Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na terenie SSE – konsekwencje w podatku dochodowym
Przedsiębiorcy, którzy ponosili negatywne skutki epidemii COVID-19, mogli otrzymać dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników, objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy, wypłacane z FGŚP. Podstawę jego uzyskania stanowi art. 15g specustawy.
Co do zasady dofinansowanie to stanowi przychód podatkowy na mocy art. 12 ust. 1 updop. Skoro jest przychodem podlegającym opodatkowaniu, to wydatki nim sfinansowane (np. wynagrodzenia pracownicze) mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, o ile zostaną spełnione warunki określone w art. 15 updop.
Takie są ogólne zasady podatkowego rozliczenia dofinansowania otrzymanego z FGŚP jako wsparcie przedsiębiorców w związku z pandemią.
Dofinansowanie pracowników zatrudnionych w SSE bez zwolnienia
Dochody z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z 20.10.1994 o specjalnych strefach ekonomicznych (DzU z 2020 poz. 1670), są zwolnione od podatku dochodowego na mocy art. 17 ust. 1 pkt 34 i ust. 4 updop. Zwolnienie przysługuje podatnikowi wyłącznie z tytułu dochodów osiągniętych z działalności prowadzonej na terenie strefy. Wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie tego zwolnienia nie może jednak przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania pomocy w największej wysokości, zgodnie z odrębnymi przepisami.
Zdaniem organów podatkowych, jeżeli podatnik prowadzi działalność na terenie SSE, to środki otrzymane przez niego z FGŚP na podstawie art. 15g specustawy, jako dofinansowanie wynagrodzeń pracowników wykonujących w ramach obowiązków służbowych czynności związane z działalnością na terenie SSE, nie stanowią przychodu z działalności zwolnionej z opodatkowania na mocy art. 17 ust. 1 pkt 34 updop.
Stanowisko to jest konsekwentnie prezentowane w licznych interpretacjach, czego przykładem mogą być pisma KIS z 10.05.2021 (0111-KDIB1-3.4010.104.2021.1.IM) czy 24.02.2021 (0111-KDIB1-3.4010.608.2020.1.MBD), w których jednoznacznie stwierdzono, że skoro wydatki na wynagrodzenia pracowników zostały pokryte z innego źródła niż dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE, to dofinansowanie wynagrodzeń pracowników nie stanowi przychodu z działalności zwolnionej z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop.
Jak czytamy w ww. pismach, potwierdzenie prezentowanego stanowiska znajduje się w odpowiedzi na zapytanie poselskie z 3.07.2020 nr PG7.054.2.2020, w którym MF stwierdził: (…) dofinansowania do wynagrodzeń pracowników nie można uznać za przychód z działalności strefowej, gdyż nie jest to koszt kwalifikowany dla celów pomocy „strefowej”.
Analogiczne stanowisko KIS wynika również z interpretacji z 9.09.2020 (0111-KDIB1-3.4010.400.2020.1.MBD) i 20.11.2020 (0111-KDIB1-3.4010.449.2020.2.MBD).
W tym drugim piśmie KIS stwierdziła również, że skoro kwota dofinansowania stanowi przychód podatkowy, to wydatki nim pokryte – w postaci wynagrodzeń dla pracowników wykonujących obowiązki służbowe na terenie SSE – można uznać za koszty uzyskania przychodów, o ile spełniają warunki wskazane w art. 15 updop.
Dodatkowo – odnosząc się do art. 15 ust. 2 updop – organ podatkowy wskazał, że skoro środki z FGŚP otrzymane przez wnioskodawcę na podstawie art. 15g specustawy (…) nie stanowią przychodu z działalności strefowej, tj. z działalności zwolnionej z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 34 updop (a zatem stanowią przychód w całości opodatkowany), to przychód taki należy włączyć do przychodowego klucza alokacji kosztów wspólnych, o którym mowa w art. 15 ust. 2 updop.
Nie jest to zwrot wydatków niezaliczonych do kosztów
Dofinansowanie jest przychodem podatkowym nawet wtedy, gdy podatnik (pracodawca) zrezygnował z zaliczenia wydatków nim pokrytych do kosztów podatkowych. Tak wynika z interpretacji KIS z 30.12.2020 (0111-KDIB1-3.4010.503.2020.1.MBD).
Podatnik uznał wydatki na wynagrodzenia pracowników, pokryte ze środków FGŚP, za koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów działalności zwolnionej. Stwierdził więc, że otrzymane dofinansowanie jest wyłączone z przychodów podatkowych na mocy art. 12 ust. 4 pkt 6a updop, ponieważ stanowi zwrot wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.
KIS zakwestionowała to stanowisko, wskazując, że art. 12 ust. 4 pkt 6a updop dotyczy tylko takich wydatków, które nie są kosztami obiektywnie (np. niezapłaconych wynagrodzeń czy składek – art. 16 ust. 1 pkt 57 i 57a updop – nie zaś tych, które nie zostały przez podatnika zarachowane jako koszty.
Analogiczne stanowisko KIS zajęła także w interpretacjach z 15.12.2020 (0114-KDIP2-1.4010.358.2020.2.KS) oraz 30.12.2020 (0111-KDIB1-3.4010.513.2020.1.MBD). W pierwszym z ww. pism uzasadniono je następująco: w przypadku gdy warunki do zaliczenia wynagrodzeń i należnych od nich składek zostały spełnione, natomiast podatnik pomimo to nie zaliczył ich kosztów uzyskania przychodów, art. 12 ust. 4 pkt 6a updop nie znajduje zastosowania. (...) Środki otrzymane przez wnioskodawcę z FGŚP na podstawie art. 15g specustawy, jako dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników spółki oraz należnych od nich składek na ubezpieczenia społeczne, podlegają zaliczeniu do przychodów podatkowych.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych