczy każdego z Państwa odrębnie. Zatem jeżeli suma przychodów netto osiągniętych w 2021 r. przez każdego z Państwa odrębnie, proporcjonalnie do udziału w zysku, będzie niższa niż równowartość w walucie polskiej 2 mln euro, to – w świetle przepisów o rachunkowości – nie będzie ciążył zarówno na Panu, jak i na Pani obowiązek prowadzenia w 2022 r. ksiąg rachunkowych w prowadzonym rodzinnym gospodarstwie rolnym, pomimo osiągnięcia wspólnie przychodów netto powyżej równowartości w walucie polskiej 2 mln euro. W konsekwencji będą Państwo mogli w 2022 r. wybrać metodę określenia dochodu z prowadzonych działów specjalnych na podstawie art. 24 ust. 4 updof, tj. na podstawie norm szacunkowych.