Tylko minimalna płaca zwalnia ze składek z działalności gospodarczej

Zatrudnienie na umowę o pracę zwalnia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z prowadzonej działalności, pod warunkiem że podstawą wymiaru składek z etatu jest kwota nie niższa niż aktualnie obowiązujące minimalne wynagrodzenie za pracę.

Zarówno prowadzenie działalności gospodarczej, jak i zatrudnienie na umowę o pracę stanowią tytuły do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Jednak w przypadku gdy wykonuje je jedna osoba, dochodzi do tzw. zbiegu tytułów do ubezpieczeń. Wówczas obowiązkiem opłacania składek społecznych zawsze jest objęty etat. Konieczność opłacania składek społecznych z działalności zależy natomiast od wysokości zarobków osiąganych z umowy o pracę. Zwolnienie przedsiębiorcy z opłacania składek z tytułu prowadzenia firmy zapewniają zarobki w miesięcznej wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie (obecnie 2250 zł).

Wskazany limit jest warunkiem zwolnienia ze składek z działalności niezależnie od wymiaru czasu pracy, w jakim jest zatrudniony przedsiębiorca. Nie liczy się więc etat, ale wysokość wynagrodzenia. Oznacza to, że limitu w wysokości minimalnego wynagrodzenia nie przelicza się odpowiednio do wymiaru czasu pracy.

Podniesienie od 2020 wysokości minimalnego wynagrodzenia do kwoty 2600 zł oznacza jednocześnie podniesienie limitu podstawy wymiaru składek z etatu, która zwalnia z obowiązku opłacania składek z działalności. Ponieważ podwyżka jest dość znaczna (o 350 zł brutto), część pracodawców „ratuje się” przed tymi kosztami, obniżając pracownikom wymiary etatów. U osoby, o której mowa w pytaniu, taka zmiana spowoduje, że od 1.01.2020 obowiązkowo będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym również z tytułu pozarolniczej działalności.

W omawianej sytuacji przedsiębiorca najprawdopodobniej nie skorzysta też z preferencyjnych zasad opłacania składek, tj. od 30% minimalnego wynagrodzenia. W okresie 24 mies., w trakcie którego można korzystać z tej ulgi, uwzględnia się bowiem czas, przez jaki przedsiębiorca prowadzi działalność, choć nie opłaca składek z uwagi na zbieg tytułów do ubezpieczeń.

Od stycznia 2020 przedsiębiorca będzie więc musiał opłacać składki na ogólnych zasadach – tj. od 60% planowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok. W myśl projektu ustawy budżetowej na 2020 wynagrodzenie to ma wynieść 5227 zł (art. 25). Minimalną podstawą będzie więc 3136,20 zł.

Pozostaje jeszcze możliwość opłacania tzw. małego ZUS. To opcja dostępna dla przedsiębiorców osiągających niskie przychody z działalności (obecnie nie więcej niż 30-krotność minimalnej płacy). Zasady korzystania z tej ulgi mają się jednak zmienić od 1.01.2020.