Kiedy pracodawca otrzyma dofinansowanie z PUP do pensji nowego pracownika

Dwa tryby dofinansowania do części kosztów wynagrodzenia nowego pracownika oraz należnych od tego wynagrodzenia składek na ubezpieczenia społeczne (dalej dofinansowanie) istnieją od 24.06.2020. Tego dnia zaczęła obowiązywać zasada automatycznego objęcia takiego zatrudnionego umową, na podstawie której starosta przyznał pracodawcy wsparcie finansowe, w razie spełnienia warunków wymienionych w art. 15zzb ust. 9a ustawy z 2.03.2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (DzU poz. 374, dalej specustawa). Uzupełniła ona dotychczasową regułę, według której dofinansowanie może dotyczyć nowego pracownika, jeżeli pracodawca zawnioskował o wsparcie finansowe na okres krótszy niż maksymalny i zamierza ponownie wystąpić z wnioskiem.

Dwa kryteria

Dla obu trybów dofinansowania na nowego pracownika kluczowe znaczenie mają dwa kryteria ustawowe. Pierwsze z nich to definicja „pracownika”, która zasadniczo jest szeroka (art. 15zzb ust. 1–2 specustawy). Mieszczą się w niej bowiem osoby (wyjątek to pomoc domowa zatrudniona przez osobę fizyczną), które podlegają obowiązkowi ubezpieczeń emerytalnego i rentowych z tytułu:

• pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą,
• zatrudnienia na podstawie umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia albo innej o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kc o zleceniu,
• wykonywania pracy zarobkowej na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną.

Drugie kryterium to maksymalny okres dofinansowania. Nie może on przekroczyć 3 mies. przypadających od miesiąca złożenia wniosku (art. 15zzb ust. 5 specustawy).

Jego wydłużenie jest możliwe jedynie przez RM, lecz dotychczas rozporządzenie w tej sprawie nie zostało wydane (art. 15zzb ust. 6 specustawy). Zatem dofinansowanie może być przyznane na maksimum 3 mies. zarówno wtedy, gdy pracodawca składa tylko jeden wniosek obejmujący jednorazowo cały ten okres, jak i więcej wniosków.

Automatyczne zastępstwo

W trzech przypadkach nowo zatrudniony pracownik zostanie automatycznie objęty umową o dofinansowanie (art. 15zzb ust. 9a zdanie 2 specustawy). Stanie się tak, gdy pracodawca przyjmie go na miejsce pracownika, który był objęty dofinansowaniem, i w okresie, na który zostało ono przyznane:

• z własnej inicjatywy rozwiąże umowę o pracę,
• zostanie zwolniony dyscyplinarnie, czyli w trybie natychmiastowym z winy pracownika na podstawie art. 52 Kp,
• straci etat wskutek wygaśnięcia stosunku pracy.

Wynika z tego, że automatyczne zastępstwo dotyczy wyłącznie pracowników, którzy byli zatrudnieni na umowach o pracę, a w przypadku wygaśnięcia stosunku pracy – również powołania, wyboru, mianowania i spółdzielczej umowy o pracę, jeśli te formy prowadzące do powstania stosunku pracy były stosowane przez pracodawcę mającego status przedsiębiorcy (por. art. 4 ust. 1–2 Pp w zw. z art. 15zzb ust. 1 specustawy). Pracodawca nie może zatem liczyć, że dofinansowanie otrzyma do wynagrodzenia osoby przyjętej w miejsce innych pracowników w rozumieniu art. 15zzb ust. 1–2 specustawy, np. zleceniobiorców bez względu na sposób ustania ich zatrudnienia. Dobra informacja jest natomiast taka, że zatrudnienie nowej osoby może nastąpić na dowolnej podstawie objętej definicją pracownika, zawartą w art. 15zzb ust. 1–2 specustawy. Tak wynika z art. 15zzb ust. 9a zdanie 2 specustawy.

Na wniosek pracodawcy

Pracodawca, który zgodnie ze swoim wnioskiem otrzymał dofinansowanie na 3 mies., nie uzyska go na nowo zatrudnionego w innych okolicznościach niż wymienione w art. 15zzb ust. 9a specustawy. Kolejna transza dofinasowania zostanie odpowiednio zmniejszona, adekwatnie do zgłoszenia pracodawcy o zmianie danych pracowników ujętych w ich wykazie (por. art. 15zzb ust. 7b–7c specustawy).

Nie będzie takiego skutku, jeśli pracodawca w pierwszym wniosku wystąpił o krótszy okres wsparcia finansowego. W tej sytuacji w wykazie pracowników dołączanym do kolejnego wniosku może zamieścić nowo przyjętą osobę, bez względu na powód jej zatrudnienia (por. pkt 8 Instrukcji składania wniosku o dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenie społeczne, dostępnej na stronie internetowej: pliki.praca.gov.pl).

Pracodawca ma obowiązek zatrudniać nowo przyjętego pracownika przez okres, na który otrzymał dofinansowanie do jego wynagrodzenia (art. 15zzb ust. 8 specustawy).