Faktura za roboty budowlane na kwotę poniżej 15 tys. zł a obowiązek stosowania oznaczenia „MPP” w pliku JPK_VAT
Które z tych wystawianych i otrzymywanych faktur spółka powinna prezentować w JPK_V7M z oznaczeniem „MPP”?
Szczegółowy zakres danych zawartych w ewidencji i deklaracji czynnego podatnika VAT określa rozporządzenie MFiR z 15.10.2019 w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (DzU poz. 1988, dalej rozporządzenie).
Zarówno ewidencja sprzedaży, jak i zakupu (a w konsekwencji plik JPK_V7M) zawiera oznaczenie „MPP” dotyczące transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności (§ 10 ust. 4 i § 11 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia).
Pola dotyczące oznaczeń „MPP” w pliku JPK_VAT to pola opcjonalne, co oznacza, że podaje się „1” w przypadku wystąpienia oznaczenia. W przeciwnym przypadku pole pozostaje puste.
Oznaczeniem „MPP” sygnowane są wyłącznie wpisy dokonywane na podstawie faktur dotyczących transakcji objętych obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności (zob. interpretacje KIS z 12.11.2020, 0111-KDIB3-1.4012.644.2020.1.IK, i 13.01.2021, 0113-KDIPT1-2.4012.796.2020.1.JSZ). Oznaczenie to (tak w ewidencji sprzedaży u dostawcy, jak i w ewidencji zakupu u nabywcy) należy stosować do faktur o kwocie brutto wyższej niż 15 tys. zł (lub równowartość tej kwoty w walucie obcej), które dokumentują dostawę towarów bądź świadczenie usług wymienionych w zał. nr 15 do ustawy o VAT i są wystawione na rzecz podatników VAT – patrz ramka.
Kiedy podzielona płatność jest obowiązkowa
W myśl art. 108a ust. 1a ustawy o VAT mechanizm podzielonej płatności powinien być obligatoryjnie stosowany w razie łącznego spełnienia następujących warunków (por. interpretacja KIS z 5.03.2020, 0114-KDIP1-1.4012.23.2020.1.JO):
- nabywcą jest podatnik VAT (zarówno czynny, jak i zwolniony, nawet jeżeli nie jest zarejestrowany),
- faktura dokumentuje (przynajmniej w części) towary lub usługi wymienione w zał. nr 15 do ustawy o VAT,
- wartość brutto faktury przekracza 15 tys. zł (lub równowartość tej kwoty w walucie obcej; do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania),
- dostawca towaru lub usługi jest czynnym podatnikiem VAT (nie powinien być podatnikiem zwolnionym).
Takie faktury powinny zawierać adnotację „mechanizm podzielonej płatności” (art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT).
Przymusowa podzielona płatność:
- jest odpowiednio stosowana do płatności, o których mowa w art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, np. zaliczek na roboty budowlane (art. 108a ust. 1c ustawy o VAT),
- nie jest stosowana w przypadku dokonania potrącenia wierzytelności, w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane (art. 108a ust. 1d ustawy o VAT),
- nie jest stosowana pod pewnymi warunkami, do faktur dokumentujących transakcje realizowane w wykonaniu umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym (art. 108a ust. 1e ustawy o VAT).
Nie ma znaczenia, czy wystawiona lub otrzymana faktura zawiera (zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT) wymaganą adnotację „mechanizm podzielonej płatności. Jak wyjaśniła KIS w interpretacji z 12.10.2020 (0113-KDIPT1-2.4012.620.2020.1.IR), co do zasady faktura podlegająca obowiązkowi rozliczenia przy udziale MPP powinna być oznaczona przez wystawcę informacją „mechanizm podzielonej płatności”. Należy jednak zwrócić uwagę, że wprowadzany obowiązek zapłaty takiej faktury w mechanizmie podzielonej płatności oraz jej ujęcie w ewidencji zawierającej oznaczenie „MPP” nie jest uzależniony od tego, czy na fakturze zawarto takie oznaczenie. Bowiem obowiązek zapłaty w „MPP” nie jest kreowany przez oznaczenie faktury adnotacją „mechanizm podzielonej płatności”. Mając zatem na uwadze powyższe, wskazać należy, że w niniejszej sprawie, nawet jeżeli sprzedawca nie dopełnił obowiązku i nie oznaczył faktury dokumentującej transakcję podlegającą obowiązkowi stosowania mechanizmu podzielonej płatności, nabywca ma obowiązek zapłaty kwoty należności za towary lub za usługi z zał. nr 15 w mechanizmie podzielonej płatności, jak również ujęcia ww. faktury w ewidencji z oznaczeniem „MPP”. Podkreślić jednocześnie należy, że zarówno zbywca, jak i nabywca są zobowiązani do analizy, jakie towary lub usługi są przedmiotem transakcji i czy wiążą się z tym dla nich określone obowiązki (…).
Spółka (czynny podatnik VAT) otrzymała od firmy Y (czynny podatnik VAT) fakturę z tytułu robót budowlanych (43.31.10.0 PKWiU – Roboty tynkarskie) na kwotę (brutto):
wariant I: 12 300 zł – ujmując ją w ewidencji sprzedaży JPK_V7M, spółka nie powinna stosować oznaczenia „MPP” (nawet gdyby faktura zawierała adnotację „mechanizm podzielonej płatności”, a spółka dobrowolnie zapłaciła z zastosowaniem podzielonej płatności),
wariant II: 24 600 zł – ujmując ją w ewidencji sprzedaży JPK_V7M, spółka powinna zastosować oznaczenie „MPP” (nawet jeśli faktury pomyłkowo nie oznaczono adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” i/lub spółka nie opłaciła jej z zastosowaniem podzielonej płatności).
Reasumując: w ewidencji VAT (w plikach JPK_V7M/JPK_V7K) oznaczenie „MPP” powinno być stosowane wyłącznie do faktur dotyczących transakcji objętych obowiązkiem stosowania podzielonej płatności, a więc – odnosząc się do pytania – wyłącznie takich otrzymanych lub wystawionych faktur, które opiewają na kwoty powyżej 15 tys. zł, niezależnie od tego, czy na danej fakturze znajduje się adnotacja „mechanizm podzielonej płatności” oraz czy obowiązek podzielonej płatności dotyczy wszystkich, czy tylko części pozycji na tej fakturze (zob. wyjaśnienia Ministerstwa Finansów: podatki.gov.pl).
Należy tu jednak wspomnieć, że planowana jest zmiana przepisów rozporządzenia, która spowoduje m.in., że oznaczenie „MPP” dotyczyć będzie wszystkich transakcji objętych mechanizmem podzielonej płatności, nie tylko obowiązkowo, ale też dobrowolnie.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
