Dla kogo 9% stawka CIT

Stawka w wysokości 9% podstawy opodatkowania dotyczy przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych. Mogą ją stosować podatnicy mali lub rozpoczynający działalność (w roku jej rozpoczęcia – z określonymi w ustawie wyjątkami dotyczącymi niektórych działań restrukturyzacyjnych). Od 1.01.2021 prawo do tej stawki mają również spółki komandytowe i jawne, które stały się podatnikami CIT.

Dwa limity

Warunkiem jej zastosowania jest, by przychody osiągnięte w roku podatkowym (a więc w 2021, jeśli pokrywa się on z rokiem kalendarzowym) nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł (art. 19 ust. 1 pkt 2 updop). W przypadku podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, kwota ta, w przeliczeniu na złote po kursie z 4.01.2021 (4,5485 zł/euro, tabela 001/A/NBP/2021), to 9 097 000 zł.

W ubiegłym roku limit przychodów był dużo niższy – wynosił 1,2 mln euro (zmiana została wprowadzona ustawą z 28.11.2020, DzU poz. 2123).

Przypomnijmy, że przychód w rozumieniu art. 19 ust. 1 pkt 2 updop to przychód ustalony zgodnie z przepisami updop – bez względu na źródło, z którego pochodzi. Zatem dla celów ustalenia, czy przychody podatnika uprawniają do stosowania stawki 9% CIT, należy wziąć pod uwagę zarówno przychody z zysków kapitałowych (mimo że bez względu na wysokość są one objęte stawką 19%), jak i z innych źródeł, opodatkowane i zwolnione z podatku.

Dla zastosowania stawki 9% CIT przez małego podatnika istotny jest jeszcze jeden limit, o którym mowa w art. 4a pkt 10 updop – status ten mają podatnicy, u których wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego VAT) w poprzednim roku podatkowym (2020) zmieściła się w limicie 2 mln euro w przeliczeniu po kursie euro z 1.10.2020 (4,5153 zł/euro, tabela 192/A/NBP/2020), a więc nie przekroczyła 9 031 000 zł. W przypadku spółek komandytowych i jawnych będących podatnikami CIT bierze się pod uwagę wartość przychodu spółki (a właściwie jej wspólników) za ubiegły rok – nie wynika to wprost z przepisów, ale takie stanowisko zajmuje Ministerstwo Finansów, wypowiadając się na łamach prasy.

U podatników kontynuujących działalność rozpoczętą w poprzednich latach podatkowych w celu ustalenia prawa do stawki 9% CIT trzeba więc uwzględnić dwa różne przychody z dwóch różnych lat podatkowych i porównać z dwoma różnymi, choć zbliżonymi limitami (wynikającymi z przeliczenia kwoty 2 mln euro po średnim kursie NBP z dwóch różnych dat).

W myśl art. 20 ustawy nowelizującej z 28.11.2020 stawkę 9% CIT mogą też stosować podatnicy, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy i rozpoczął się przed 1.01.2021, a zakończy po 31.12.2020, i których przychody osiągnięte od początku roku podatkowego do 31.12.2020 nie przekroczyły 2 mln euro – stawka ta ma zastosowanie do końca miesiąca, w którym przychody osiągnięte od początku roku podatkowego nie przekroczyły ww. limitu (przeliczonego według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł). Począwszy od następnego miesiąca podatnicy ci są obowiązani do stosowania 19% stawki.

Wyłączenia

Ustawa nowelizująca w regulacjach przejściowych (art. 18 i art. 19) wskazuje też, którzy podatnicy CIT muszą stosować dotychczasowy, niższy limit przychodów z art. 19 ust. 1 pkt 2 updop (1,2 mln euro, czyli 5 458 000 zł po przeliczeniu według kursu z 4.01.2021). Otóż dotyczy to podatników, którzy w okresie od 1.12.2020 do 31.12.2020:

• zostali utworzeni w wyniku wskazanych przez ustawodawcę działań restrukturyzacyjnych, m.in. przekształcenia, połączenia lub podziału (z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę), przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną lub spółki niebędącej osobą prawną, albo wniesienia na poczet kapitału podatnika przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części bądź składników jego majątku o wartości przekraczającej łącznie równowartość 10 tys. euro (czyli 45 tys. zł po przeliczeniu według kursu z 1.10.2020, w zaokrągleniu do 1000 zł), albo też składników majątku uzyskanych w wyniku likwidacji innych podatników,
• podlegali wskazanym przez ustawodawcę działaniom restrukturyzacyjnym: dokonali podziału, wnieśli tytułem wkładu do innego podmiotu uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną jego część albo składniki majątku przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie 45 tys. zł czy składniki majątku uzyskane w wyniku likwidacji innych podatników, w których posiadali udziały (akcje).