Dopłata składki zdrowotnej przez ryczałtowca korzystającego z uproszczenia – kiedy z odsetkami za zwłokę, a kiedy bez
Obowiązek zapłaty odsetek powstanie natomiast, gdy przychody z roku ubiegłego wyznaczające wysokość uproszczonej składki zostały ustalone nieprawidłowo (zaniżone) i w efekcie była ona opłacana w zaniżonej kwocie.
Tak wynika z odpowiedzi ZUS na pytanie Redakcji.
Przypomnijmy, że przedsiębiorcy rozliczający się z PIT w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych płacą składki według trzech stawek kwotowych, zależnych od wysokości przychodów (do 60 tys., powyżej 60 tys. do 300 tys. lub powyżej 300 tys. zł). Po przekroczeniu w trakcie roku ...
Obowiązek zapłaty odsetek powstanie natomiast, gdy przychody z roku ubiegłego wyznaczające wysokość uproszczonej składki zostały ustalone nieprawidłowo (zaniżone) i w efekcie była ona opłacana w zaniżonej kwocie.
Tak wynika z odpowiedzi ZUS na pytanie Redakcji.
Przypomnijmy, że przedsiębiorcy rozliczający się z PIT w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych płacą składki według trzech stawek kwotowych, zależnych od wysokości przychodów (do 60 tys., powyżej 60 tys. do 300 tys. lub powyżej 300 tys. zł). Po przekroczeniu w trakcie roku progu przychodowego składka w nowej, wyższej wysokości jest należna nie tylko od momentu przekroczenia, ale też wstecz – od początku roku. To powoduje, że ryczałtowiec kolejno przekraczający progi przychodowe, w wyniku rocznego rozliczenia musi dopłacić składkę – często w znacznej kwocie.
Aby zapobiec tej sytuacji, ustawodawca przewidział uproszczenie polegające na ustaleniu stawki kwotowej składki zdrowotnej na podstawie przychodów z roku ubiegłego. Spełnia ono swoją rolę, jeśli przychody przedsiębiorcy są na tyle stabilne, że w ciągu 2 kolejnych lat mieszczą się w tym samym progu. Jeśli wzrosną, przedsiębiorca jest zobligowany do dopłaty składki w rozliczeniu rocznym. Powstała wątpliwość, czy w tym przypadku musi zapłacić również odsetki za zwłokę.
Wskazywali na nią czytelnicy po lekturze poradnika „Zasady korygowania składki zdrowotnej wykazanej w dokumentach miesięcznych i w rocznym rozliczeniu”, zamieszczonego na stronie internetowej ZUS. W poradniku można przeczytać, że jeśli miesięczne składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy opłacającego uproszczone składki zostały ustalone w kwocie niższej, niż powinny być naliczone (w wyniku rocznego rozliczenia w US ustalił on inną kwotę przychodu), przedsiębiorca ma obowiązek dopłacić różnicę wraz z odsetkami za zwłokę (Zasady korygowania składki zdrowotnej wykazanej w dokumentach miesięcznych i w rocznym rozliczeniu).
Inną informację otrzymała czytelniczka, która wystąpiła w tej sprawie z pytaniem do ZUS. Wynikało z niej, że w opisanym wyżej przypadku odsetek wpłacać nie trzeba.
W odpowiedzi na pytanie Redakcji, które z tych stanowisk jest prawidłowe, ZUS stwierdził, że oba, przy czym każde z nich dotyczy innej sytuacji.
Obowiązek zapłaty odsetek powstanie tylko w przypadku, gdy dana osoba zadeklarowała wysokość składki na 2022 r. na podstawie kwoty przychodów z roku ubiegłego (2021), która okazała się – po złożeniu zeznania podatkowego za ten rok (2021) – zaniżona. I takiej sytuacji dotyczą wyjaśnienia z poradnika ZUS.
Inaczej będzie, gdy podstawa obliczenia składki (przychody z 2021 r.) zostały ustalone prawidłowo, natomiast przychody z 2022 r. (wykazane w zeznaniu za ten rok) przekroczyły próg, w efekcie czego uproszczona składka za 2022 r. okazała się zbyt niska. Wtedy trzeba ją dopłacić, ale już bez odsetek za zwłokę.
Oczywiście jest to stanowisko korzystne dla przedsiębiorców – w przeciwnym razie korzystanie z uproszczenia nie miałoby sensu.
Odpowiedź ZUS na pytanie Redakcji
W odpowiedzi na pytanie informuję, że przytoczone wyjaśnienia ZUS są prawidłowe i dotyczą dwóch różnych sytuacji, w których płatnik będzie dopłacał składki:
1. Pierwszy fragment wyjaśnień dotyczy sytuacji, w której osoba na ryczałcie zadeklarowała w dokumentach rozliczeniowych za 2022 r., że w tym roku będzie opłacać składkę zdrowotną na podstawie przychodów osiągniętych w poprzednim roku kalendarzowym, tj. w 2021 r. Zgłosił to w bloku XI w DRA lub III.E w RCA, zaznacza pole 14 i w polu 15 i wpisał kwotę przychodów z poprzedniego roku kalendarzowego. W trakcie roku 2022 r., po rocznym rozliczeniu podatku z urzędem skarbowym za 2021 r. osoba ta ustaliła, że w poprzednim roku kalendarzowym (tj. w 2021 r.) osiągnęła wyższe przychody niż wykazane w dokumentach rozliczeniowych od stycznia 2022 r. W celu naprawienia sytuacji osoba ta powinna złożyć korektę dokumentów rozliczeniowych za każdy miesiąc z ustaloną na nowo kwotą przychodów za rok 2021. Zmiana kwoty przychodu może spowodować wzrost miesięcznej składki zdrowotnej za 2022 r., za każdy korygowany miesiąc rozliczeniowy. W takiej sytuacji płatnik ma obowiązek dopłacić powstałą z tego tytułu różnicę składki zdrowotnej wraz z należnymi odsetkami za zwłokę liczonymi do dnia zapłaty włącznie.
2. Drugi fragment wyjaśnień dotyczy sytuacji, w której osoba na ryczałcie zadeklarowała w dokumentach rozliczeniowych za 2022 r., że w tym roku będzie opłacać składkę zdrowotną na podstawie przychodów osiągniętych w poprzednim roku kalendarzowym, tj. w 2021 r. Tak jak wyżej wskazano, osoba ta też uzupełnia pola w bloku XI w DRA lub III.E w RCA, zaznacza pole 14 i w polu 15 wpisuje kwotę przychodów z poprzedniego roku kalendarzowego.
Różnica w tych przypadkach polega na tym, że płatnik poprawnie zadeklarował przychody z poprzedniego roku kalendarzowego i wyliczył składki. W związku z tym, że za rok 2022 uzyskał większe przychody, w rozliczeniu rocznym składki na ubezpieczenie zdrowotne za ten rok poda rzeczywistą kwotę osiągniętych przychodów w dokumentach za kwiecień 2023 r.
Na podstawie tych przychodów wyliczona zostanie kwota rocznej podstawy wymiaru oraz rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne. W wyniku porównania rocznej podstawy z sumą miesięcznych składek wykazanych w złożonych dokumentach rozliczeniowych, ustalona zostanie:
- kwota składek do dopłaty – jeśli płatnik w 2022 r. osiągnął wyższe przychody niż w 2021 r. i znalazł się w wyższym przedziale procentowym do ustalania wysokości składki zdrowotnej lub
- kwota do zwrotu – jeśli płatnik w 2022 r. osiągnął niższe przychody niż w 2021 r. i znalazł się w niższym przedziale procentowym do ustalania wysokości składki zdrowotnej lub
- brak kwoty do dopłaty i do zwrotu – jeśli płatnik osiągnął w 2022 r. wyższe lub niższe przychody niż w 2021 r., ale są one w tym samym przedziale procentowym do ustalania wysokości składki zdrowotnej co przychody z poprzedniego roku.
W przypadku ustalenia kwoty do dopłaty płatnik opłaca ją wraz ze składkami za kwiecień 2023 r., tj. do 22.05.2023 r. *bez odsetek za zwłokę.
* W związku z tym, że 20.05.2023 r. wypada w sobotę, termin płatności przypada w pierwszym dniu roboczym, tj. 22.05.2023 r.
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
| Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
