Kiedy przesunięcie terminu wypłaty wymusza zmianę umowy o pracę

Pracodawca musi wypłacać wynagrodzenie przynajmniej raz w miesiącu w stałym terminie, który nie powinien przypadać później niż do 10. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni (art. 85 § 1–2 Kp). Nie znaczy to jednak, że termin ten ma być wskazany w umowie o pracę – wystarczyłby zapis w informacji o warunkach zatrudnienia, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy ani nie ma obowiązku posiadania regulaminu pracy (art. 29 § 3 Kp).

Gdyby jeden z tych dokumentów obowiązywał w firmie, w jego postanowieniach znalazłby się termin wypłaty (art. 1041 pkt 5 i art. 240 § 1 Kp). Jeśli jest natomiast dopiero przygotowywany do wprowadzenia, to jego wejście w życie może poprzedzić modyfikacja umów o pracę. O tym, czy będzie to dla pracodawcy konieczność, czy jedynie formalność, decyduje rodzaj dokumentu.

Zamiana automatyczna

Korzystniejsze uregulowania układu zbiorowego pracy zastępują automatycznie postanowienia umów o pracę i innych aktów będących podstawą zatrudnienia (art. 24113 § 1 Kp). W przypadku regulaminu pracy dzieje się tak niezależnie od tego, czy jego zapisy są dla pracowników korzystne, czy nie. Nie ma tu konieczności stosowania porozumienia lub wypowiedzenia zmieniającego, ponieważ informacja o terminie wypłaty wynagrodzenia:

• nie należy do istotnych elementów umowy o pracę ani warunków zatrudnienia (art. 29 § 1 Kp),
• ma charakter wyłącznie organizacyjny i porządkowy.

Takie stanowisko zajął Departament Prawny Głównego Inspektoratu Pracy (GPP-471-4560-26/09/PE/RP). Przyjął przy tym, że automatyzm występuje w każdej sytuacji przesunięcia terminu wypłaty wynagrodzenia. A więc również wtedy, gdy termin ten jest umieszczony w umowie o pracę. Nowy termin zaczyna po prostu obowiązywać po upływie 2 tyg. od dnia podania go do wiadomości pracowników (art. 1043 § 1 Kp).

Jeśli automatyzm wystąpi, modyfikacja umów o pracę nie jest konieczna. Warto jednak je zmienić dla celów porządkowych i formalnych. Wystarczy do tego aneks.

Obowiązkowa modyfikacja

Przesunięcie terminu wypłaty wynagrodzeń, umieszczonego w umowie o pracę, z ostatniego dnia miesiąca na 10. dzień następnego miesiąca trudno uznać za zmianę korzystną dla pracowników. W takich okolicznościach nie można byłoby mówić o automatyzmie, gdyby zmiana dotyczyła układu zbiorowego pracy. Modyfikacja umów byłaby obowiązkiem (art. 24113 § 2 Kp). Trzeba by ją przeprowadzić za porozumieniem stron, a gdy pracownik się nie zgadza na taki tryb – za wypowiedzeniem zmieniającym (por. wyroki SN z 25.03.1977, I PRN 5/77, oraz 17.11.1978, I PRN 114/78). W obu wariantach wymagana jest forma pisemna (art. 29 § 4 Kp).

Czytelnik nie wprowadza jednak układu zbiorowego pracy, lecz regulamin pracy. W konsekwencji nie jest zobligowany do aktualizowania treści umów o pracę. Może to zrobić dla celów porządkowych.

Aktualizacja informacji

U pracodawcy, który nie jest objęty układem ani regulaminem, zmiana terminu wypłaty wynagrodzenia wiąże się tylko z jednym obowiązkiem. Będzie musiał niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie zmiany, sporządzić i przekazać pracownikom zaktualizowaną informację o warunkach zatrudnienia (art. 29 § 32 Kp).