Koszty finansowania wypłat dla wspólników spółki cywilnej nie obniżą dochodu podatkowego
Potwierdza to interpretacja KIS z 15.09.2022 r. (0115-KDIT3.4011.557.2022.1.KP). Dotyczyła ona spółki, która z działalności osiągnęła zysk w wysokości 14 mln zł, jednak w znacznej części przeznaczono go na zakup środków trwałych podlegających amortyzacji (w konsekwencji wydatki te nie mogły być ujmowane w kosztach uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia), a także m.in. na zakup materiałów i surowców do produkcji.
Każdy ze wspólników był zobowiązany do zapłaty PIT od tego zysku, w stosownej części (zależnej od prawa do udziału w nim). Nie byli oni jednak w stanie wypłacić wypracowanego zysku, z posiadanych środków finansowych, które były zaangażowane w bieżącą działalność firmy. Podjęli więc decyzję o zaciągnięciu kredytu obrotowego na ten cel, w wysokości 10 mln zł, co wiązało się z zapłatą opłat i prowizji, a także odsetek.
Zapytali, czy poniesione przez nich koszty związane z otrzymanym kredytem stanowią koszty uzyskania przychodów w myśl art. 22 ust. 1 updof. Ich zdaniem tak – są niewątpliwie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, a tym samym z całością generowanych zysków. Stanowią racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki, których zasadniczym celem było zabezpieczenie źródła przychodów i które nie zostały wymienione przez ustawodawcę w art. 23 jako wyłączone z kosztów podatkowych.
Argumentowali, że zaciągnięcie kredytu obrotowego na wypłatę zysków, w sytuacji gdy znaczna część posiadanych przez wspólników środków finansowych została przeznaczona na bieżące potrzeby spółki, zapewniało jej prawidłowe funkcjonowanie. To z kolei miało bezpośredni wpływ na zdolność wspólników do prowadzenia działalności gospodarczej, wykonywania zobowiązań, zapewniania finansowania bieżącej działalności i utrzymania stabilności finansowej. Nieskorzystanie z zewnętrznych źródeł mogłoby skutkować zakłóceniem lub nawet całkowitą utratą płynności finansowej, która bezpośrednio warunkuje działalność spółki i możliwość osiągania zysku.
W odwrotnej sytuacji, gdyby wspólnicy wypłacili zysk z własnych środków, byliby zmuszeni do zaciągnięcia kredytu na finansowanie bieżącej działalności. Wszelkie prowizje, opłaty i odsetki związane z tym kredytem niewątpliwie podlegałyby ujęciu w kosztach uzyskania przychodów.
KIS nie zgodziła się ze stanowiskiem wspólników. Stwierdziła, że wskazane przez nich wydatki nie spełniają przesłanek ogólnych zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów, wynikających z art. 22 ust. 1 updof.
Jak argumentowała, zysk stanowi kategorię prawno-ekonomiczną. Jest to nadwyżka wpływów nad wydatkami związanymi z działalnością gospodarczą w odniesieniu do okresu, w jakim jest ona prowadzona. Wobec powyższego wydatki te nie mają związku z osiąganiem przychodów z prowadzonej w formie spółki cywilnej pozarolniczej działalności gospodarczej ani też z zachowaniem lub z zabezpieczeniem tego źródła przychodów. Zauważyć bowiem należy, że wnioskodawca zaciągnął wskazany we wniosku kredyt bankowy na „pomostowe finansowanie pobrań właścicielskich”. Kredyt ten nie został więc zaciągnięty w ramach prowadzonej (…) w formie spółki cywilnej pozarolniczej działalności gospodarczej w celu pozyskania środków finansowych na potrzeby tej spółki. W konsekwencji spłata (…) zobowiązania wobec banku z tytułu kredytu (…) nie ma żadnego wpływu na wysokość przychodów z działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę cywilną. Nie można więc uznać, że wydatki w postaci prowizji, opłat i odsetek od kredytu zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych