Co nowego w prawie - 103

Konwencja MLI – Meksyk

30.05.2023 r. weszło w życie oświadczenie rządowe z 27.04.2023 r. w sprawie mocy obowiązującej w relacjach między Rzecząpospolitą Polską a Meksykańskimi Stanami Zjednoczonymi Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu 24.11.2016 r., oraz jej zastosowania w realizacji postanowień Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Meksykańskich Stanów Zjednoczonych w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Mexico City 30.11.1998 r. (DzU poz. 1026). Meksyk stał się stroną tej Konwencji 1.07.2023 r. i od tego dnia obowiązuje ona w relacjach między tym państwem a Polską.

Dofinansowanie z PFRON

Obowiązujące od 7.06.2023 r. rozporządzenie RM z 22.05.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (DzU poz. 1066) podnosi wysokość dofinansowania kosztów rocznego pobytu jednego uczestnika w warsztatach terapii zajęciowej w 2023 r. – z 27 696 do 29 496 zł, oraz w 2024 r. i latach następnych – do 31 296 zł.

Koniec zagrożenia epidemicznego

Z dniem 1.07.2023 r. odwołano na obszarze Polski stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Tak wynika z obowiązującego od 16.06.2023 r. rozporządzenia Ministra Zdrowia z 14.06.2023 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (DzU poz. 1118). Oznacza to, że przestało obowiązywać wiele regulacji prawnych, których byt uzasadniała sytuacja epidemiczna.

Banderole na puszce

20.06.2023 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 26.05.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy (DzU poz. 1056). Określa sposób oznaczania znakami akcyzy wyrobów winiarskich w puszkach, banderolami o wymiarach 50 × 16 mm (tzw. banderolami prostokątnymi), przez ich nanoszenie na ściance puszki, zarówno w pionie, jak i poziomie. Dotychczas były tylko banderole o wymiarze 45 × 21 mm umieszczane na wieczkach puszek.

e-Urząd Skarbowy

Obowiązujące od 22.06.2023 r. rozporządzenie MF z 21.06.2023 r. w sprawie korzystania z e-Urzędu Skarbowego (DzU poz. 1178) poszerza funkcjonowanie e-US, tzn. umożliwia korzystanie z konta przez jednostkę organizacyjną, nie tylko przez osoby fizyczne i komorników sądowych. W konsekwencji przedsiębiorcy będą mogli załatwiać więcej spraw drogą elektroniczną. Wniosek o udostępnienie konta jednostki organizacyjnej należy złożyć na piśmie do Naczelnika US właściwego w sprawach ewidencji podatników i płatników.

SLIM VAT 3

1.07.2023 r. weszła w życie ustawa z 26.05.2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1059). Najważniejsze nowości to:

• uproszczenie rozliczania VAT (omówione w artykule Zmiany w VAT wprowadzone w ramach SLIM VAT 3),
• przesunięcie o rok obowiązku prowadzenia elektronicznie ksiąg oraz ich przesyłania do organów podatkowych (JPK_PIT i JPK_CIT),
• modyfikacja trybu wydawania wiążących informacji stawkowej (WIS), akcyzowej (WIA), taryfowej (WIT) oraz wiążącej informacji o pochodzeniu towaru (WIP); WIP, WIA i WIT mają być wydawane przez jeden organ — dyrektora KIS; zlikwidowano opłatę za wniosek o wydanie WIS,
• zmiana kwot wolnych od podatku od spadków i darowizn; opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o wartości przekraczającej: 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba z I grupy podatkowej, 27 090 zł – z II grupy podatkowej, i 5733 zł – z III grupy podatkowej; zlicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających,
• rozszerzenie katalogu dochodów traktowanych jako osiągane na terytorium Polski przez podatników podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w PIT,
• rozszerzenie katalogu przychodów z kapitałów pieniężnych oraz katalogu zwolnień od PIT,
• umożliwienie podatnikowi skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej, jeżeli niepełnosprawny wnuk, wnuczka, babcia lub dziadek pozostaje na jego utrzymaniu,
• umożliwienie rodzicom niepełnosprawnego dziecka skorzystania z ulgi na dziecko przez pominięcie limitu dochodowego,
• stosowanie przy najmie prywatnym przez małżonków wyższej stawki ryczałtu 12,5% przychodów po przekroczeniu 200 tys. zł przychodu (a nie 100 tys. zł), bez względu na to, czy małżonkowie będą rozliczać przychody z najmu odrębnie, czy zrobi to jeden z nich,
• zmiana zasad udostępniania podatnikom zeznań podatkowych za pośrednictwem e-US; będzie można rozliczyć w ten sposób także dochody z działalności gospodarczej,
• zmiana właściwości rzeczowej niektórych organów podatkowych,
• wprowadzenie do systemu finansów publicznych nowej instytucji prawnej – przeglądu wydatków.

Wynagrodzenie pracowników samorządowych

Obowiązujące od 1.07.2023 r. rozporządzenie RM z 22.05.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (DzU poz. 1102) uaktualnia minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, określonego od 3300 zł w I kategorii zaszeregowania (dotychczas 2150 zł) do 5200 zł w najwyższej kategorii zaszeregowania (dotychczas 3600 zł).

Zmniejszono ogólną liczbę kategorii zaszeregowania o dwie, tj. do XX kategorii. Scalono tabele stanowisk (dotąd odrębne dla urzędów i samorządowych jednostek organizacyjnych). Katalog stanowisk wspólnych obejmuje większość stanowisk, w tym tych, które występowały dotychczas w częściach tabeli wydzielonych dla poszczególnych jednostek organizacyjnych, np. lekarz, pielęgniarka, psycholog, dietetyk, geodeta, ratownik wodny, lekarz weterynarii. Dodano stanowiska: osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem wychowanki młodzieżowego ośrodka wychowawczego, będącej nieletnią matką, i instruktor strzelectwa. Wykreślono: wozak, robotnik polowy, robotnik szklarniowy, robotnik do pracy lekkiej. Zastąpi je stanowisko robotnik.

Wynagrodzenie sołtysa

Osobie, która pełniła funkcję sołtysa nie krócej niż przez 8 lat i osiągnęła powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), przysługuje świadczenie w wysokości 300 zł miesięcznie. Wniosek w tej sprawie należy złożyć do KRUS. Świadczenie będzie waloryzowane, podobnie jak emerytury. Tak wynika z obowiązującej od 1.07.2023 r. ustawy z 26.05.2023 r. o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa (DzU poz. 1073).

Za darmo państwową autostradą

1.07.2023 r. weszła w życie ustawa z 26.05.2023 r. o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1193).

Kierujący pojazdami samochodowymi o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t oraz motocykliści nie zapłacą za przejazd autostradą na odcinkach zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad. Płatne pozostają odcinki autostrad zarządzanych przez prywatne firmy.

Nadal będzie pobierana przez Szefa KAS opłata elektroniczna od pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t i autobusów.

Zatrudnienie w służbie cywilnej

Ustawa z 14.04.2023 r. o zmianie ustawy o służbie cywilnej oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1195) m.in. uelastycznia czas pracy. W przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których jest dopuszczalne przedłużenie czasu pracy do 12 godz. na dobę. Okres rozliczeniowy nie może trwać dłużej niż 4 mies. (dotychczas maksymalnie 8 lub 12 tyg.). Może zostać także wprowadzony system zadaniowego czasu pracy. Na pisemny wniosek członka korpusu służby cywilnej może być do niego stosowany system skróconego tygodnia pracy, a także system czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. Aplikowanie na wolne stanowiska ma się odbywać elektronicznie, za pośrednictwem platformy. Pozostała jednak możliwość składania dokumentów w formie papierowej.

Ustawa wejdzie w życie 27.09.2023 r. Przewiduje także kolejną falę deubekizacji. Wprowadzono bowiem zakaz zatrudnienia osób, które mogły pracować albo pełnić służbę w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944–1990 lub były współpracownikami tych organów. Stosunek pracy z tymi osobami wygasa z mocy prawa. Zmiany obowiązują od 27.06.2023 r.

W DzU z 2023 r. ogłoszono teksty jednolite następujących

• ustaw:

• o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (poz. 1124),
• o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (poz. 1087),
• o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (poz. 1110),
• o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (poz. 1090),
• Prawo własności przemysłowej (poz. 1170);

• rozporządzeń MF:

• w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (poz. 1129),
• w sprawie sposobu przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg podatkowych oraz wymagań technicznych dla informatycznych nośników danych, na których te księgi mogą być zapisane i przekazywane (poz. 1133).