Kilka umów najmu tego samego samochodu a limit kosztów 150 tys. zł

Organy podatkowe stoją na stanowisku, że limit 150 tys. zł (dla samochodów elektrycznych 225 tys. zł) stosuje się odrębnie do każdej umowy najmu tylko w przypadku, gdy przedmiotem tych umów będą różne samochody. Jeśli będzie to ten sam samochód osobowy, limit dla wszystkich umów jest jeden.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 47a updof nie uważa się za koszty uzyskania przychodów dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego), w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 tys. zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.

Z kolei na podstawie art. 23 ust. 5d updof, gdy umowa najmu, dzierżawy lub inna umowa o podobnym charakterze została zawarta na okres krótszy niż 6 mies., przez wartość samochodu rozumie się wartość przyjętą dla celów ubezpieczenia.

A zatem w przypadku gdy wartość wynajmowanego samochodu osobowego (w kwocie netto powiększonej o nieodliczony VAT, jeśli wynajmujący ma prawo tylko do częściowego odliczenia VAT) nie przekracza 150 tys. zł, kosztem podatkowym jest cały czynsz najmu – nie ma zastosowania wskazane wyżej ograniczenie. Jeśli jednak wartość wynajmowanego auta przekracza tę kwotę, kosztem będzie tylko część czynszu najmu, ustalona w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 tys. zł pozostaje w wartości samochodu będącego przedmiotem umowy. Przykładowo, jeśli samochód ma wartość do 150 tys. zł, kosztem będzie cały czynsz najmu, a w przypadku gdy 300 tys. zł – jedynie 50% czynszu najmu.

Tak ustaloną proporcję należy stosować do opłaty uwzględniającej kwotę netto oraz nieodliczony VAT.

Z przepisów wprost nie wynika, że w przypadku gdy jeden samochód jest przedmiotem kilku po sobie następujących umów najmu, to wskazane ograniczenie (sprowadzające się do możliwości uznania za koszt podatkowy z tytułu czynszu najmu maksymalnie 150 tys. zł) ma być rozpatrywane łącznie dla wszystkich tych umów. Skoro w przepisie mowa jest o „wartości samochodu będącego przedmiotem tej umowy”, to można argumentować, że limit należy rozpatrywać w odniesieniu do każdej umowy odrębnie, bez względu na to, czy jej przedmiotem jest ten sam, czy inny pojazd.

Organy podatkowe uznają jednak, że limit jest ustalany odrębnie tylko w przypadku, gdy umowy najmu dotyczą różnych pojazdów. Nie wywodzą tego z brzmienia art. 23 ust. 1 pkt 47a updof, tylko powołują się na cel jego wprowadzenia.

Jak wskazano w interpretacji KIS z 29.11.2019 (0113-KDIPT2-1.4011.418.2019.2.MD), celem wprowadzonych na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 47a updof zmian jest ujednolicenie zasad podatkowego rozliczania przez podatników wykorzystywania w prowadzonej działalności samochodów osobowych, niezależnie od rodzaju umowy, na podstawie której podatnik korzysta z takiego samochodu (…). W uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej możemy przeczytać: „Dodawany pkt 47a przepisu rozciąga limit rozliczania wydatków na korzystanie z samochodu osobowego na umowy leasingu operacyjnego, umowy najmu, dzierżawy lub inne umowy o podobnym charakterze. Limit ten koresponduje z (podwyższanym) limitem stosowanym przy dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych od nabytego samochodu i ustalany będzie proporcją wartości samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu, najmu itp. i kwoty 150 tys. zł”.

Jeżeli zatem intencją ustawodawcy było ujednolicenie zasad podatkowego rozliczania wykorzystywania w działalności gospodarczej samochodu osobowego (…) i jednocześnie dla odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego, mogących stanowić koszty uzyskania przychodów, ustalono limit 150 tys. zł, nieuprawnionym wydaje się przyjęcie takiego rozumienia treści art. 23 ust. 1 pkt updof, które pozwalałoby – przy odpowiednio skonstruowanym stosunku najmu – na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu opłat wynikających z zawieranych kolejno umów najmu krótkoterminowego jednego i tego samego samochodu osobowego w kwocie przewyższającej limit 150 tys. zł.

(…) Z uwagi na fakt, że wnioskodawczyni zamierza zawierać kolejne umowy najmu mogące dotyczyć po raz kolejny tego samego samochodu, zdaniem organu, limit, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 47a updof, dotyczy właśnie sytuacji, gdy przedmiot umowy najmu pomimo zawarcia kolejnej umowy jest taki sam. Zatem nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem wnioskodawczyni, że „każda umowa to odrębny limit”. Powyższe niezgodne jest bowiem z celem wprowadzonych zmian przez ustawodawcę.

Na marginesie: w wydanych 9.04.2020 objaśnieniach MF Wykorzystywanie samochodu osobowego w prowadzonej działalności – zmiany w podatkach dochodowych od 2019 roku nie odniesiono się wprost do tego problemu. We fragmencie dotyczącym ustalania wartości samochodu w przypadku umów najmu zawartych na okres krótszy niż 6 mies. wskazano jedynie, że wartość przyjętą dla celów ubezpieczenia należy traktować jako obowiązującą do wszystkich zawieranych przez podatnika umów dotyczących danego samochodu osobowego, o ile żadna z nich nie trwa co najmniej 6 mies.