Jak zaksięgować fakturę na dostawę z transportem, gdy nabywca towarów na Allegro korzysta z pakietu Smart

Aby odpowiedzieć na te pytania, należałoby rozpatrzyć, czym w istocie jest pakiet Smart. Zgodnie z regulaminem usługi „Allegro Smart!” pozwala ona na korzystanie z udostępnionych przez sprzedających w ramach oferty określonych zgodnie z art. II ust. 4 regulaminu metod dostaw towarów świadczonych przez dostawców, bez konieczności ponoszenia wskazanej przez sprzedającego opłaty z tytułu dostawy towaru.

Można więc przypuszczać, że Allegro podejmuje się świadczenia za odpłatnością usługi przejęcia przyszłego zobowiązania (długu) danego nabywcy z tytułu kosztów transportu wobec wszystkich przyszłych kontrahentów nabywcy w określonym umową czasie (miesiąc lub rok). Niemniej, z uwagi na lakoniczne postanowienia regulaminu trudno zająć jednoznaczne stanowisko co do charakteru tej usługi.

Organy podatkowe i sądy administracyjne stoją na stanowisku, że nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik (zob. np. interpretacja KIS z 1.09.2017, 0111-KDIB2-1.4010.131.2017.2.MJ, wyrok NSA z 16.04.2014, II FSK 1163/12, wyrok WSA w Łodzi z 23.08.2018, I SA/Łd 392/18). Nabywca nie powinien zatem wykazywać kosztów transportu, figurujących na otrzymanych fakturach, w kosztach podatkowych. Nie powstanie też u niego z tego tytułu przychód do opodatkowania.

Nieco bardziej skomplikowana jest kwestia odliczenia z takiej faktury VAT naliczonego z tytułu usługi transportowej.

Podatnicy mogą odliczyć kwoty VAT naliczonego wynikające z otrzymanych faktur w zakresie, w jakim towary i usługi są przez nich wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Niewątpliwie dochodzi tu do wykonania usługi transportowej na rzecz kupującego towar, na cele jego działalności gospodarczej podlegającej VAT. Jednak nie płaci on za tę usługę, bo Allegro reguluje to zobowiązanie. Niemniej – bez względu na fakt, czy kupujący zapłacił za wyświadczoną usługę – co do zasady powinien on nabyć prawo do odliczenia VAT na zasadach ogólnych (przy założeniu że jako mały podatnik nie rozlicza tego podatku metodą kasową, bo w tym przypadku – w myśl art. 86 ust. 10e ustawy o VAT – prawo do odliczenia powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonał zapłaty za te towary i usługi).

Jednak – jak stanowi art. 89b ustawy o VAT – w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90. dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Gdyby w opisanej sytuacji rzeczywiście następowało przejęcie przez Allegro długu z tytułu usługi transportowej, przepis ten nie powinien mieć zastosowania, gdyż na skutek tego przejęcia kupujący przestałby być dłużnikiem zobowiązanym do uregulowania należności za transport wobec sprzedawcy.

Potwierdza to interpretacja IS w Warszawie z 30.06.2016 (IPPP1/4512-367/16-2/AS): Przewidziana w Kc instytucja przejęcia długu dotyczy sytuacji, w której dochodzi do zmiany osoby dłużnika. W konsekwencji wierzyciel będzie mógł żądać zrealizowania świadczenia (zapłaty sumy pieniężnej) od innego podmiotu niż pierwotnie zobowiązany. (...) W takim przypadku spółka zostaje zwolniona przez przejemcę z obowiązku spełnienia świadczenia (co do zasady o charakterze pieniężnym) na rzecz wierzyciela. Tym samym po przejęciu zobowiązań podmiotem wyłącznie odpowiedzialnym za uregulowanie tych zobowiązań wobec kontrahenta staje się nabywca (...). W rezultacie więc, gdy spółka dokona zbycia zobowiązań w ramach instytucji przejęcia długów, określonej w art. 519 Kc przed upływem 150. dnia [obecnie 90. dnia] od dnia, w którym upłynął termin ich płatności, nie będzie ciążył na spółce obowiązek dokonania korekty w trybie art. 89b ustawy, w przypadku gdy nabywca nie ureguluje należności.

Poza tym należność zapewne zostanie uregulowana, tyle że nie przez kupującego, ale przez firmę Allegro, więc i firma transportowa nie będzie uprawniona do symetrycznej korekty VAT należnego w ramach tzw. ulgi na złe długi.

Niemniej, z uwagi na wątpliwości co do charakteru transakcji, bezpieczniej jest w ogóle zrezygnować z odliczenia VAT od usługi transportowej.

Transakcje, przy których koszty transportu objęte są usługą „Allegro Smart!”, można zaksięgować następująco:

1. Zakup miesięcznej usługi „Allegro Smart!” za 8,99 zł brutto

Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu” – usługi 7,31 zł

Wn konto 22 „Rozrachunki publiczno-prawne” – VAT naliczony 1,68 zł

Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami” – zobowiązanie wobec Allegro 8,99 zł

2. Zapłata za usługę „Allegro Smart!”

Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami” – zobowiązanie wobec Allegro 8,99 zł

Ma konto 13 „Rachunki i kredyty bankowe” 8,99 zł

3. Zakup towaru od dostawcy A za 59,20 zł (40 zł netto + 9,20 VAT + koszty dostawy 10 zł)

Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu” – towary i usługi 50 zł (40+10)

Wn konto 22 „Rozrachunki publiczno-prawne” – VAT naliczony 9,20 zł

Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami” – zobowiązanie wobec dostawcy A 59,20 zł

4. Zapłata za zakup towaru od dostawcy

Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami” – zobowiązanie wobec dostawcy A 49,20 zł

Ma konto 13 „Rozrachunki i kredyty bankowe” 49,20 zł

5. Rozliczenie zakupu

Wn konto zespołu 4 – koszty według rodzaju – usługi 7,31 zł

Wn konto 33 „Towary” albo 73-1 „Wartość sprzedanych towarów” 40 zł

Wn konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne” 10 zł

Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu” 57,31 zł

6. Przeniesienie zobowiązania z tytułu transportu w ramach usługi „Allegro Smart!”

Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami” – zobowiązanie wobec dostawcy A 10 zł

Ma konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne” 10 zł.