Rekompensata za rezygnację z roszczeń obciążona składkami
Taki wniosek płynie z interpretacji ZUS z 18.05.2025 r. (DI/200000/43/639/2025). Wątpliwości powstały na tle sporu byłego pracownika zatrudnionego na stanowisku przedstawiciela handlowego od 21.04.2021 r. do 31.10.2024 r., za wynagrodzeniem 15 tys. zł miesięcznie. Jego stosunek pracy ustał wskutek 3-miesięcznego wypowiedzenia zainicjowanego przez pracodawcę. Zwolniony odwołał się do sądu pracy, żądając uznania wymówienia za bezskuteczne i przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach.
Taki wniosek płynie z interpretacji ZUS z 18.05.2025 r. (DI/200000/43/639/2025). Wątpliwości powstały na tle sporu byłego pracownika zatrudnionego na stanowisku przedstawiciela handlowego od 21.04.2021 r. do 31.10.2024 r., za wynagrodzeniem 15 tys. zł miesięcznie. Jego stosunek pracy ustał wskutek 3-miesięcznego wypowiedzenia zainicjowanego przez pracodawcę. Zwolniony odwołał się do sądu pracy, żądając uznania wymówienia za bezskuteczne i przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach.
Przedsądowa ugoda
Do procesu jednak nie doszło, bo wcześniej strony wynegocjowały porozumienie, które miało zakończyć spór. Zwolniony zgodził się na cofnięcie pozwu i rezygnację z jakichkolwiek roszczeń przeciwko byłemu pracodawcy, a w zamian miał otrzymać rekompensatę (75 tys. zł) w ciągu 14 dni od uprawomocnienia się postanowienia sądu o umorzeniu postępowania. W porozumieniu pracodawca nie przyznał się do bezprawności czy niezasadności wypowiedzenia, nie rozstrzygało ono też w żaden sposób o zasadności stanowiska którejkolwiek ze stron. Wręcz przeciwnie we wstępie zapisano, że „strony są gotowe na ustępstwa i je sobie czynią, nie rozstrzygając jednoznacznie, która strona ma rację w sporze, i nie prowadząc w tym zakresie żadnego postępowania dowodowego”.
Kolejny spór o składki
Wbrew oczekiwaniom ugoda nie zakończyła sporu, bo tuż przed terminem wypłaty rekompensaty (10.06.2025 r.) powstał kolejny problem. W porozumieniu zastrzeżono, że odszkodowanie ma zostać wypłacone po potrąceniu wymaganych obciążeń, w tym PIT i ZUS, o ile takie wystąpią. I tak właśnie pracodawca zamierzał postąpić, tj. naliczyć podatek i składki, jednak pracownik nalegał, by nie pobierał składek. Argumentował, że od centrum obsługi klientów w ZUS uzyskał odpowiedź, iż od rekompensaty składki się nie należą. Mając wątpliwości, przedsiębiorca wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji. Napisał, że jego zdaniem w grę wchodzi zwolnienie ze składek określone w § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia składkowego.
Dedykowane wyłączenie
ZUS był jednak innego zdania. Wskazał, że na mocy ww. przepisu wolne od składek pozostają odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z racji rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Przyznał przy tym, że chodzi zarówno o obligatoryjne świadczenie wynikające z Kp lub innych ustaw, jak i ustalone fakultatywnie, np. w regulaminie płac czy choćby w pracowniczym angażu.
Zabrakło związku z ustaniem zatrudnienia
Jednak, zdaniem ZUS, wskazane wyłączenie ma charakter specjalny, gdyż stanowi wyjątek od zasady uwzględniania w podstawie składek całego przychodu ze stosunku prący. W konsekwencji przepis ten podlega ścisłej interpretacji adekwatnej do jego szczególnego charakteru prawnego – wynika z interpretacji. Ma bowiem zastosowanie tylko wówczas, gdy wypłata świadczeń pozostaje w bezpośrednim związku z wygaśnięciem bądź rozwiązaniem stosunku pracy, a ustanie zatrudnienia jest jedynym powodem jego wypłaty. W tym zaś przypadku w grę wchodzą właśnie inne przyczyny zapłaty odszkodowania – cofnięcie przez zwolnionego pozwu i całkowite odstąpienie przez niego od roszczeń przeciwko byłemu pracodawcy. Dlatego trzeba zapłacić składki.
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
| Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
