Kiedy US może odstąpić od wymierzenia kary pieniężnej za naruszenia w VAT

Kara pieniężna za błędy w JPK

Na podstawie art. 109 ust. 3h ustawy o VAT, jeżeli podatnik, wbrew obowiązkowi określonemu w art. 109 ust. 3g tej ustawy:

• nie prześle ewidencji skorygowanej w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub nie złoży wyjaśnień albo
• zrobi to po terminie, albo
• w złożonych wyjaśnieniach nie wykaże, że ewidencja nie zawiera błędów, o których mowa w wezwaniu,

naczelnik US może nałożyć, w drodze decyzji, na tego podatnika karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdy błąd, o którym mowa w art. 109 ust. 3f ustawy o VAT.

Jej art. 109 ust. 3i stanowi, że tej kary pieniężnej nie stosuje się do podatnika będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, który za ten sam czyn ponosi odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub za przestępstwo skarbowe.

Skoro art. 109 ust. 3i ustawy o VAT reguluje przypadki odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej, do kar pieniężnych za błędy w JPK_VAT nie ma tu zastosowania art. 189f Kpa, regulujący zasady odstąpienia od nałożenia administracyjnych kar pieniężnych. W efekcie na podmioty inne niż osoby fizyczne kara pieniężna może być nałożona w każdym przypadku.

Kara pieniężna za wprowadzenie do obrotu kasy fiskalnej niespełniającej wymagań

Na mocy art. 111 ust. 6i ustawy o VAT w przypadku gdy do obrotu wprowadzono kasę rejestrującą:

• która wbrew deklaracji, o której mowa w art. 111 ust. 6g pkt 2 ustawy o VAT, nie spełnia funkcji wymienionych w art. 111 ust. 6a tej ustawy lub wymagań technicznych dla kas rejestrujących, lub
• do której nie dołączono takiej deklaracji,

naczelnik US nakłada, w drodze decyzji, na producenta krajowego, podmiot dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kasy rejestrującej albo inny podmiot wprowadzający do obrotu tę kasę karę pieniężną w wysokości 5000 zł.

W przypadku tej kary pieniężnej ustawodawca nie zawarł w art. 111 ustawy o VAT odpowiednika art. 109 ust. 3i tej ustawy, wyłączającego stosowanie kary wobec osób fizycznych. Oznacza to, że zastosowanie ma art. 189f Kpa.

Zgodnie z tym przepisem naczelnik US, przed ew. nałożeniem kary pieniężnej, powinien zbadać:

• czy waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona zaprzestała naruszania prawa lub
• czy za to samo zachowanie prawomocną decyzją została uprzednio nałożona na stronę administracyjna kara pieniężna przez inny uprawniony organ administracji publicznej lub strona została prawomocnie ukarana za wykroczenie lub za wykroczenie skarbowe, lub prawomocnie skazana za przestępstwo lub za przestępstwo skarbowe i uprzednia kara spełnia cele, dla których miałaby być nałożona administracyjna kara pieniężna.

Jeśli naczelnik US stwierdzi zaistnienie choćby jednej z tych przesłanek (wymienionych w art. 189f § 1 Kpa), powinien, w drodze decyzji, odstąpić od nałożenia kary pieniężnej i poprzestać na pouczeniu.

Co więcej, zastosowanie mają także art. 189f § 2 pkt 1 i § 3 Kpa i w innych przypadkach. Jeżeli pozwoli to na spełnienie celów, dla których miałaby być nałożona kara pieniężna, naczelnik US, w drodze postanowienia, może wyznaczyć stronie termin do przedstawienia dowodów potwierdzających usunięcie naruszenia prawa. Jeżeli strona przedstawi dowody, potwierdzające wykonanie postanowienia, naczelnik US odstępuje od nałożenia kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu.

Kara pieniężna za niezapewnienie współpracy kasy z terminalem

Te same zasady będą dotyczyć kary pieniężnej nakładanej w wysokości 5000 zł, na podstawie wchodzącego w życie od 1.01.2025 r. art. 111 ust. 6kb ustawy o VAT, w przypadku stwierdzenia, że podatnik prowadzący ewidencję sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 19a ust. 3 Pp, nie zapewnia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym, przy którego użyciu umożliwia przyjmowanie płatności, zgodnie z wymaganiami technicznymi dla kas rejestrujących.