Koszty pracownicze przy dwóch listach płac
Czy na obu listach należy odliczyć koszty uzyskania przychodów w wysokości 139,06 zł i ulgę miesięczną 46,33 zł? A co z zatrudnionym na dwóch umowach o pracę, w dwóch różnych firmach – czy obaj pracodawcy mogą stosować zryczałtowane koszty i ulgę miesięczną?
W ramach jednego stosunku pracy można potrącać zryczałtowane koszty ze stosunku pracy do miesięcznego limitu. Zatrudnionemu na podstawie dwóch umów o pracę – bez względu na to, czy u tego samego pracodawcy, czy u różnych – potrącane są podwójne koszty. Tzw. ulgę miesięczną stosuje ten pracodawca, któremu pracownik złożył oświadczenie PIT-2.
Przychód pracownika pomniejsza się o zryczałtowane kwotowe koszty bądź rzadziej – o zryczałtowane procentowe (z tytułu prac twórczych). W pytaniu jest mowa o zryczałtowanych kwotowych kosztach.
Osobie pozostającej w jednym stosunku pracy przysługują tzw. podstawowe koszty, wynoszące 111,25 zł miesięcznie, a rocznie nie więcej niż 1335 zł. Ma ona jednak prawo do podwyższonych kosztów w wysokości 139,06 zł miesięcznie (rocznie 1668,72 zł), jeśli łącznie spełnia poniższe warunki:
- jej miejsce zamieszkania jest położne poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy,
- nie otrzymuje dodatku za rozłąkę,
- nie dostaje zwrotu kosztów dojazdów lub dostaje, ale pracodawca dolicza je do dochodów opodatkowanych,
- złożyła pracodawcy oświadczenie o spełnianiu ww. wymogów, dające podstawę do stosowania podwyższonych kosztów (art. 22 ust. 2 pkt 3, art. 32 ust. 5 updof).
Oświadczenia o objęciu podwyższonymi kosztami ze stosunku pracy nie trzeba ponawiać w kolejnych latach, jeśli stan faktyczny nie ulega zmianie. Dopiero zaprzestanie spełniania któregoś z warunków wymaga powiadomienia o tym pracodawcy. Od tego momentu następuje powrót do podstawowych kosztów (art. 32 ust. 3a i 4 updof).
Pracownikowi zatrudnionemu na podstawie dwóch umów o pracę (z tym samym bądź innym pracodawcą) wskazane koszty – podstawowe lub podwyższone – odlicza się osobno z tytułu każdego zatrudnienia. Uprawnionemu do podstawowych kosztów należą się wtedy koszty: 111,25 zł miesięcznie z racji każdej umowy o pracę, ale maksymalnie 2002,05 zł za rok kalendarzowy, a uprawnionemu do podwyższonych kosztów – 139,06 zł miesięcznie, lecz nie więcej niż 2502,56 zł za rok kalendarzowy (art. 22 ust. 2–4 updof).
Z przywołanych przepisów wynika, że gdy pracownik ma jedną umowę o pracę, pracodawca stosuje pojedyncze koszty, do wyczerpania miesięcznego limitu (w opisanym przypadku 139,06 zł miesięcznie). Gdy wynagrodzenie zasadnicze okaże się zbyt niskie (np. z powodu absencji i pobierania w danym miesiącu zasiłku chorobowego), nadwyżkę kosztów można potrącić z premii za dobre wyniki, rozliczanej na osobnej liście płac w danym miesiącu.
Pracownikowi zatrudnionemu na kilku etatach każdy z pracodawców (bądź ten sam – jeśli zatrudnia daną osobę w ramach dwóch różnych stosunków pracy) ujmuje z przychodów uzyskanych z każdego etatu osobno koszty 139,06 zł do wyczerpania miesięcznego limitu. Gdy takie zdublowanie kosztów ze stosunków pracy „wieloetatowca” spowoduje przekroczenie limitu rocznego, pracownik skoryguje to w zeznaniu rocznym.
Inaczej jest z obniżeniem zaliczki na PIT o tzw. ulgę miesięczną (46,33 zł miesięcznie). Pomniejszenia dokonuje zawsze tylko jeden pracodawca, któremu pracownik przed pierwszą wypłatą w roku kalendarzowym złożył oświadczenie PIT-2, stwierdzając, że:
- nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika,
- nie uzyskuje dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną,
- nie osiąga dochodów z działalności gospodarczej, z racji której odprowadza zaliczki określone w art. 44 ust. 3 updof (na zasadach ogólnych, według skali podatkowej),
- nie otrzymuje świadczeń wypłacanych z FP lub FGŚP,
- ten zakład pracy jest właściwy do stosowania ulgi miesięcznej (art. 32 ust. 3 updof).
PIT-2 nie trzeba składać ponownie w kolejnym roku, jeśli stan faktyczny nie uległ zmianie. Pracodawca nie pomniejsza zaliczki, jeżeli zatrudniony powiadomił go o zmianach stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia (art. 32 ust. 3a i 4 updof).
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych