Karty przedpłacone sprezentowane pracownikom przez pracodawcę – ujęcie księgowe, rozliczenia podatkowe
Jakie będą tego skutki podatkowe i księgowe?
Karty przedpłacone (prepaid) umożliwiają dokonywanie płatności oraz pobieranie środków pieniężnych z bankomatu. Często są przekazywane pracownikom np. w formie podarunku świątecznego. Karta przedpłacona, a taką jest np. karta podarunkowa (prezentowa), to rodzaj karty płatniczej. Wydawana jest bez konieczności posiadania rachunku osobistego w banku, jej użytkownikowi nie jest przyznawany kredyt. Karta zapewnia użytkownikowi (np. pracownikowi) środki pieniężne, bez konieczności wydawania (posiadających formę materialną) znaków pieniężnych (np. banknotów) lub legitymacyjnych.
Z technicznego punktu widzenia karta przedpłacona jest bardzo podobna do karty debetowej. Zatem należy – co do zasady – uznać ją za świadczenie pieniężne z uwagi na jej zaklasyfikowanie jako instrumentu dostępu do określonych wartości pieniężnych, co finalnie umożliwia regulowanie zobowiązań pieniężnych (por. interpretacje KIS z 13.08.2021, 0113-KDIPT2-3.4011.489.2021.1.GG, i 29.08.2018, 0112-KDIL3-1.4011.341.2018.1.AG).
Skutki w podatku dochodowym
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zfśs (art. 23 ust. 1 pkt 42 updof i art. 16 ust. 1 pkt 45 updop). Jeżeli pracodawca poniesie wydatki na zakup kart przedpłaconych, a nie mają one charakteru socjalnego, tzn. źródłem ich finansowania są środki obrotowe przedsiębiorstwa, to stanowią dla pracodawcy koszty uzyskania przychodów według reguł ogólnych (art. 22 ust. 1 updof i art. 15 ust. 1 updop).
Wolna od PIT jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zfśs, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zfśs lub z funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 1 tys. zł (art. 21 ust. 1 pkt 67 updof). W związku z pandemią limit ten został podwyższony do 2 tys. zł (art. 52l pkt 3 updof). W takiej wysokości obowiązuje do końca roku podatkowego następującego po roku, w którym zostanie odwołany stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19.
Na pracodawcy jako płatniku PIT będzie zatem ciążył obowiązek poboru zaliczek na ten podatek od wartości karty przedpłaconej sfinansowanej ze środków zfśs i przekazanej pracownikowi, tylko jeśli w 2021 przekroczy kwotę 2 tys. zł. Wartość kart przedpłaconych sfinansowanych ze środków obrotowych firmy w każdym przypadku stanowi natomiast przychód ze stosunku pracy podlegający PIT.
Świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zfśs (w tym karty przedpłacone) podlegają wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (§ 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia składkowego oraz art. 81 ust. 1 ustawy zdrowotnej). Oskładkowane są natomiast karty przedpłacone sfinansowane ze środków obrotowych firmy.
Konsekwencje w VAT
Transakcja kupna–sprzedaży kart przedpłaconych nie podlega VAT, jako że karty te stanowią pieniądz elektroniczny umożliwiający zakup towarów i usług. Nie są towarem, którego dostawa podlegałaby VAT. Ich sprzedaży nie można także uznać za odpłatne świadczenie usług, ponieważ nie towarzyszą jej żadne wzajemne świadczenia (por. interpretacja IS w Bydgoszczy z 4.08.2016, ITPP1/4512-453/16/MN).
VAT nie podlega również – bez względu na źródło finansowania – przekazanie kart pracownikom przez przedsiębiorcę-pracodawcę. Dopiero bowiem ich użycie, czyli fizyczne nabycie towaru (usługi) przez pracownika, regulującego zapłatę przy użyciu karty, jest czynnością podlegającą VAT. Zatem tylko w momencie wydania towaru (wykonania usługi) wystąpi obowiązek podatkowy w VAT. Wydanie towarów (świadczenie usług) podlega w tym wypadku opodatkowaniu na zasadach ogólnych, według stawek właściwych dla danego towaru (usługi).
W konsekwencji w momencie wydania towaru lub wykonania usługi powinna być zaewidencjonowana faktyczna kwota za ten towar/wykonaną usługę (również ew. dopłata za droższy towar/usługę niż wartość wykorzystana z karty), zgodna z jego wartością i należnymi stawkami VAT (por. interpretacja KIS z 11.01.2019, 0114-KDIP1-1.4012.739.2018.1.RR).
Ujęcie księgowe
Operacje gospodarcze związane z kartami przedpłaconymi oferowanymi pracownikom przez pracodawcę np. w formie podarunku świątecznego, mogą być ujęte w księgach rachunkowych pracodawcy następująco:
1. Opłata z tytułu zakupu kart przedpłaconych
Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”
Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”
oraz zaliczenie opłaty w ciężar kosztów operacyjnych
Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” lub odpowiednie konto zespołu 5 albo konto 30 „Rozliczenie zakupu”
2. Uregulowanie ceny nabycia kart przedpłaconych
Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”
Ma konto 13 „Rachunki bankowe”
3. Zasilenie kart przedpłaconych
Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”
Ma konto 13 „Rachunki bankowe”
oraz wydanie kart pracownikom
Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” lub odpowiednie konto zespołu 5 (w przypadku sfinansowania kart przedpłaconych ze środków obrotowych) albo konto 85 „Fundusze specjalne – zfśs” (w razie sfinansowania kart przedpłaconych ze środków zfśs)
Ma konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”
4. Zaliczki na PIT i składki ZUS od wartości kart przedpłaconych wydanych pracownikom, pokrywane przez pracowników
Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”
Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (PIT, ZUS)
5. Składki ZUS oraz na FP, FS, FGŚP i FEP od wartości kart przedpłaconych wydanych pracownikom, pokrywane przez pracodawcę
Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” lub odpowiednie konto zespołu 5
Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (ZUS).
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych