Kara pieniężna nakładana na byłych wspólników lub członków zarządu za naruszenia w zakresie gier hazardowych

Nie. Karę pieniężną na podstawie ustawy z 19.11.2009 o grach hazardowych (DzU z 2020 poz. 2094, dalej ugh) może nałożyć wyłącznie naczelnik UCS, a orzeczenie o odpowiedzialności podatkowej osób trzecich za kary pieniężne może wydać wyłącznie naczelnik US. Tak więc ani naczelnik UCS, ani naczelnik US nie mogą jednocześnie orzec o odpowiedzialności osób trzecich oraz o nałożeniu kary pieniężnej.

Co do zasady kary pieniężne nie mieszczą się w pojęciu niepodatkowych należności budżetowych w rozumieniu art. 3 pkt 8 Op, gdyż obowiązek ich poniesienia nie jest wynikiem realizacji przepisów prawa, lecz podobnie jak np. grzywny i mandaty, wynikiem naruszenia przepisów prawa. Tym samym nie są podatkami w rozumieniu art. 3 pkt 3 lit. c Op.

Jednak zgodnie z art. 91 ugh do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy Op.

Jak zauważył WSA w Warszawie (wyrok z 25.01.2018, V SA/Wa 627/17), odesłanie to nie zostało zawężone do określonych tylko przepisów Op, lecz dotyczy Op w ogólności.

Tak więc do kar pieniężnych, o których mowa w art. 89 ugh, stosuje się odpowiednio przepisy całej Op, w tym art. 115 i art. 116 Op.

Ich odpowiednie stosowanie oznacza, że osoba będąca wspólnikiem w momencie rozwiązania spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusz spółki komandytowej albo ska, odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami, także za kary pieniężne powstałe na podstawie art. 89 ugh po rozwiązaniu spółki.

Podobnie członkowie zarządu spółki z o.o., spółki z o.o. w organizacji lub spółki akcyjnej, pełniący obowiązki członka zarządu w momencie likwidacji spółki, odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem również za kary pieniężne powstałe na podstawie art. 89 ugh po likwidacji spółki.

W obu przypadkach stosuje się odpowiednio art. 115 § 4 Op. Jednak przez odpowiednie stosowanie należy uznać, że nie jest możliwe nałożenie kary pieniężnej, o której mowa w art. 89 ugh, po rozwiązaniu spółki osobowej lub po likwidacji spółki kapitałowej.

Wynika to z różnic we właściwości rzeczowej naczelnika UCS i naczelnika US.

Art. 90 ust. 1 ugh stanowi bowiem, że karę pieniężną nakłada w drodze decyzji naczelnik UCS, a więc ew. rozstrzygnięcie przez naczelnika US o nałożeniu kary pieniężnej na spółkę w decyzji orzekającej o odpowiedzialności podatkowej osób trzecich stanowiłoby naruszenie właściwości rzeczowej, a decyzja obarczona byłaby wadą nieważności, zgodnie z art. 247 § 1 pkt 1 Op.

Podobnie nie jest możliwe ew. orzeczenie przez naczelnika UCS o odpowiedzialności osób trzecich za kary pieniężne nakładane na nieistniejące spółki.

Co prawda na mocy art. 83 ust. 5 ustawy z 16.11.2016 o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2021 poz. 422, dalej ustawa o KAS), w przypadku gdy kontrolowana spółka cywilna, jawna, partnerska, komandytowa albo ska została rozwiązana w trakcie kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego, odpowiednio:

• kontrola celno-skarbowa jest prowadzona wobec byłych wspólników tej spółki,
• postępowanie podatkowe kończy się decyzją, o której mowa w art. 115 § 4 Op, jednak przepis ten odwołuje się do art. 83 ust. 1 ustawy o KAS, a w nim mowa jest o przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1 ustawy o KAS, a więc stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 Op.

Natomiast kary pieniężne są nakładane w przypadkach określonych w art. 54 ust. 1 pkt 3 i 3a ustawy o KAS, tj. kontroli celno-skarbowych w zakresie przestrzegania przepisów regulujących urządzanie i prowadzenie gier hazardowych, o których mowa w ugh, a także zgodności tej działalności ze zgłoszeniem, z udzieloną koncesją lub ze zezwoleniem oraz z zatwierdzonym regulaminem, a także w zakresie przestrzegania przepisów w kwestii posiadania automatów do gier hazardowych.

Tak więc w przypadku kontroli celno-skarbowych, w których stwierdzone nieprawidłowości są przesłanką nałożenia kary pieniężnej na podstawie art. 89 ugh, naczelnik UCS nie ma uprawnień określonych w art. 83 ust. 5 ustawy o KAS.