Sfinansowanie studiów podyplomowych pracownika a obowiązki płatnika PIT

W świetle art. 12 ust. 1 updof przychodami pracownika są nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy. Kwota dofinansowania do studiów podyplomowych będzie więc przychodem ze stosunku pracy.

Należy rozstrzygnąć, czy świadczenie to jest objęte zwolnieniem z PIT przewidzianym w art. 21 ust. 1 pkt 90 updof. W myśl tego przepisu wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.

„Odrębne przepisy” to również przepisy Kp. Zgodnie z art. 17 Kp pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych w rozumieniu Kp oznacza zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą (art. 1031 § 1 Kp). Regulacje Kp dotyczą przede wszystkim podnoszenia kwalifikacji zawodowych w ramach pracy aktualnie wykonywanej przez pracownika, ale także gdy planowany jest jego awans lub pracodawca zamierza zaproponować mu inne warunki pracy, np. na innym stanowisku, ze względu na zmianę profilu działalności firmy.

Art. 1031–1036 Kp różnicują zakres świadczeń przysługujących pracownikom w zależności od tego, czy:

• podnoszą kwalifikacje zawodowe z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą bądź
• zdobywają lub uzupełniają wiedzę i umiejętności z własnej inicjatywy.

W pierwszym przypadku pracownikowi przysługuje urlop szkoleniowy i zwolnienie z całości lub z części dnia pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, które nie korzysta ze zwolnienia od PIT. Ponadto pracodawca może mu przyznać dodatkowe świadczenia, m.in. pokryć opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie (art. 1033 Kp). Są one objęte zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 90 updof.

Pracodawca zawiera na piśmie z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe umowę określającą wzajemne prawa i obowiązki stron (tzw. umowa szkoleniowa). Jej postanowienia nie mogą być jednak mniej korzystne niż przepisy Kp. Pracodawca nie musi zawierać umowy, jeżeli nie zamierza zobowiązywać pracownika do pozostawania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych (zob. art. 1034 § 1–3 Kp).

W opisanym przypadku taka umowa nie została zawarta. Jednak skoro pracodawca pokrył koszty udziału pracownika w studiach podyplomowych (opłacił fakturę za studia), to znaczy, że wyraził zgodę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika (zob. interpretacja KIS z 14.05.2019, 0114-KDIP3-2.4011.183.2019.1.AK).

W myśl art. 60 Kc wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej.

Kwota dofinansowania do czesnego za studia stanowi więc dla pracownika przychód z pracy objęty zwolnieniem z PIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 updof, a na pracodawcy nie ciążą obowiązki płatnika tego podatku.