Płatności na indywidualne (wirtualne) rachunki bankowe a wyłączenie z kosztów podatkowych

Od 2020 do ustaw o podatku dochodowym oraz Op dodano przepisy określające sankcje z tytułu dokonywania płatności za zakupione towary lub usługi na rachunki spoza wykazu czynnych podatników VAT, o którym mowa w art. 96b ustawy o VAT (białej listy), w przypadku gdy wartość transakcji przekracza 15 tys. zł (brutto). Sankcje te polegają na:

• wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów kwot odpowiadających tym płatnościom (art. 15d ust. 1 pkt 2 updop i art. 22p ust. 1 pkt 2 updof),
• solidarnej odpowiedzialności nabywcy za zaległości podatkowe w VAT sprzedawcy (art. 117ba § 1 i 2 Op).

Z wyjaśnień organów podatkowych wynika, że jeżeli indywidualne rachunki bankowe (tzw. rachunki wirtualne) przydzielane przez niektóre firmy swoim klientom są powiązane z rachunkami wskazanymi na białej liście, to można na nie dokonywać zapłaty bez ryzyka zastosowania ww. sankcji (zob. interpretacje KIS z 24.09.2019, 0111-KDIB2-3.4010.216.2019.2.AD, i 7.10.2019, 0111-KDIB1-1.4010.330.2019.1.MF). W pierwszym z ww. pism czytamy: nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodu na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 2 updop wynagrodzenia należne usługodawcom będącym przedsiębiorcami za świadczone przez nich na rzecz wnioskodawcy usługi i dostawy towarów, na podstawie zawartych umów o świadczenie usług i dostawę towarów o wartości przekraczającej 15 tys. zł, dokonane na techniczny rachunek usługodawcy, tzw. rachunek wirtualny, służący do obsługi rachunku rozliczeniowego znajdującego się w dniu zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, w sytuacji gdy każda wpłata na rachunek wirtualny będzie stanowić jednocześnie wpłatę na ten rachunek rozliczeniowy. (...) Wnioskodawca powinien mieć w swoich dokumentach dowody potwierdzające, że wpłata na konto, o którym mowa w złożonym wniosku (rachunek wirtualny), jest w istocie wpłatą na rachunek znajdujący się w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT.

Stanowisko, że wpłaty na rachunki wirtualne będą traktowane jak wpłaty na rachunek rozliczeniowy, z którym dany rachunek wirtualny jest powiązany, podzielił MF w objasnieniach podatkowych z 20.12.2019.

To, czy wirtualny rachunek bankowy jest powiązany z numerem rachunku rozliczeniowego wskazanym na białej liście, można łatwo zweryfikować, wpisując numer rachunku wirtualnego w wyszukiwarce na stronie internetowej, na której udostępniona jest biała lista (www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka). Jeżeli weryfikacja będzie pozytywna, pojawi się informacja: „Wyszukiwany numer rachunku jest zgodny ze stosowanym wzorcem i pasuje do jednego z rachunków wyświetlonych na wykazie”, jak również, że „Podmiot może posiadać inne rachunki bankowe, które są przyporządkowane do rachunków wyświetlonych w wykazie”.