Jak rozliczyć koszty hipotetycznych odsetek od kapitału własnego
Łukasz Błażewicz
Doradca podatkowy w „Doradca” Zespół Doradców Finansowo-Księgowych sp. z o.o., absolwent Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL (Administracja - studia licencjackie) oraz Wydziału Ekonomicznego UMCS (Finanse i Rachunkowość - studia magisterskie). Specjalizuje się w zakresie podatków dochodowych (w szczególności z obszaru cen transferowych); wykładowca Stowarzyszenia Księgowych w Polsce Oddział Okręgowy w Lublinie.
Zasady obliczania kosztu z tytułu hipotetycznych odsetek od kapitału własnego reguluje art. 15cb updop.
Wysokość kwoty możliwej do uznania za koszt uzyskania przychodów jest obliczana jako iloczyn stopy referencyjnej NBP obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy (w którym jest rozpoznawany koszt) powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty: ...
Zasady obliczania kosztu z tytułu hipotetycznych odsetek od kapitału własnego reguluje art. 15cb updop.
Wysokość kwoty możliwej do uznania za koszt uzyskania przychodów jest obliczana jako iloczyn stopy referencyjnej NBP obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy (w którym jest rozpoznawany koszt) powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty:
- dopłaty wniesionej do spółki w trybie i na zasadach określonych w Ksh,
- zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki.
Łączna kwota kosztów z tego tytułu, odliczona w danym roku, nie może jednak przekroczyć 250 tys. zł.
| Rok, w którym koszt jest wykazywany | Stopa referencyjna NBP na ostatni dzień roboczy roku poprzedzającego rok podatkowy | Oprocentowanie stosowane do obliczenia kosztu w danym roku | 2020 | 1,5% | 2,5% | 2021 | 0,1% | 1,1% | 2022 | 1,75% | 2,75% |
Co ważne, koszt ten można wykazać nie tylko w roku wniesienia dopłaty lub podwyższenia kapitału rezerwowego (zapasowego), ale także w 2 kolejnych, bezpośrednio po sobie następujących, latach podatkowych.
Zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych, obliczając wysokość kosztu w danym roku podatkowym, bierze się pod uwagę oprocentowanie właściwe dla roku, w którym koszt jest wykazywany, a nie to, które obowiązywało w roku, w którym podwyższono kapitał/wniesiono dopłatę (interpretacja KIS z 4.01.2022 r., 0111-KDIB1-3.4010.585.2021.1.MBD).
Przykład
Spółka w 2020 r. podjęła uchwałę o zatrzymaniu zysku za 2019 r. i podwyższeniu kapitału zapasowego o 1 mln zł. W związku z tym ma prawo do wykazania kosztu uzyskania przychodów w latach 2020–2022 w kwocie:
- 25 000 zł w 2020 r. (1 000 000 × 2,5%),
- 11 000 zł w 2021 r. (1 000 000 × 1,1%),
- 27 500 zł w 2022 r. (1 000 000 × 2,75%).
Aby koszty mogły być wykazane, zwrot dopłaty lub podział i wypłata zysku nie mogą nastąpić wcześniej niż po upływie 3 lat, licząc od końca roku, w którym dopłatę wniesiono do spółki lub podjęto uchwałę o zatrzymaniu zysku w spółce.
Niespełnienie tego warunku powoduje konieczność wykazania przychodu w kwocie równej wcześniej ujętym kosztom, w roku podatkowym, w którym dokonano zwrotu dopłaty. Choć nie wynika to z przepisu, taki sam skutek wywołuje podział i wypłata zysku.
Po raz pierwszy koszty z tytułu hipotetycznych odsetek od kapitału własnego mogły być wykazane w roku podatkowym rozpoczętym po 31.12.2019 r. Jednocześnie dopuszczono możliwość uwzględnienia przy ich kalkulacji dopłat i zysków przekazanych na kapitały po 31.12.2018 r. W takim przypadku uznaje się, że do wniesienia dopłaty i przekazania zysku doszło w roku rozpoczętym po 31.12.2019 r. Tak więc zysk zatrzymany w 2019 r. jest traktowany analogicznie jak zatrzymany w 2020 r.
Przykład
Spółka podjęła w 2019 r. uchwałę o przekazaniu zysku na kapitał zapasowy w kwocie 500 tys. zł, a w 2020 r. uchwałę o przekazaniu zysku na kapitał zapasowy w kwocie 1 mln zł. Tym samym na potrzeby obliczenia kosztów uznaje się, że w 2020 r. na kapitał zapasowy została przekazana kwota 1,5 mln zł.
Tak więc wysokość kosztu uzyskania przychodów w latach 2020–2022 wyniesie:
- 37 500 zł w 2020 r. (1 500 000 zł × 2,5%),
- 16 500 zł w 2021 r. (1 500 000 zł × 1,1%),
- 41 250 zł w 2022 r. (1 500 000 zł × 2,75%).
Updop nie precyzuje momentu, w którym ten koszt może być wykazany. Wydaje się, że jest możliwe potrącenie go już na początku danego roku – w zakresie dopłat oraz zysku przekazanego w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w momencie wniesienia dopłaty (przekazania zysku na kapitały) – w zakresie kosztu wykazywanego w roku podatkowym wniesienia dopłaty.
Tym samym koszt kapitału własnego może być uwzględniany również na etapie obliczania zaliczek na CIT. Potwierdza to odpowiedź MF na zapytanie poselskie z 8.07.2020 r. (DD5.8201.4.2020.AM).
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
| Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
