Interpretacja indywidualna nie da odpowiedzi na pytanie o prawidłowe stosowanie przepisów MDR

Od 1.01.2019 niektóre podmioty (tzw. promotorzy, wspomagający i korzystający), wśród których są doradcy podatkowi, biura rachunkowe, a także przedsiębiorcy korzystający z szeroko rozumianej optymalizacji podatkowej, zostały zobowiązane do przekazywania do Szefa KAS informacji o schematach podatkowych tzw. MDR (Mandatory Disclosure Rules).

Niestety, przepisy Op regulujące tę kwestię nie należą do prostych i zrozumiałych, o czym świadczy choćby wydanie przez MF ponad 100-stronicowych objaśnień do nich (objaśnienia podatkowe z 31.01.2019). Stąd wiele podmiotów stanęło przed problemem, czy zawierane przez nie transakcje podlegają raportowaniu.

W pierwszej kolejności do przekazania informacji o schemacie podatkowym do Szefa KAS zobowiązany jest promotor uczestniczący w tzw. uzgodnieniu. Istniejące wątpliwości skłoniły niektórych promotorów do wystąpienia z wnioskiem do dyrektora KIS o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w tej sprawie, na podstawie art. 14b § 1 Op.

Art. 14b § 2a Op wskazuje, które przepisy prawa podatkowego nie mogą być przedmiotem interpretacji indywidualnej. Są to m.in. przepisy:

• regulujące właściwość, uprawnienia i obowiązki organów podatkowych,
• mające na celu przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania, które odnoszą się do nadużycia przepisów prawa podatkowego, prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej lub podejmowania działań w sposób sztuczny lub bez uzasadnienia ekonomicznego.

Ponadto w myśl art. 14b § 5b Op, gdy istnieją uzasadnione przypuszczenia, że interpretacja indywidualna miałaby dotyczyć czynności wskazanej w klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, organ – w drodze postanowienia – odmawia jej wydania.

Podatnicy, którzy złożyli wnioski o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczące wskazania, czy w danych przypadkach należy raportować schemat podatkowy, otrzymywali dotychczas od dyrektora KIS odmowę, w której powoływano się na ten właśnie przepis, czyli uzasadnione przypuszczenie, że sprawa dotycząca schematu podatkowego, który miałby być raportowany, może stanowić czynność lub element czynności określonej w art. 119a § 1 (zawierającym klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania).

To błędne uzasadnienie, gdyż wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy wskazania, czy dana czynność jest objęta raportowaniem, nie zaś czy jest objęta klauzulą. Organ podatkowy powinien więc wydać interpretację ws. stosowania przepisów o raportowaniu schematów podatkowych, natomiast stwierdzenie, czy dana transakcja jest przedmiotem czynności, co do których mogłaby zostać zastosowana klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, powinno być ew. przedmiotem innego postępowania podatkowego.

Ostatnio pojawiały się jednak także odmowy wydania interpretacji przepisów o MDR, uzasadnione tym, że nie stanowią one przepisów prawa materialnego.

Należy podkreślić, że art. 14b § 1 Op wskazuje jasno, że przedmiotem wydanej interpretacji indywidualnej są przepisy prawa podatkowego. Tymczasem przepisy o MDR zdecydowanie są przepisami prawa podatkowego.

Instytucja interpretacji indywidualnych miała chronić podatników, którzy nie są w stanie samodzielnie poradzić sobie z niejednoznacznymi, zbyt skomplikowanymi regulacjami prawnymi, a także umożliwić im prawidłową realizację obowiązków podatkowych. W tym też celu Ministerstwo Finansów decyduje się ostatnio na wydawanie (coraz liczniejszych) objaśnień podatkowych. W przypadku raportowania schematów podatkowych pojawiają się jednak problemy interpretacyjne, których nawet obszerne objaśnienia podatkowe nie wyjaśniają. Podatnicy nie powinni więc być pozostawiani samym sobie w sytuacji, gdy chcąc wypełnić swoje obowiązki, zadają pytania w formie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Ciężar dokonania prawidłowej wykładni i ew. konsekwencje zajęcia odmiennego stanowiska przez organy podatkowe są w ten sposób przerzucane na podatnika, co uderza w zasadę zaufania do organów władzy publicznej.

Jeżeli dyrektor KIS negatywnie rozpatrzy wniosek o interpretację indywidualną, to zgodnie z art. 14b § 5e Op na jego postanowienie przysługuje zażalenie. Należy je złożyć do organu II instancji, którym w tym przypadku również jest dyrektor KIS, w terminie 7 dni od dnia doręczenia tego postanowienia. Jeżeli organ odwoławczy utrzyma je w mocy, sprawę można skierować na drogę sądową.

Skargę wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia zażalenia do sądu administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie jest przedmiotem skargi (dyrektora KIS). Skargę można złożyć także w formie dokumentu elektronicznego do elektronicznej skrzynki podawczej organu podatkowego. Wpis stały od skargi na postanowienie wynosi 200 zł.

Od wydanego przez WSA wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do NSA w terminie 30 dni od dnia doręczenia odpisu orzeczenia WSA wraz z uzasadnieniem. Wpis od skargi kasacyjnej wynosi połowę wpisu od skargi (100 zł).